خبرنامه متاورس (۵) – ایپ کوین (Apecoin) چیست؟ آیا ایپ کوین ارز متاورس است؟

“Bored Ape Yacht Club” در حال حاضر شناخته‌شده‌ترین NFT جهان محسوب می‌شود. BAYC درواقع مجموعه‌ای از تصاویر دیجیتال و کمیک یک میمون کسل است؛ تصاویری که طی یک‌سال گذشته محبوبیت گسترده‌ای در سطح جهان کسب کرده و به همین خاطر درآمد هنگفتی نیز برای صاحبان و سرمایه‌گذاران آن تولید کرده است. حال کمپانیِ سازنده‌ی این سری تصاویر، به‌تازگی پروژه ایپ کوین Apecoin را راه‌اندازی کرده است. این کوین در همین مدت کوتاه با ارزش بازار ۳میلیارد دلاری خود، جایگاه معتبری در میان رمز ارزهای موجود کسب کرده است.

اما سوال اینجاست که ایپ کوین چیست؟ آیا Apecoin همانطور که توسعه‌دهندگان آن ادعا می‌کنند یک رمز ارز مبتنی بر متاورس است؟ یا صرفا یک کوین مبتنی بر تصاویر کمیک است که به‌خاطر محبوبیت گسترده‌اش با تقاضای بالایی مواجه شده؟ یا حتی صرفا یک رمز ارز بی‌ارزش و بدون پشتوانه است؟ در این مقاله قصد داریم به شرح مسائلی درباره این رمز ارز جدید بپردازیم و زوایای گوناگون آن را مورد ارزیابی قرار دهیم.

پیشنهاد مطالعه: گران‌ترین و محبوب‌ترین ترندهای بازار NFT

معرفی Bored Ape Yacht Club

شاید اطلاعات گسترده‌ای راجع به طراحان و ایده‌پردازان این پروژه در دسترس نباشد. اما Bored Apeها به‌عنوان یک توکن غیرقابل‌تعویض (NFT) در شبکه اتریوم و تحت استاندارد ERC-721 ثبت شده‌اند. NFTها درواقع گواهی مالکیت انحصاری در حوزه دیجیتال هستند. از کمپانی سازنده این تصاویر محصولات دیجیتالی دیگری نیز وارد بازار NFTها شده که ازجمله آن‌ها می‌توان به Mutant Apes و Dog Kannel اشاره کرد.

مجموعه Bored Apeها بیش از ۱۷۰ نوع مختلف دارد که ازطریق ویژگی‌های چهره، لباس یا کلاه از یکدیگر متمایز می‌شوند. برخی از این ویژگی‌ها در بسیاری از تصاویر مشترک هستند اما برخی دیگر خاص‌اند و به یک تصویر مشخص تعلق دارند (یا ممکن است به‌ندرت استفاده شوند). همین تفاوت‌هاست که تمایز قیمت این تصاویر را مشخص می‌کند. ویژگی‌هایی که صرفا متعلق به یک تصویر دیجیتالی خاص است، قاعدتا قیمت بالاتری هم خواهد داشت.

قیمت NFT میمون‌های کسل

در پی افزایش گسترده محبوبیت این تصاویر (محبوبیت این مجموعه NFT تا حدی پیش رفت که در عناوین اخبار هم قابل پیگیری بود. طی مدت کوتاهی بسیاری از افراد مشهور اقدام به خرید این تصاویر کردند)، حجم قابل‌توجهی پول نیز وارد این حوزه شد و Bored Apeها را به یک برند بسیار معتبر و سطح بالا تبدیل کرد. می‌توان گفت که Bored Ape درحال حاضر اعتباری در حد برند‌های Gucci، Hennessy، یا Ferrari داشته باشد. اگر دقت کرده باشید، میمون‌های Bored Ape اخیرا به آواتار توییتر بسیاری افراد راه پیدا کرده‌اند و همچنان حیطه نفوذ و محبوبیت خود را گسترش می‌دهند.

داشتن یکی از تصاویر NFTشده‌ی این مجموعه، نه‌تنها مالکیت انحصاری یک فایل دیجیتال (با قیمت حداقل ۳۰۰هزار دلار) را برای شما تایید می‌کند و می‌توانید به داشتن آن افتخار کنید و خودتان را از طبقه ثروتمندان نشان دهید، بلکه مزیت‌های دیگری نیز به همراه دارد. داشتن یکی از این NFTها دسترسی شما را به امکانات بسیاری فراهم خواهد کرد. Airdropهای رایگان فقط بخش کوچکی از امکانات سرمایه‌گذاری بر روی Bored Apeها هستند.

