پروندۀ جامع میم کوینها
در سال 2021، بازار میم کوینها شاهد رشد تصاعدی بود، بهویژه میم کوینهای با تم سگ بسیار محبوب شدند و از آن زمان، دوج کوین و رقیب آن شیبا اینو همواره جزو محبوبترین ارزهای دیجیتال بودهاند. بدین ترتیب، میم کوینها به بخش جداییناپذیر بازار کریپتو تبدیل شدهاند. بنابراین، اگر میخواهید در جریان روندهای بازار رمزارزها باشید، میبایست درک درستی از نحوۀ عملکرد میم کوینها داشته باشید. میم کوین چیست؟ در این مطلب، نگاهی عمیق به میم کوینها، چیستی آنها و تفاوتشان با ارزهای دیجیتال معمولی خواهیم داشت و به بررسی ویژگیها، مزایا، معایب و آیندۀ آنها میپردازیم.
میم کوین چیست؟
همانطور که از نام آن پیداست، میم کوینها (Memecoin) دستهای از ارزهای دیجیتال هستند که از میمهای اینترنتی سرچشمه میگیرند یا ویژگی طنز دیگری دارند.
میم (Meme) یک ایدۀ جالب یا خندهدار است که در قالب یک تصویر، ویدئو یا شکل دیگری از رسانه، بهسرعت از طریق اینترنت در پلتفرمهای شبکههای اجتماعی مانند توییتر، ردیت و تیکتاک پخش میشود. میم کوینها مانند سایر میمها برای ویروسی شدن و به اشتراک گذاشته شدن طراحی میشوند.
اولین میم کوین ایجادشده دوج کوین (Dogecoin) یا DOGE بود. DOGE که در سال 2013 به عنوان یک پارودی برای طعنه زدن به هیاهوهای پیرامون بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اصلی راهاندازی شد، از یک میم محبوب (سگ ژاپنی Shiba Inu) الهام گرفته شده است. در حال حاضر، دوج کوین (Dogecoin) و شیبا اینو (Shiba Inu) شناختهشدهترین و پیشروترین میم کوینها هستند، اگرچه هزاران میم کوین دیگر نیز وجود دارد که بسیاری از آنها خیلی زود از صحنۀ بازار محو شده و میشوند.
ویژگیهای میم کوینها
میم کوینها دارای برخی ویژگیهای مشترکاند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم.
نام و لوگوی جذاب: میم کوینها معمولاً نامها و لوگوهای جذابی دارند که باعث جذب مخاطبان گسترده میشود. نام و لوگوی میم کوینها بر اساس یک الگوی رفتاری یا فرهنگ رایج تعریف میشود.
جامعهمحور: میم کوینها اغلب دارای جوامع آنلاین پرشوری هستند که با فعالیت در شبکههای اجتماعی، این ارزهای دیجیتال را در کانون توجه نگه میدارند و ارزش آنها را افزایش میدهند.
نوسانات بالا: میم کوینها نوسانات بالایی دارند و میتوانند یکشبه متأثر از نظرات و تأییدیههای افراد مشهور و جوامع آنلاین و همچنین FOMO (ترس از دست دادن) محبوبیت پیدا کنند و اگر معاملهگران توجه خود را بردارند، احتمال دارد قیمت آنها به طور غیرمنتظرهای کاهش یابد.
حجم سرمایهگذاری پایین: تعداد سرمایهگذاران میم کوینها به اندازۀ کریپتوهای رایجتر نیست. بنابراین حجم سرمایهگذاری آنها پایین است.
عرضۀ انبوه یا نامحدود: اغلب میم کوینها دارای عرضۀ انبوه یا نامحدود هستند. برای مثال، شیبا اینو مجموعاً 1 کوادریلیون توکن دارد و عرضۀ دوج کوین سقفی ندارد. از آنجایی که توکنهای میم معمولاً مکانیسم سوزاندن ندارند، این عرضۀ انبوه، توضیحدهندۀ قیمت نسبتاً پایین آنها است. شما تنها با 1 دلار آمریکا میتوانید میلیونها توکن میم بخرید.
