خبرنامه متاورس (۲) – مدل‌های درآمدی مبتنی بر متاورس

در دومین شماره از مقالات حوزه متاورس قصد داریم به مبحث رسانه‌، محتوای تصویری و به طور کلی مدیا (Media) بپردازیم. سعی داریم بر این اساس مدل‌های درآمدی آینده را که مبتنی بر فضای متاورس است، تحلیل کنیم و تصویر روشنتری از آینده از این حوزه ارائه دهیم.

توکن‌های غیرقابل‌تعویض، رمزارزها و سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز، کمپانی‌های بی‌شماری را به سمت پایه‌گذاری نوع جدیدی از مدیا و مدل‌های درآمدی هدایت خواهد کرد. در آینده‌ای نه چندان دور ممکن است طرفداران حوزه محتواهای تصویری مجموعه‌ای مانند دیزنی (Disney) را برای خود پایه‌گذاری کنند و ابر قهرمان‌های مخصوص به خودشان را خلق کنند. در پی این اتفاقات توزیع ثروت میان خالقان این آثار عادلانه‌تر خواهد شد و کمپانی‌های بزرگ می‌توانند از مجموعه رسانه‌ای خود کسب درآمد کنند. با استفاده از تکنولوژی Web 3 هر فرد می‌تواند در شبکه اینترنت آثار مربوط به خود را با دیگران مبادله کند و تجارت شخصی خود را داشته باشد.

پیشنهاد مطالعه: خبرنامه متاورس (۱) – هفت باور اشتباه درباره متاورس!

تمام این امکانات بخشی از اقتصاد مجازی متاورس‌ها خواهد بود. در این مقاله قصد داریم به شکل مفصل‌تری به این موضوع بپردازیم.

چگونه NFTها، DAOها و cryptocurrency‌ها منجر به خلق یک مدیای نوین با مدل درآمدی خاص خود می‌شوند؟

۱. Web 3

توکن‌های غیرقابل تعویض، سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز، قراردادهای هوشمند و توکن‌ها در حال پیمودن مسیری هستند که در نهایت منجر به خلق یک ساختار درآمدی جدید بر اساس تولید محتواهای نوین خواهد شد. تمام این امکانات و نتایج آن‌ها از طریق تکنولوژی Web 3 اجرایی خواهد شد. اما ابتدا باید مشخص کنیم که Web3 چیست و چه تفاوتی با نسخه‌های پیشین Web دارد.

Web 1.0

اولین شبکه انتقال محتوا (Media) همزمان با ظهور اینترنت به وجود آمد. کمپانی‌های مختلف یک مدل درآمدی جدید خلق کردند و برای مثال توانستند کالاهای خود را از طریق اینترنت به فروش برسانند. این شبکه در ابتدا صرفا ابزاری برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات محسوب می‌شد و صرفا از آن برای بیشتر دیده شدن یک کمپانی استفاده می‌شد. به عبارتی در ابتدا شبکه اینترنت صرفا کاربردی تبلیغاتی داشت و شرکت‌ها سعی می‌کردند با استفاده از امکان اشتراک‌گذاری اطلاعات، خود را به‌طور گسترده‌تری معرفی کنند.

Web 2.0

تحلیل‌گران حوزه تجارت در ابتدای ظهور شبکه‌های اجتماعی (Social Media) اعلام کردند که در آینده‌ای نه چندان دور «هر کمپانی یک کمپانی رسانه اجتماعی خواهد شد». به طور خلاصه با آغاز به کار شبکه‌های اجتماعی، تمام شرکت‌ها موقعیت خوبی برای تولید محتوای مخصوص به خودشان پیدا کردند و توانستند از این طریق، ثروت، محبوبیت و گردش مالی بالایی کسب کنند.

با مطرح شدن یوتیوب، فیسبوک، توییتر، و اینستاگرام، کمپانی‌ها دیگر برای معرفی خود نیازی به ابزارهای قدیمی مثل روزنامه‌نگاران و انتشارات‌ها نداشتند. آن‌ها توانستند با استفاده از این پلتفرم‌ها، محتوای استراتژیک مخصوص به خود را از طریق انتشار آنلاین محتوا و بهره‌گیری از آگهی‌های اینترنتی در شبکه‌های اجتماعی، معرفی کنند. این اتفاق یک تغییر عمده در جهان اقتصاد بود و محصولات مختص به خود را تولید کرد. Red Bull یکی از نمونه‌های عالی این تغییر جدید است. این شرکت توانست با استفاده از قدرت شبکه‌های اجتماعی به موفقیت چشمگیری دست یابد.