پیشنهاد مطالعه: معرفی پرفروش‌ترین بازارهای NFT برای خرید و فروش

معرفی کمپانی Yuga Labs، سازنده مجموعه میمون‌های کسل

کمپانی سازنده مجموعه Bored Ape باعنوان Yuga Labs فعالیت‌های تجاری خود را دنبال می‌کند و توانسته است باتوجه به استراتژی‌های تجاری خود درآمد خوبی نیز کسب کند. این کمپانی صرفا ازطریق فروش ۲.۵درصدی از حق امتیاز خود، طی یک‌سال گذشته ده‌ها میلیون دلار درآمد کسب کرده است. اخیرا این شرکت موفق به جذب سرمایه‌گذاری ۴۵۰میلیون دلاری یکی از شناخته‌شده‌ترین موسسات سرمایه‌گذاری جهان، A16Z شده است. براساس شاخص‌های ارزش‌سنجی کمپانی‌ها، Yuga Labs ارزشی بالغ بر ۴میلیارد دلار دارد و از این اعتبار به بهترین نحو در راستای گسترش محصولات خود استفاده می‌کند. این شرکت دو مجموعه‌ی NFT محبوب دیگر را هم خریداری کرده است: Cryptopunks و Meebits.

BAYC، برند رسانه‌‌های تصویری

Yuga Labs درمسیر ساخت یک مجموعه بزرگ از رسانه‌های تصویری و دیجیتال است. این کمپانی به کمک مجموعه‌های BAYC و MAYC در تلاش است تا Yuga Labs را به یک غول رسانه‌ای تبدیل کند.

قطعا یکی از ویژگی‌هایی که تصاویر کمیک میمون‌های BAYC را از دیگر نمونه‌ها متمایز می‌کند، مالکیت معنوی صاحبان آن است. این مجموعه به کمک فناوری NFT تصاویر موردنظر را به یک سرمایه مالی مهم بدل کرده است. چیزی که در این مورد غیرمعمول است، گستردگی و انتقال مالکیت است. به‌طور معمول مالکیت معنوی یک NFT دراختیار سازنده آن باقی خواهد ماند. اما درمورد میمون‌های BAYC وضعیت متفاوت است. از منظر قوانین، شما نمی‌توانید به‌سادگی طرح یک NFT را بر روی محصولات دلخواه چاپ کرده و اقدام به فروش آن‌ها کنید. صاحبان تصاویر کمیک BAYC باتوجه به مالکیت معنوی خود، می‌توانند طرح مدنظر خود را به طرق مختلف به نمایش بگذارند و از آن کسب درآمد کنند.

پیشنهاد مطالعه: بررسی مالکیت در فروش آثار هنری دیجیتال NFT

بنابراین با به فروش رفتن ۱۰هزار تصویر، با ده هزار نفر مواجه هستیم که به روش‌های مختلف از سرمایه خود استفاده می‌کنند و همین امر باعث گسترش بیش از پیش برند اصلی خواهد شد. درواقع صاحبان NFTهای مورد بحث بااستفاده از مالکیت معنوی خود، برند اصلی را ارتقاء خواهند داد. خلق تصاویر و ویدیوهای جدید و استفاده به‌عنوان لوگو، اقداماتی است که این فرآیند را سرعت می‌بخشد. البته صاحبان مجموعه کمیک‌های BAYC صرفا به‌خاطر علاقه شخصی از این طرح‌ها استفاده نمی‌کنند بلکه قطعا منافع مالی نیز نقش مهمی در این زمینه بازی می‌کند. با افزایش محبوبیت و اعتبار برند BAYC سرمایه صاحبان این NFTها نیز افزایش می‌یابد.

راه‌اندازی Apecoin

کمپانی Yuga Labs در ۱۸ مارس ۲۰۲۲، Apecoin را راه‌اندازی کرد. ایپ کوین به‌عنوان یک توکن مبتنی بر استاندارد ERC-20 معرفی شد. این استاندارد مختص ساخت توکن‌های جدید در شبکه اتریوم است. ذخیره کل ایپ کوین یک میلیارد توکن است. این مقدار نه بیشتر خواهد شد نه کمتر.