کاربرد کم یا بدون کاربرد: میم کوینها اغلب هیچ کاربردی فراتر از جذابیت فرهنگی ندارند. البته، دوج کوین در ابتدا به طور عمده برای «انعام دادن» (Tipping) استفاده میشد، که عمل پاداش دادن به افراد در اینترنت برای انجام یک کار خوب است. ضمن اینکه، برخی میم کوینها نیز کاربردهایی دارند یا بخشی از اکوسیستمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) محسوب میشوند. برای مثال، Bone ShibaSwap یا BONE، توکن حاکمیتی صرافی غیرمتمرکز ShibaSwap است.
عرضۀ اولیه: میم کوینها معمولاً از طریق یک فرایند عرضۀ اولیه (ICO) منتشر میشوند، بنابراین سرمایهگذاران میتوانند آنها را با سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین یا اتریوم خریداری کنند.
پذیرش محدود: میم کوینها توسط اکثر مشاغل به عنوان شیوهای برای پرداخت پذیرفته نمیشوند.
وجه تمایز میم کوینها از سایر ارزهای دیجیتال
با توجه به آنچه گفتیم، چندین ویژگی در میم کوینها وجود دارد که آنها را از سایر ارزهای دیجیتال متمایز میکند. مهمترین ویژگیها عبارتند از:
- میم کوینها بسیار ناپایدارند و در معرض نوسانات شدید قیمت در دورههای زمانی بسیار کوتاه قرار دارند.
- میم کوینها عرضۀ انبوه یا بدون سقف دارند.
- ارزش میم کوینها با هیاهوی تبلیغاتی پیرامون توکن هدایت میشود.
- ارزش هر میم کوین میتواند بسیار کم باشد.
میم کوینها چگونه کار میکنند؟
شیوۀ کار میم کوینها مانند هر ارز دیجیتال دیگری است. اکثر آنها بر روی بلاکچین اتریوم با استفاده از استاندارد قرارداد هوشمند ERC-20 یا بر روی بلاکچینهای لایه یک محبوب دیگر مانند سولانا و Polygon ساخته میشوند.
البته، برخی میم کوینها مانند دوج کوین، بلاکچین بومی خود را دارند که از جهاتی شبیه بیت کوین است. این بلاکچین مبتنی بر یک الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of work) کار میکند، اما برخلاف عرضۀ محدود بیت کوین، عرضۀ تورمی نامحدودی دارد.
میم کوینهای دیگر مانند شیبا اینو نیز در حال ایجاد اکوسیستمهای خاص خود همراه با پروژههای جانبی هستند تا بتوانند ارزش بیشتری ارائه دهند و کاربران زیادی را جذب کنند.
برخلاف اغلب کوینها که روی نوعی ابزار متمرکزند، میم کوینها بر ویروسی شدن از طریق ماهیت انفجاری و سرعت انتشار میمها تمرکز دارند و بهشدت بر جامعۀ طرفداران آنلاین خود متکی هستند.
مزایای میم کوینها چیست؟
در ادامه، مهمترین مزایای میم کوینها را برمیشمریم.
پتانسیل بازدهی بالا: میم کوینها میتوانند برای سرمایهگذاران بازدهی بالایی داشته باشند، بهویژه اگر در اوایل عرضه خریده شوند و در دورههای تقاضای بالا با قیمت بالاتر به فروش برسند.
جامعهمحور: میم کوینها اغلب دارای انجمنهای آنلاین پرشور و فعالی هستند. بنابراین میتوانند ارتباطات و سرگرمیهای فراوانی برای سرمایهگذاران خود به ارمغان بیاورند.
قابل دسترسی برای سرمایهگذاران خرد: اغلب میم کوینها برای سرمایهگذاران خرد قابل دسترسی هستند، به این معنی که هر کسی میتواند با مبالغ نسبتاً پایین در بازار میم کوینها سرمایهگذاری کند.