Web 3.0

حالا در مقطعی از زمان هستیم که نشانه‌های تغییر بزرگ بعدی نمایان شده است. Web 3 شبکه جهانی غیرمتمرکزی است که در آن، تمام اطلاعات، کالاها و به طور کلی هر عینیتی، متعلق به خالق آن است و تحت تسلط هیچ کمپانی بزرگ تکنولوژیکی نیست. Web 3 علاوه بر اطلاعات، امکان مبادله محصولات دیجیتال و رمز ارزها را فراهم می‌کند. شما می‌توانید از طریق این شبکه هر محصول دیجیتالی را با هر فرد دلخواهی مبادله کنید و فرآیند جابه‌جایی مالی و انتقال مالکیت خصوصی، از طریق همین شبکه قابل اجرا است.

بنابراین اینترنت از یک شبکه انتقال اطلاعات شروع شد و منجر به شکل‌گیری شبکه تعاملات اجتماعی گردید و اکنون در حال گذار به یک شبکه مبادلات اعتباری است. همانطور که ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی منجر به خلق رسانه‌ها و مدل‌های درآمدی جدید شد، ظهور نسل سوم اینترنت نیز رسانه‌ها و مدل‌های درآمدی خاص خود را خلق خواهد کرد. به همین خاطر می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده‌ای نه چندان دور، «هر کمپانی یک کمپانی رسانه‌ای مبتنی بر رمزارزها خواهد بود».

پیشنهاد مطالعه: وب ۳.۰ چیست؟ (Web 3.0)

۲. مدل‌های درآمدی

بلاک چین و توکن‌های غیرقابل‌تعویض، بخشی از فرآیند توسعه Web 3 محسوب می‌شوند. NFTها یا توکن‌های غیرقابل‌تعویض نقش اسناد مالکیت خصوصی را در جهان واقع بازی می‌کنند. شما می‌توانید از طریق ثبت یک محصول دیجیتالی در بلاک چین و معرفی کیف پول دیجیتالی خود، مالکیت خصوصی محصول مورد نظر را از آن خود کنید. هر فرد دیگری می‌تواند از طریق شبکه بلاک چین مالکیت محصول را چک کند و هیچکس توانایی تغییر آن را ندارد، مگر خودتان قصد مبادله یا فروش محصول را داشته باشید.

حق مالکیت:

بنابراین خریداران یک مجوز دیجیتالی، یک امضا و امتیاز صاحب اثر را دریافت می‌کنند. درست همانطور که پیش از این می‌توانستید یک نسخهٔ امضا شده از اثر یک هنرمند را بفروشید، اکنون می‌توانید این کار را با استفاده از شبکه‌های غیرمتمرکز و امضاهای دیجیتال انجام دهید. همانطور که می‌دانید در بسیاری از موارد ارقام نجومی برای یک اثر امضا شده پرداخت شده است. خرید یک NFT به این معنا نیست که حقوق معنوی اثر از آن شما است. برای درک بهتر این موضوع خرید یک CD موزیک را در نظر بگیرید، شما با خرید یک اثر نمی‌توانید اثر مورد نظر را به نام خود انتشار دهید، اما می‌توانید با همان مشخصات محصول را مبادله کنید.

به طور خلاصه شما می‌توانید از طریق NFTها مالکیت محض خود را بر یک محصول اثبات کنید. به عبارتی NFTها امکان ثبت هر محصول دیجیتالی، شامل تصویر، قطعه موسیقی و… را در اختیار فرد می‌گذارد. زمانی که محصولی منحصربه‌فرد متعلق به یک نفر باشد، قیمت آن افزایش می‌یابد. قانون عرضه و تقاضا اینگونه عمل می‌کند.