البته باید این نکته را موردتوجه قرار داد که Apecoin ظاهرا توسط کمپانی Yuga Labs راه‌اندازی نشده است، بلکه توسعه‌دهندگان نام Apecoin DAO را انتخاب کردند. این انتخاب با پشتوانه Apecoin در تناسب است. Apecoin DAO از منظر ساختاری یک سازمان است که بر پایه کدهای کامپیوتری بنا شده است. هرچند صاحبان توکن در تصمیم‌گیری‌ها سهیم هستند، اما هر تصمیمی به‌طور خودکار توسط قراردادهای هوشمند اجرایی می‌شود. روند جمع‌آوری رای‌های صاحبان توکن نیز توسط همین ساختار نرم‌افزاری انجام می‌شود.

اِیپ‌ کوین (Apecoin) چیست؟

Apecoin درواقع چند چیز در یک توکن است. در ادامه به ویژگی‌های مختلف ایپ‌ کوین خواهیم پرداخت.

پیش از هرچیز باید گفت که ایپ‌‌ کوین یک Governance token است. این ویژگی به این معناست که صاحبان توکن در مدیریت و انتخاب استراتژی‌‌های آتی توکن سهیم هستند. درواقع هر فرد باتوجه به میزان سرمایه‌گذاری خود، حق رای دارد. بنابراین در ساختار Apecoin می‌توانید به پیشنهادهای مطرح‌شده رای دهید.

علاوه بر این Apecoin مزایای خاص خود را دارد و حتی ممکن است بتوان آن را سرمایه‌ای مبتنی بر متاورس معرفی کرد. درواقع “Utility” برای یک توکن به معنای کاربرد‌های دیگر آن به‌جز سرمایه‌گذاری و کسب سود است و به معنای دقیق‌تر، کاربرد آن در شبکه‌های دیگر مثل بازی‌ها است. BAYC اعلام کرد که توکن Apecoin را می‌توان برای پرداخت‌های درون‌-برنامه‌ای بازی جدید “Otherside” که توسط همین کمپانی طراحی شده، استفاده کرد.

براساس اطلاعات به‌دست‌آمده از Yuga Labs، این شرکت درحال ساخت یک بازی مبتنی بر متاورس به‌نام “MetaRPG” است. در این بازی، خرید و فروش زمین‌های مجازی نقشی محوری بازی می‌کند. Apecoin برای انجام خرید در این بازی متاورسی کاربرد دارد. باتوجه به این مطالب شاید بتوان نتیجه گرفت که ایپ‌‌ کوین واقعا یک پول متاورسی است.

پیشنهاد مطالعه: توکن متاورس چیست؟ لیست مهم‌ترین ارزهای متاورس

BAYC پیش از این اعلام کرده بود که ایپ‌ کوین توکنی متناسب با جهان متاورس است. البته می‌توان حدس زد که باتوجه به محبوبیت و شهرت سری NFTهای BAYC، احتمال تبدیل شدن توکن آن به رمز ارز معتبر جهان متاورس وجود دارد و بر همین اساس ایپ‌کوین را توکنی برای نسل سوم اینترنت معرفی کردند. بنابراین هیچ بعید نیست که طراحان Apecoin نقش بسیار گسترده‌تری را برای توکن خود درنظر گرفته باشند.

ریسک سرمایه‌گذاری در ایپ کوین چقدر است؟

آیا باید Apecoin را مانند سهام بورس اوراق بهادار درنظر گرفت؟ ریسک سرمایه‌گذاری در این توکن چقدر است؟ به‌طور کلی هر شرکتی که سهامی منتشر می‌کند باید در کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) ثبت شود و براساس قوانین آن عمل کند. این قوانین از دارایی سرمایه‌گذاران درمقابل خطرات مختلف محافظت می‌کند، اما Apecoin این‌ کار را نکرده است.

باتوجه به این مطلب و بحث امنیت توکن‌های مورد معامله، ایپ کوین نیز باید از مقررات خاصی پیروی کند. با این حال کمپانی توسعه‌دهنده‌ی این توکن ترجیح می‌دهد Apecoin را به‌عنوان یک توکن واسط یا کاربردی (Utility Token) معرفی کند. طراحان با این پشتوانه که ایپ کوین یک توکن کاربردی است، اعلام کردند که نیا‌‌‌زی به پیروی از قوانین انتشار سهام نیست. ایپ‌ کوین، توکنی برای بازی متاورسی BAYC است. اما معرفی این توکن به‌عنوان یک توکن کاربردی، دلیل موجهی بر نداشتن مجوزهای امنیتی نیست.