معایب میم کوینها چیست؟
در کنار مزایای گفتهشده، میم کوینها معایبی نیز دارند که اصلیترین آنها به شرح زیر است.
ریسک بالا: به دلیل نوسانات شدید، سرمایهگذاری در میم کوینها با ریسک زیادی همراه است و قیمت آنها اغلب در واکنش به رویدادهای شبکههای اجتماعی و اظهار نظرهای افراد تأثیرگذار بالا و پایین میشود. بنابراین، اگر سرمایهگذاران نتوانند کوینهای خود را بهموقع بفروشند، ممکن است با ضررهای قابل توجهی مواجه شوند.
غیرقانونی بودن: میم کوینها مانند سایر رمزارزها، تا حد زیادی غیرقانونی محسوب میشوند، بنابراین برخی سرمایهگذاران از بابت امن بودن سرمایۀ خود مطمئن نیستند.
پذیرش محدود: همانطور که گفتیم، میم کوینها توسط اغلب مشاغل به عنوان یک روش پرداخت پذیرفته نمیشوند.
بدون استفاده در دنیای واقعی: میم کوینها اغلب کاربردی جز جذابیت فرهنگی ندارند. این بدان معنی است که ارزش آنها را میتوان با جوسازی تبلیغاتی هدایت کرد.
خطرات بالقوۀ سرمایهگذاری در میم کوینها
هرچند میم کوینها در سالهای اخیر رشد تصاعدی داشتهاند، اما مانند همۀ ارزهای دیجیتال، تجارت و سرمایهگذاری روی آنها با ریسک زیادی همراه است. در ادامه، خطرات بالقوهای که سرمایهگذاران میم کوین را تهدید میکند، بررسی میکنیم.
۱-اول از همه، توکنومیک (اقتصاد توکنی) میم کوینها میتواند نگرانکننده باشد. برای مثال، بیت کوین را در نظر بگیرید. این بلاکچین، یک وایت پیپر خوب نوشتهشده، یک اکوسیستم تثبیتشده، و ماهیتی تورمزدا دارد. در سالهای اخیر نیز شاهد پذیرش سازمانیافته و روزافزون بیت کوین هستیم. در مقایسه با بیت کوین، اکثر میم کوینها تورمزا هستند و سقفی برای عرضه ندارند. همچنین، اکوسیستم، موارد استفاده و اصول آنها اغلب با شوخیهای جامعهمحور تعریف میشود.
۲-خطر بالقوۀ دیگر این است که میم کوینها بهشدت جامعهمحور و نسبت به ارزهای دیجیتالی که ارزش بازار بزرگتری دارند، سوداگرانهترند. این نوسانات به طور دائم منجر به پامپ و دامپهای غیرمنتظره میشود. چرخۀ عمر اغلب میم کوینها کوتاهمدت است. قیمتهای آنها میتواند بارها تحت تأثیر رفتار افراد مشهور یا FOMO افزایش یابد، یا بهطور غیرمنتظرهای سقوط کند.
برای مثال، زمانی که ایلان ماسک و مارک کوبان دوج کوین را تبلیغ کردند، ارزش آن بهشدت افزایش یافت. اما به محض اینکه از تبلیغات دست کشیدند، قیمت آن با همان سرعت سقوط کرد. یکی دیگر از دلایل نوسانات شدید قیمت میم کوینها، نحوۀ طراحی آنهاست. برخلاف ارزهای فیات و اکثر رمزارزها، عرضۀ میم کوینها اغلب بدون سقف است و ماهیتی تورمی دارند.