NFT در ماهیت خود یک مفهوم منحصربه‌فرد است. تولید انحصار در شبکه اینترنت همواره یک چالش فنی بزرگ به حساب می‌آید. چرا که خصوصیت این شبکه اشتراک اطلاعات و کپی شدن آن است. حال با ظهور فناوری NFT می‌توان گفت، چالش مورد نظر به پایان رسیده است. NFTها یک سیستم جدید اعتباری را پایه‌گذاری کردند. در این سیستم گسترش و استفاده از ایده یک محصول صرفاً با مجوز خالق آن امکان‌پذیر است و حتی پس از فروخته شدن اثر یا ایده، این قانون پا‌برجا است. در آینده بیشتر راجع به این قوانین توضیح خواهیم داد.

پیشنهاد مطالعه: بررسی مالکیت در فروش آثار هنری دیجیتال NFT

اعتبار تجاری:

شما با داشتن یک مجوز مالکیت NFT، که در سرتاسر جهان معتبر است، چیزی در دست دارید که همه جا ارزشمند است و همین امر می‌تواند پایه یک اقتصاد جدید و مدلی برای درآمدزایی باشد. به‌عنوان مثال بنیانگذار کمپانی توییتر، جک دورسی، اولین توییت خود را به عنوان NFT در بلاک چین ثبت کرد و این NFT به مبلغ ۲.۹ میلیون دلار فروخته شد.

از آنجایی که اعتبار این محصولات دیجیتال در یک اجماع جهانی پذیرفته شده است، داشتن برخی از این محصولات خود نشانه‌ای از وضعیت شما دارد و در جهان مجازی به نمادی از افتخار و غنی بودن بدل شده است. همانطور که در جهان واقعی گاهی افراد برای داشتن یک کیف از برند Gucci حاضرند هزاران دلار پول بپردازند و داشتن یک اکانت تاییدشده در یک شبکه اجتماعی، مهم تلقی شده و افراد برای به دست آوردن آن‌ها تلاش می‌کنند، در نسل جدید تعاملات افراد، مالکیت یک اثر در قالب NFT نقشی مشابه بازی می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: امضای دیجیتال چیست و چه الگوریتم‌هایی دارد؟ (Digital Signature)

قرارداد هوشمند:

NFT اساساً یک برنامه کامپیوتری ساده است که از طریق آن ویژگی‌ها، مشخصات و ارزش یک محصول دیجیتال منحصربه‌فرد مشخص می‌شود. در اصطلاح به این برنامه قرارداد هوشمند گفته می‌شود. هرچند این برنامه با قراردادی که در جهان فیزیکی مدنظر است تفاوت دارد، اما کارکرد مشابهی دارد. علاوه‌براین شما می‌توانید توضیحاتی را در بخش Description یک محصول دیجیتال، اضافه کنید. به عنوان نمونه مطرح کردن شروطی از قبیل روایت ساخته شدن محصول یا حق انتشار، جزو مسائلی است که در این بخش عنوان می‌شود. حتی ممکن است در آینده نشانه‌ای روی تابلوی آویزان در یک موزه ببینید که مشخص می‌کند اثر پیش روی شما چیست و متعلق به چه کسی است و داستان شکل گرفتن آن چگونه بوده است.

پیشنهاد مطالعه: قرارداد هوشمند چیست؟ (Smart Contract)

محصولات دیجیتالی اقتباس‌شده:

ظهور تکنولوژی NFT باعث به وجود آمدن مدل‌ها و استراتژی‌های جدید درآمدزایی شده است و بسیاری از کمپانی‌های بزرگ، هنرمندان و افراد دیگر، روش جدیدی را در فعالیت‌های رسانه‌ای خود در پیش گرفته‌اند. مشابه این روند در دوران رشد نسل اول و دوم اینترنت نیز تکرار شده است.

کمپانی‌های بزرگ فعال در حوزه مدیا، اکنون در حال تغییر سیاست‌گذاری‌های خود هستند و مجموعه محصولات خود را مستقلا در قالب NFT نیز ارائه می‌کنند. به عنوان نمونه بسیاری از فعالین این حوزه با استفاده از فیلم‌ها و عکس‌های قدیمی تحت برند خودشان، تصاویر جدیدی خلق می‌کنند و آن‌ها را در قالب NFT به فروش می‌رسانند. این مدل درآمدزایی در طولانی مدت کسب سود قابل توجهی را به دنبال دارد.