در گذشته هم چنین رمز ارزهایی وارد بازار شده‌اند. هرچند نمی‌توان نداشتن مجوزهای این‌چنینی را دلیلی قطعی بر عدم اعتبار یک رمز ارز برشمرد، اما در سال ۲۰۱۷ نیز چنین کوین‌هایی وارد بازار شدند و گاها جرایم سنگینی پرداخت کردند. پیام‌رسان تلگرام در همین راستا ۱۸.۵میلیون دلار جریمه شد و رمز ارز ریپل که دارای این مجوز نبود از سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا شکایت کرد و پرونده این شکایت همچنان باز است.

شما به پشتوانه قوانین NFT می‌توانید ادعا کنید که توکن موردنظرتان سهام محسوب نمی‌شود و صرفا مبادله اثر هنری است. اما جریان درمورد Apecoin متفاوت است. هدف طراحان این توکن تبدیل کردن آن به یک پول قدرتمند است و قطعا سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به این موضوع حساسیت نشان خواهد داد.

پیشنهاد مطالعه: خبرنامه متاورس (۲) – مدل‌های درآمدی مبتنی بر متاورس

آیا ایپ کوین یک میم کوین (Memecoin) است؟

شاید از منظری بتوان Apecoin را به‌عنوان یک توکن مبتنی بر طنزهای اینترنتی درنظر گرفت. میم کوین‌ها (Memecoin) توکن‌هایی هستند که براساس تصاویر کمیک و پرطرفدار اینترنتی بنا شده‌اند و پشتوانه محکمی ندارند. پشتوانه Memecoinها یک ادراک جمعی و فرهنگی از یک طنز اینترنتی است و اعتبار آن، به ده‌ها میلیون نفری وابسته است که از این طنز و فرهنگ مشترک قدردانی می‌کنند. دوج کوین (Dogecoin) و شیبا اینو (Shiba Inu) دو نمونه بارز این کوین‌ها هستند. هر Memecoin موفقی معمولا در پشت خود یک جامعه هوادار دارد که برند موردنظر را دوست دارند. این کوین‌ها معمولا کاربردی ندارند (برای استفاده در اپلیکیشن‌ها طراحی نشده‌اند) اما ممکن است گاهی به‌عنوان یکی از شیوه‌های پرداخت مورد استفاده قرار گیرند. ارزش و اعتبار Memecoin‌ها را مردم تعیین می‌کنند؛ کسانی که یک کوین یا توکن را ارزشمند قلمداد می‌کنند به این خاطر که دیگران نیز آن را ارزشمند می‌دانند.

پیشنهاد مطالعه: شت‌ کوین چیست (Shitcoin) و چگونه شت کوین ها را شناسایی کنیم؟

نقد و سنجش Apecoin

همانطور که در شماره‌های گذشته مقالات متاورس نیز متوجه شده‌اید، از نظر ما نگاه نقادانه به پیشروی‌های تکنولوژیکی و اقتصادی، همواره باعث روشن‌تر شدن ابعاد آن و معیاری برای انتخاب درست است. بنابراین سعی می‌کنیم وجوه تاریک هر پروژه‌ای را ارزیابی کنیم.

پس از راه‌اندازی Apecoin، ذخیره توکن‌های آن به چند قسمت تقسیم شد. ۱۵درصد این مقدار دراختیار صاحبان BAYC و MAYC قرار گرفت. بنابراین دارندگان BAYC از مزایای خاصی برخوردارند و به‌عنوان نمونه در همین رخداد کسی که صاحب یکی از تصاویر BAYC بوده، ۱۳۰هزار دلار نیز از طریق توکن‌های ایپ کوین دریافت کرده است.