۳-ممکن است پروژههای نوظهور و ناامن، با سوءاستفاده از رشد بازار میم کوینها، دست به کلاهبرداری بزنند. برای مثال، اسکویید گیم (Squid Game) یا SQUID میم کوینی که از سریال محبوب نتفلیکس با همین نام الهام گرفته شده بود، در یک هفته بیش از 86000 درصد افزایش قیمت داشت. در ادامه، تیم توسعۀ آن به طور ناگهانی راگ پول کرد و باعث شد که قیمت این توکن تا 99 درصد کاهش یابد. بدتر آنکه، سرمایهگذاران اجازه نداشتند توکنهای SQUID خود را بفروشند. بنابراین، همواره باید معامله یا سرمایهگذاری در میم کوینها را با احتیاط پیش برد.
میم کوینهای پرطرفدار کداماند؟
هرچند ریسک مالی سرمایهگذاری در میم کوینها بالا است، اما همچنان بخش مهمی از بازار ارزهای دیجیتال محسوب میشوند. از سال 2021، دوج کوین (DOGE) و شیبا اینو (SHIB) با داشتن بالاترین ارزش بازار، در میان میم کوینها پیشرو هستند. پس از موفقیت DOGE و SHIB، صدها میم کوین از جمله دهها کوین بر اساس الگوی رفتاری میم دوج وارد بازار شدند که در نیمۀ دوم سال 2021 مورد توجه قرار گرفتند.
اما این همۀ ماجرا نیست. گروه بزرگ دیگری از میم کوینها و پروژههای مرتبط، مانند توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)، حول میم اینترنتی محبوب Pepe the Frog متمرکز شدهاند که مهمترین آنها، کوین PEPE است. در ادامه، به معرفی میم کوینهای پرطرفدار میپردازیم.
دوج کوین (DOGE)
دوج کوین (Dogecoin) یا DOGE، که در سال 2013 توسط مهندسان نرمافزار بیلی مارکوس (Billy Markus) و جکسون پالمر (Jackson Palmer) ایجاد شد، رهبر میم کوینها بر اساس ارزش بازار است. این میم کوین از میم سگ شیبا اینو الهام گرفته شده است و در ابتدا قرار بود یک ارز دیجیتال شوخی برای جلب توجه جریان اصلی باشد.
دوج به عنوان یک فورک لایت کوین (LTC)، همان مکانیسم اثبات کار (POW) را اتخاذ میکند و سقف عرضه ندارد، زیرا مهندسان توسعهدهندهاش میخواستند یک کوین سرگرمکننده و در دسترس داشته باشند. دوج کوین یکی از معدود میم کوینهایی است که بلاکچین بومی خود را دارد.
با وجود فراز و نشیبهایی که دوج کوین در طول این سالها داشته، جامعۀ پرشور خود را به طور مستمر حفظ کرده است، بهخصوص پس از اینکه ایلان ماسک شروع به دنبال کردن این پروژه و حتی تلاش برای توسعۀ آن کرد.
پیشنهاد مطالعه: دوج کوین (DogeCoin)، رمز ارزی که از یک شوخی شروع شد!
شیبا اینو (SHIB)
شیبا اینو (Shiba Inu) یا SHIB که با الهام از یک نژاد سگ ژاپنی نامگذاری شده، رقیب اصلی دوج کوین است و اغلب به عنوان «قاتل دوج کوین» شناخته میشود. این رمزارز توسط یک توسعهدهنده به نام Shytoshi Kusama در آگوست 2020 ایجاد شد.
SHIB بر خلاف دوج کوین دارای عرضۀ محدود 1 کوادریلیون توکن است که 50٪ آن سوخته و به امور خیریه اهدا شده است. اکوسیستم SHIB یک صرافی غیرمتمرکز به نام ShibaSwap راهاندازی کرده است، روی طرحهای متعدد NFT، یک پلتفرم مبتنی بر متاورس و بسیاری موارد دیگر کار میکند.
پیشنهاد مطالعه: هرآنچه باید درباره رمز ارز شیبا اینو بدانید! (Shiba Inu)
پپه (PEPE)
میم کوین پپه (PEPE) از یک میم اینترنتی به نام « قورباغه پپه» (Pepe the Frog) الهام گرفته شده و آخرین میم کوینی است که بهشدت ویروسی شده است. سازندگان این میم کوین که در اواسط آوریل ۲۰۲۳ راهاندازی شد، قصد دارند با دیگر میم کوینهای محبوب مانند دوج کوین و شیبا اینو رقابت کنند. علاقۀ فوقالعاده کاربران به PEPE باعث شد آن را در تمام صرافیهای بزرگ، از جمله Binance فهرست کنند.