سرمایه‌های فاقد ارزش:

در پی ظهور تکنولوژی NFT آثار و محصولاتی که از رده خارج شده بودند و یا به عبارتی فاقد ارزش بودند، دوباره ارزشمند شدند و قابلیت خریدوفروش و سرمایه‌گذاری پیدا کردند. بسیاری از محصولاتی که توسط کمپانی‌های فعال در حوزه رسانه، هنرمندان، ستاره‌ها، ورزشکاران و دیگر افراد ساخته شده بود و مدت زیادی در قفسه‌ها خاک می‌خورد، به واسطه تکنولوژی NFT ارزشمند شد و دوباره وارد عرصه معاملات گردید.

کمپانی‌های بزرگ به طور کلی حق انتشار محصولات خود را حفظ کرده‌اند. حقوقی از قبیل کپی‌رایت، ثبت اختراع و ثبت برند. اگر درباره چنین حقوقی به توافق نرسیدید، در هنگام فروش تمام حقوق مذکور متعلق به کمپانی خواهد بود. فعالیت در حوزه NFTها علاوه بر درآمدزایی، تعامل با هواداران یک برند را نیز افزایش می‌دهد و همین شناخته شدن بیشتر نهایتاً منجر به درآمد بیشتر نیز خواهد شد. به عنوان نمونه یک بلوز دیجیتالی با طرح Coca-Cola به قیمت ۵۰ هزار دلار فروخته شد.

پیشنهاد مطالعه: گران‌ترین و محبوب‌ترین ترندهای بازار NFT

میم‌ها (Memes):

طراحان و خالقان تصاویر کمیک (Memes) در فضای مجازی، که معمولا کمدین‌های فضای مجازی هستند نیز، می‌توانند آثار رسانه‌ای و کمیک خودشان را در قالب NFT ثبت کنند و به فروش برسانند. در واقع طراحان حق معنوی خلق این تصاویر را برای خودشان در یک اجماع جهانی ثبت می‌کنند. تا پیش از این، امکان درآمدزایی برای خالقان این تصاویر وجود نداشت. بسیاری از این طرح‌ها در سطح جهانی وایرال می‌شد، اما طراحان مطلقا منافع مالی خاصی کسب نمی‌کردند. این روند با ظهور تکنولوژی NFT به پایان رسید.

به عنوان نمونه تصویر دختری که در طی یک سفر به دیزنی‌لند متعجب و نگران است، با اضافه شدن متنی به آن، تبدیل به یک meme شد و پس از ثبت در قالب NFT، منجر به درآمدزایی ۶۵ هزار دلاری شد. در نمونه دیگر ویدیوی دو برادر که یکی انگشت دیگری را گاز می‌گیرد هم پس از ثبت در قالب NFT منجر به درآمدی بیش از ۶۴۸ هزار دلار شد.

این میم‌ها را نیز می‌توان جزو دسته سرمایه‌های فاقد ارزش مالی دسته‌بندی کرد که به کمک تکنولوژی NFT ارزش بالایی را به خود اختصاص داده‌اند و برای طراحان خود سود قابل توجهی به ارمغان آوردند. بنابراین NFTها این امکان را در اختیار ما می‌گذارند که مالک بخشی از فرهنگ جهانی شبکه اینترنت باشیم و با آن تجارت کنیم.

۳. مدل‌های درآمدزایی اجتماعی

خلاقیت شخصی:

احتمالا دوران بهتری در انتظار هنرمندان، نوازندگان، کلاب‌ها و دیگر خالقان هنر و سرگرمی باشد. انتشار ویروس کرونا و به دنبال آن قوانین حفظ فاصله و ممنوعیت از تجمع، این دسته از هنرمندان را وادار به جستجوی راهی برای ارتباط با مخاطب کرد تا هم محبوبیت‌شان از دست نرود و هم بتوانند کسب درآمد کنند. در این میان حوزه رسانه‌های غیرمتمرکز یکی از امکاناتی بود که به مسیرهای موجود اضافه شد.