از کل ذخیره دردسترس ایپ کوین، ۱۶درصد متعلق به Yuga Labs و ۸ درصد متعلق به طراحان و بنیان‌گذاران، و ۱۴درصد متعلق به سرمایه‌گذاران است. باید توجه داشته باشید که جمعا ۳۸درصد از ذخیره دردسترس این توکن متعلق به خود مجموعه میمون‌های کسل است. اگر مسئله حق رای در Apecoin DAO مطرح نبود، این حجم مالکیت مجموعه نیز اهمیتی نداشت. اما باتوجه به این مطلب، درواقع همه تصمیم‌های استراتژیک این رمز ارز را خود مجموعه تعیین می‌کند و معرفی این توکن به‌عنوان Governance Token تاحدی زیر سوال است. بنابراین نه‌تنها مالکان و طراحان اولیه در همین مدت سود بسیار سنگینی کسب کردند بلکه تصمیمات آتی این پروژه نیز دراختیار خودشان است.

یکی دیگر از مسائل حساس، نقش Yuga Labs در این پروژه است. نمی‌توان به روشنی پاسخ داد که Yuga Labs چه ارتباطی با Apecoin دارد. این کمپانی هم رهبری این پروژه را به‌عهده دارد و هم نسبت قانونی مشخصی با آن ندارد. همانطور که در ابتدای مقاله نیز گفته شد، Yuga Labs به‌عنوان موسس ایپ‌‌ کوین مطرح نشده است. البته رسیدگی به این امور در حیطه قوانین امنیت مالی است. اما ما باید به این پرسش پاسخ دهیم که درواقع روی چه چیزی سرمایه‌گذاری می‌کنیم؟ می‌توان گفت شما به‌عنوان دارنده Apecoin در سود حاصل از Yuga Labs یا BAYC سهیم هستید؟ اگر نه، پس منافع خرید آن چیست؟

مطلب آخر در حد یک حدس و گمان است. برخی از خبرنگاران این حوزه معتقدند شرکت سرمایه‌گذاری A16Z در هنگام تزریق سرمایه به Yuga Labs، قرارداد کرده که باید یک توکن ERC-20 منتشر شود و بخش قابل توجهی از ذخیره آن دراختیار شرکت سرمایه‌گذار قرار گیرد تا هزینه‌های انجام‌شده بازگردد. هرچند این موضوع یک گمان بی‌پشتوانه است اما حقیقی بودن آن نیز دور از انتظار نیست.

پیشنهاد مطالعه: بازاریابی NFT: راهنمای گام به گام فروش NFT در بازارهای مختلف

جمع‌بندی

آیا ایپ‌ کوین یک توکن کاربردی (Utility) است؟ آن‌طور که شواهد نشان می‌دهد بله؛ چون قرار است به‌عنوان روش پرداخت در یک بازی، مورد استفاده قرار گیرد. آیا این توکن یک توکن متاورسی محسوب می‌شود؟ باتوجه به ادعای طراحان مبنی بر ساخت یک بازی متاورسی، این‌طور به‌نظر می‌رسد. Yuga Labs درحال کار بر روی پروژه ساخت یک جهان مجازی است که اقتصاد آن بر محور Apecoin پایه‌ریزی شده است. بنابراین اگر این کمپانی موفق شود در آینده این جهان مجازی را راه‌اندازی کند، ادعای توکن متاورسی قابل قبول است.

آیا Apecoin یک توکن با مدیریت عمومی (Governance Token) است؟ باتوجه به اینکه شما به میزان سرمایه‌گذاری خود در این رمز ارز، حق رای خواهید داشت، بله. آیا می‌توان ایپ کوین را یک توکن امن درنظر گرفت؟ این موضوع را سازمان بورس و اوراق بهادار در طول زمان مشخص‌ خواهد کرد و اگر این‌طور نباشد Apecoin متحمل جرایم سنگینی خواهد شد.

آیا ایپ کوین یک شت‌ کوین محسوب می‌شود؟ در حال حاضر نمی‌توان به این پرسش پاسخ داد اما شاید قیمت ۱۲ دلاری آن (در زمان نوشته شدن این مقاله)، گران‌تر از ارزش واقعی آن باشد. اما بااین‌حال قدرت برند BAYC را دست کم نگیرید. شهرت این نام تجاری به Apecoin اعتبار می‌بخشد.

آیا ایپ کوین یک Memecoin محسوب می‌شود؟ باتوجه به شواهد چیزی جز این به‌نظر نمی‌رسد. اعتبار Apecoin و BAYC مدیون طرفداران آن است که توانسته‌اند به‌واسطه علاقه به فرهنگ طنز،‌ به یک نام تجاری تا این حد اعتبار ببخشند.

این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.

منبع