پپه کوین بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده و دارای یک مکانیزم کاهش تورم است، بدین صورت که با هر تراکنش درصد کمی از توکنها را میسوزاند.
این توکن یک سیستم توزیع مجدد دارد که به هولدرهای بلندمدت پاداش میدهد و باعث ماندگاری آنها در طولانیمدت میشود. بدین ترتیب، سرمایهگذاران هرچقدر بیشتر کوینهای خود را نگه دارند، پاداشهای بیشتری دریافت میکنند.
پپه کوین، برخلاف دیگر رمزارزها، هیچ کارمزد تراکنشی از کاربران دریافت نمیکند و گزینهای مقرونبهصرفه و راحت برای سرمایهگذاران و معاملهگران محسوب میشود.
Bone ShibaSwap یا BONE
میم کوین BONE یک توکن حاکمیتی از اکوسیستم ShibaSwap است که به ارتش #Shib اجازه میدهد در مورد پیشنهادات آینده رأی دهند. هرچقدر که کاربر BONE بیشتری داشته باشد، رأی او وزن بیشتری خواهد داشت.
علاوه بر آن، توکن Bone به دلیل جامعۀ آنلاین قوی، یک گزینۀ سرمایهگذاری محبوب محسوب میشود. این توکن در بسیاری از صرافیها لیست شده که نقدشوندگی آن را افزایش داده است. Bone یک مکانیزم کاهش تورم دارد که در آن بخشی از هر تراکنش سوزانده میشود و عرضۀ کل توکن را در طول زمان کاهش میدهد.
فلوکی اینو (Floki Inu) یا FLOKI
فلوکی اینو (Floki Inu) بر اساس توکن شیبا اینو ساخته شده و به افتخار سگ ایلان ماسک، فلوکی نامگذاری شده است. فلوکی به دلیل جامعۀ آنلاین پرشور و قدرتمند، برندینگ منحصربهفرد و رویکرد نوآورانهاش، به یکی از میم کوینهای محبوب و آیندهدار تبدیل شده است.
این میم کوین بر روی بلاکچین اتریوم کار میکند که امکان انجام تراکنشهای مطمئن و امن را فراهم میکند. ضمن اینکه، ویژگی خیریۀ فلوکی آن را به گزینهای جذاب برای سرمایهگذارانی که به مسئولیت اجتماعی اهمیت میدهند تبدیل کرده است، زیرا بخشی از هر تراکنش این توکن صرف حمایت از خیریههای مختلف میشود. برای مثال، جامعۀ فلوکی، متعهد به ساخت مدارس به عنوان بخشی از ابتکارات خیریۀ خود شده است.
اکوسیستم FLOKI یک متاورس سهبعدی NFT، ابزارهای DeFi، یک پلتفرم آموزشی کریپتو، یک فروشگاه کالا و موارد دیگر را ارائه میدهد.
بیبی دوج کوین (Baby Doge Coin) یا BabyDoge
بیبی دوج کوین (BabyDoge) برای اولین بار در ژوئن ۲۰۲۱ عرضه شد و در مدت زمان کوتاهی به رشد فوقالعادهای دست یافت. این میم کوین به عنوان فرزند دوج کوین (DogeCoin) شناخته میشود و مانند آن لوگویش را از نژاد سگ شیبا اینو الهام گرفته است. بیبی دوج تلاش میکند تا با بهبود عملکرد و افزایش قابلیتهای خود از کوین پدر سبقت بگیرد.
بیبی دوج کوین با استاندارد BEP-20 طراحی شده و بر بستر زنجیرۀ هوشمند بایننس فعالیت میکند. این میم کوین یک توکن تورمزدا است و به گونهای طراحی شده که در طول زمان کمیابتر شود.