این روز‌ها نوازندگان و خوانندگان می‌توانند از طریق تکنولوژی NFT آثارشان را مستقیما به مخاطبان بفروشند. در واقع موزیسین‌ها دیگر نیازمند کمپانی‌های ضبط و پخش نیستند و می‌توانند بدون پرداخت بخش قابل ملاحظه‌ای از درآمد خود به این کمپانی‌ها، آثار خود را به فروش برسانند. حتی با استفاده از تکنولوژی جدید، این هنرمندان نیاز کمتری به فعالیت در شبکه‌هایی مثل Youtube، Spotify و Instagr‌‌‌‌‌‌am دارند. این شبکه‌ها نیز معایب خود را دارند و می‌توان کاهش دسترسی، سانسور و بسته شدن اکانت را به عنوان برخی محدودیت‌های یک شبکه متمرکز یادآوری کرد.

امکاناتی که نسل سوم اینترنت در اختیار کاربران و کارآفرینان می‌گذارد، می‌تواند به تدریج آن‌ها را از مدل‌های درآمدی در نسل دوم اینترنت (درآمدزایی از تولید محتوای دیگران و استفاده از طرفداران محتوا برای استراتژی‌های تبلیغاتی) دور کند و به سمت مدل‌های جدید درآمدی در نسل سوم هدایت کند. در اپلیکیشن‌های نسل سوم اینترنت خالقان محتوا می‌توانند مستقیماً از طریق پرداخت‌های رمزارزی کسب درآمد کنند و امنیت تمام آثار خود را از طریق NFTها تضمین کنند. هرچند پرداخت‌های رمزارزی در دسته Micropayment یا «پرداخت‌های بسیار کوچک» قرار می‌گیرد، اما با توجه به تعداد کاربران شبکه اینترنت، در نهایت درآمد قابل توجهی را به وجود خواهد آورد.

در آینده‌ای نه چندان دور، نویسنده‌ها و خبرنگاران، از طریق همین خرده پرداخت‌های رمزارزی، مستقیماً از خوانندگان خود پول دریافت خواهند کرد. کیف پول‌های رمزارزی بر اساس مقدار زمانی که یک کاربر در حال مطالعه یک مطلب است مقدار کوچکی رمز ارز را به کیف پول نویسنده آن انتقال خواهد داد. هرچه خواننده مدت بیشتری مشغول خواندن مطالب شما باشد، پول بیشتری دریافت خواهید کرد. طراحان پادکست‌ها، ویدیوها و مستندها نیز بر اساس مدت زمانی که مخاطب به آن‌ها گوش می‌دهد، یا آثار آن‌ها را تماشا می‌کند، رمز ارز دریافت خواهند کرد.

بنابراین با ظهور نسل سوم اینترنت، هنرمندان می‌توانند مستقیما از آثار خود کسب درآمد کنند. علاوه‌براین هنرمندان می‌توانند با کمک کمپانی‌های ضبط و پخش، همزمان که آثار خود را در قالب NFT ارائه می‌دهند، از خدمات پخش گسترده و منظم این شرکت‌ها نیز استفاده کنند. آن‌ها می‌توانند درآمد رمز ارزی خود را به یورو و دلار تبدیل کنند و از آن برای بهره‌برداری از خدمات غیر رمز ارزی استفاده کنند.

پیشنهاد مطالعه: بازار NFT در آثار هنری و گیم‌ها همچنان داغِ داغ است!

طرفداران محصولات دیجیتال:

تکنولوژی NFT فرصت‌های دیگری هم برای کاربران ایجاد می‌کند. خالقان آثار مختلف می‌توانند با استفاده از قرارداد هوشمند، شرایط گوناگونی را برای فروش محصولات خود تنظیم کنند. یک فرد می‌تواند حق امتیاز مادام‌العمر برای محصول خود در نظر بگیرد و کاربران تا وقتی که از محصول او استفاده می‌کنند باید مبلغی پرداخت کنند که به کیف پول طراح اصلی آن منتقل خواهد شد. به عنوان نمونه، شما می‌توانید تعیین کنید که در ازای هر بار فروش یک NFT، پنج درصد مبلغ آن را دریافت کنید. در این شرایط در واقع شما به طور نا‌محدود از یک NFT کسب درآمد خواهید کرد.

حتی امکانات گسترده‌تری هم برای توسعه مدل‌‌های درآمدی جدید ایجاد خواهد شد. به عنوان مثال درآمد شرکت‌های پخش محتوا می‌تواند میان کاربران دیگر توزیع شود. طرفداران یک اثر یا محصول دیجیتال با فعالیت خود در جهان مجازی باعث رشد محبوبیت یک اثر و نتیجتاً افزایش درآمد آن خواهند شد. بنابراین در این مدل جدید درآمدزایی، طرفداران می‌توانند در درآمد حاصل از یک اثر شریک باشند و درصدی از آن را به خود اختصاص دهند.

امکانات دیگر درآمدزایی از NFT

علاوه بر ویژگی‌های ذکر شده، NFT را می‌توان طوری برنامه‌ریزی کرد که مجوز دسترسی به بسیاری از محصولات دیگر را نیز فراهم کند. در این روش، شما می‌توانید با خرید یک NFT به بسیاری از محصولات دیگر از قبیل موسیقی‌ها، مجموعه‌های هنری و.. دسترسی داشته باشید. می‌توان این امکان را با خرید اشتراک یک صفحه اینترنتی در نسل اول و دوم اینترنت مقایسه کرد.

همچنین خرید یک NFT می‌تواند مجوزی برای حضور در جلسات و گروه‌های مختلف باشد. این جلسات و گروه‌ها می‌توانند شامل فضاهایی برای ارائه محصولات دیجیتال دیگر و NFT‌های جدیدتر باشد. شما هم مانند کمپانی‌های بزرگ می‌توانید مجوز استفاده از مجموعه‌ای از گرو‌ه‌ها را توسط قرارداد هوشمند یک NFT به فروش برسانید. به عنوان نمونه گروهی را در نظر بگیرید که عکاس‌های مشهور آثار خود را در آن به اشتراک می‌گذارند، یا آشپز‌های معروف دستور پخت غذاهای مختلف را در آن آموزش می‌دهند، در این صورت بسیاری از کاربران برای داشتن مجوز دسترسی به محتوای این گروه‌ها، NFT شما را ‌می‌خرند.

با استفاده از تکنولوژی NFT می‌توان اشیاء فیزیکی را هم به یک نسخه توکن دیجیتال مبدل کرد و از آن در فضای نسل سوم اینترنت استفاده کرد. این ویژگی به شما امکان می‌دهد که از اشیاء فیزیکی NFT بسازید. اما ساز و کار چنین امکانی هنوز دقیقا مشخص نیست و تضمینی برای ارتباط یک شیء فیزیکی با فناوری بلاک چین وجود ندارد. شاید مقاله بعدی را به انتقاد از چنین ادعایی اختصاص دهیم.

پیشنهاد مطالعه: تحلیل آنچین بازار NFT ها در سال ۲۰۲۱

توکن‌های طرفداری:

یکی دیگر از مدل‌های جدید درآمدزایی، بر مبنای توکن‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. این توکن مربوط به اعضا و طرفداران یک حوزه خاص است. به همین خاطر این توکن‌ها را با عنوان «توکن‌های طرفداری» نیز نام‌گذاری کرده‌اند. توکن‌های اجتماعی می‌تواند توسط یک نام تجاری، یک کلاب، یک گروه، یک بند موسیقی یا دیگر انجمن‌ها و افراد ساخته شود. حتی افراد عادی هم می‌توانند توکن خود را داشته باشند.

طرفداران یک گروه یا یک فرد، می‌توانند توکن‌های طرفداری خود را مانند دیگر توکن‌ها در صرافی‌ها مبادله کنند. ارزش این توکن‌ها با توجه به میزان عرضه و تقاضای بازار و محبوبیت گروه یا فرد انتشاردهنده توکن، تعیین می‌شود. همچنین داشتن چنین توکن‌هایی مجوز دسترسی به برخی محتواها و امکانات خاص مربوط به انتشاردهنده آن است. بنابراین این توکن‌ها نیز سازوکاری شبیه به NFTها دارند، اگرچه شما در واقع یک محصول دیجیتال دریافت نمی‌کنید. بسیاری از کلاب‌ها، گرو‌ه‌های ورزشی و سلبریتی‌ها با توجه به مخاطب‌های بالایی که دارند می‌توانند از این طریق حوزه درآمدزایی خود را گسترش دهند. از طرفی طرفداران این گروه نیز می‌توانند از افزایش محبوبیت گروه موردعلاقه خود کسب درآمد کنند.