امنیت میم کوینها چگونه است؟
همانطور که گفتیم، نحوۀ عرضه و نوسان قیمت بالای میم کوینها، سرمایهگذاری در آنها را نسبت به سایر ارزهای دیجیتال پرخطرتر میکند. به یاد داشته باشید، میم کوینها بر اساس میمهای اینترنتی ساخته شدهاند و ویژگیهای مشابه زیادی با آنها دارند، از جمله احتمال ویروسی شدن و منسوخ شدن سریع.
بنابراین، هنگام خرید میم کوینها نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- برای جلوگیری از خرید رمزارزهایی که احتمال دارد در معرض کلاهبرداریهایی مانند راگ پول قرار بگیرند، مطمئن شوید که استخرهای نقدینگی توسط آدرسهای رایت نگهداری میشوند. آدرس رایت آدرسی است که قابل دسترسی نیست و هر کسی که صاحب یک ارز دیجیتال است میتواند آن را بسوزاند.
- همیشه اطمینان حاصل کنید که یک شرکت شخص ثالث معتبر پروژه میم کوین را حسابرسی کرده است.
- هنگام خرید یک میم کوین، بررسی کنید که توسعهدهندگان چند درصد از توکنها را برای خود نگه میدارند. در حالت ایدهآل، هیچ شخص یا سازمانی نباید بیش از 5 درصد از کل عرضۀ توکن را کنترل کند.
- در نظر گرفتن این موارد و انجام تحقیقات شخصی دقیق دربارۀ میم کوینهای مد نظرتان، ریسک سرمایهگذاری را به حداقل میرساند.
آیندۀ میم کوینها
هرچند میم کوینها به اندازۀ ارزهای دیجیتال پیشرو مورد استقبال قرار نگرفتهاند، اما از سال 2021 با محبوبیت چشمگیری مواجه شدهاند. مانع اصلی رشد میم کوینها، مانند سایر ارزهای دیجیتال است: بسیاری از مردم هنوز آنها را نمیشناسند و افراد زیادی نیز از غیرقانونی بودن آنها نگرانند.
اما با محبوبیت ایجادشده برای میم کوینها، احتمال دارد که در آینده کسبوکارهای بیشتری آنها را به عنوان ارز بپذیرند. در این مدت، چندین کسبوکار جریان اصلی تمایل خود نسبت به میم کوینها را ابراز کردهاند. به دلیل توجه ایلان ماسک به میم کوینها، جای تعجب ندارد که فروشگاه تسلا شروع به پذیرش دوج کوین برای برخی موارد کرده است.
اما ماسک تنها تاجری نیست که میم کوینها را با آغوش باز پذیرفته است. AMC، GameStop، Newegg و Twitch نیز میم کوینهایی مانند Dogecoin و Shiba Inu را پذیرفتهاند و این میتواند برای آیندۀ میم کوینها یک برد باشد.
جمعبندی
میم کوینها ارزهای دیجیتال الهام گرفتهشده از میمهای اینترنتی هستند. این ارزها در مقایسه با رمزارزهای اصلی مانند بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) بسیار ناپایدارند؛ احتمالاً به این دلیل که بهشدت جامعهمحورند و قیمت آنها متأثر از شبکههای اجتماعی و احساسات جامعۀ آنلاین است. بنابراین، سرمایهگذاری در بازار میم کوینها با ریسک مالی بسیاری همراه است.
هرچند نمیتوان انکار کرد که برخی معاملهگران از طریق میم کوین ثروتمند شدهاند، اما افراد بسیاری نیز به دلیل نوسانات شدید بازار سرمایۀ خود را از دست دادهاند. همواره در نظر داشته باشید که میم کوینها ممکن است به طور غیرمنتظرهای سقوط کنند. پس، هرگز سرمایههای اصلی خود را روی میم کوینها قمار نکنید.