در حال حاضر تیم‌های فوتبال یوونتوس، پاری‌سن‌ژرمن و بارسلونا، توکن اجتماعی مختص به خود را دارند. آن‌ها خودشان تعیین می‌کنند که کل میزان توکن‌های در گردش چقدر باشد. طرفداران این باشگاه‌های ورزشی توکن‌های مخصوص به تیم خود را خریداری می‌کنند و از این طریق یک حوزه جدید درآمدزایی برای تیم شکل می‌گیرد. البته داشتن چنین توکن‌هایی حقوق خاصی را برای دارنده آن در نظر می‌گیرد و مانند یک کارت عضویت عمل می‌کند. به‌عنوان مثال این افراد می‌توانند از طریق رای دادن، در انتخاب لباس ورزشی تیم سهیم شوند.

امکانات آینده:

در آینده‌ای نه چندان دور کمپانی‌ها می‌توانند برای تشویق اعضای خود از توکن‌ها و NFTها استفاده کنند. افرادی که به هر طریقی در تولید محتوا برای این کمپانی‌ها شریک هستند، توکن و NFT دریافت می‌کنند. ساخت یک ویدیو، نوشتن یک گزارش یا هر ایده دیگری می‌تواند بخشی از این تولید محتوا محسوب شود. این امر به اعضای یک کمپانی اجازه می‌دهد که در اکوسیستم اقتصادی مجموعه سهیم باشند.

کمپانی‌ها می‌تواند NFT‌ها را طوری برنامه‌ریزی کنند که داشتن آن مجوز دسترسی به پورتالی اختصاصی به حساب آید و از این طریق دیگران را برای داشتن این NFTها تشویق کنند. علاوه بر این شرکت‌ها می‌توانند با تعریف یک لیست سفید از اعضای خاص‌تر و ارائه امکانات بیشتر به آن‌ها، فضایی رقابتی برای بدست آوردن NFTها ایجاد کنند.

شاید دور از انتظار به نظر برسد، ولی یکی از شغل‌های پرطرفدار و سودآور آینده استعدادیابی خواهد بود. افراد سعی می‌کنند با پیدا کردن افراد با استعداد و خریدن توکن شخصی آن‌ها، یک سرمایه‌گذاری بلندمدت کنند. این افراد می‌دانند که نابغه‌هایی که شناسایی کردند در آینده قطعاً در حوزه خود موفق خواهند بود و ارزش توکن شخصی آن‌ها بالا خواهد رفت. بنابراین پیش از این اتفاق روی توکن شخصی افراد با استعداد سرمایه‌گذاری می‌کنند.

پیشنهاد مطالعه: معرفی پرفروش‌ترین بازارهای NFT برای خرید و فروش

۴. NFT به عنوان منبع الهام رسانه‌ها

یکی دیگر از مسیرهای توسعه مدیا بر اساس NFTها، اقدام کمپانی‌های بزرگ برای طرح یک ایده از طریق یک NFT است. کمپانی با خلق یک اثر دیجیتال در قالب NFT، خریداران و طرفداران خود را به خلق آثار جدید بر مبنای طرح NFT مورد نظر، تشویق می‌کند. بنابراین طرفداران، محتواهای جدیدی را بر اساس طرح اولیه منتشر شده توسط کمپانی تولید می‌کنند.

در چنین ساختاری، انتشار یک NFT نقطه آغاز تولید محتواهای گوناگون است. انیمیشن‌ها، کمدی‌ها و پوستر‌ها تنها بخشی از گستره محتوای تولیدشده بر اساس یک NFT هستند. با این روش هر بار که یک طرح جدید را در قالب NFT بفروشید، کمپانی که صاحب طرح اولیه است، خبردار خواهد شد.

خریدار یک NFT با خرید مجوز کپی رایت آن محصول می‌تواند طرح‌های اقتباس‌شده از آن را بفروشد. چنین امکانی حوزه گسترده‌ای را به روی کاربران می‌گشاید و اقتصادی پویا را در این زمینه به وجود خواهد آورد. بسیاری از افراد خلاق می‌توانند با تکیه بر استعداد خود و محبوبیت طرح ارائه‌شده توسط کمپانی، صاحب درآمد شخصی شوند.

یک مثال خوب در این زمینه مجموعه‌ای از ۱۰ هزار تصویر کمیک است که تحت عنوان Bored Ape Yacht Club و در قالب NFT ارائه شده است. تا امروز یک برند قهوه، یک بند پسرانه و یک مجموعه تلویزیونی، بر اساس این NFT ساخته شده است. برخلاف بسیاری از مجموعه‌های NFT، این مجموعه حق استفاده و انتشار این تصاویر را به خریداران خود می‌دهد. بسیاری از مجموعه‌ها حق نشر طرح خود را برای خودشان محفوظ نگه می‌دارند.

بنابراین همچنان بحث درباره حق انتشار NFTها و استفاده از آن‌ها، ادامه دارد. هنوز روند قضایی مشخصی برای پیگیری چنین مسائلی وجود ندارد. در این سیستم جدید (تولید محتوا بر اساس ایده‌های محبوب) کاربران منافع مالی قابل توجهی خواهند داشت و تمام تلاش خود را برای خلق یک اثر با کیفیت براساس طرح یک NFT می‌کنند. در این سیستم جدید هم طرفداران کسب درآمد می‌کنند هم محبوبیت و نتیجتاً درآمد کمپانی اصلی افزایش خواهد یافت.

بنیان‌گذار مجموعه Bored Ape Yacht Club برای تاکید بر اهمیت نقش جامعه طرفداران، به هر فردی از اعضای مجموعه که قصد خلق آثاری در جهت گسترش محبوبیت این NFT را داشت، یک کمک مالی ۳۰۰۰ دلاری کرد.

پیشنهاد مطالعه: توکن‌های اجتماعی (Social Tokens)، دارایی دیجیتال تولیدکنندگان محتوا

برندهای غیرمتمرکز:

در این مرحله قصد داریم یکی دیگر از مدل‌های درآمدی آینده را به شما معرفی کنیم. این تکنولوژی نیز از کاربردهای صنعت بلاک چین به شمار می‌آید. Headless brands یا برندهای غیرمتمرکز، کمپانی‌هایی هستند که بدون یک سیستم متمرکز کار می‌کنند. هیچ کنترلی از سوی یک فرد یا یک ارگان خاص بر روی فعالیت این برندها نظارت ندارد.

بیت کوین یکی از نمونه‌های چنین فعالیتی است. هرچند نام تجاری و لوگوی این ارز دیجیتال توسط فردی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو طراحی شد، اما همانطور که می‌دانید این نام صرفا یک نام ناشناس است و نقشی در پیشبرد و توسعه شبکه ندارد. در واقع این اعضای جامعه بیت کوین و طرفداران آن هستند که این شبکه را توسعه می‌دهند و در این مسیر موفق بودند. در پایان نوامبر ۲۰۲۱ ارزش بازار بیت کوین به ۹۱۰ میلیارد دلار رسید. در چنین برندهایی کل اعضای جامعه آن برند کنترل فعالیت‌ها را در اختیار دارند و برای منافع مالی خود و کل شبکه تلاش می‌کنند.

پیشنهاد مطالعه: مارکت کپ چیست؟ (Market Capitalization) ارزش بازار ارزهای دیجیتال

مرحله بعدی در پیشرفت چنین ساختارهایی، شکل‌گیری سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز (DAO) است. چنین ترکیبی تا حدی مبهم و متناقض به نظر می‌رسد، اما چگونگی تحقق آن را در ادامه بررسی خواهیم کرد. برای شکل‌گیری چنین سازمانی باید گروهی از افراد به طور موقت برای تحقق هدفی، در یک ساختار سازمانی مستقل و غیرمتمرکز تجمیع شوند.

روابط بین افراد در این سازمان غیرمتمرکز در یک قرارداد مشترک تنظیم می‌شود و‌ توسط کدهای کامپیتری در شبکه بلاک‌ چین ثبت می‌شود. بنابراین نرم‌افزارها در این سازمان نقش مهمی ایفا می‌کنند. در واقع نرم‌افزارها نقش ثبت، اجرا و نظارت بر بندهای قرارداد اولیه را به عهده دارند. گاهی ممکن است اعضای یک سازمان غیرمتمرکز یکدیگر را بشناسند، اما ممکن است هیچ یک از اعضا با یکدیگر آشنا نباشند. تصمیم‌گیری در چنین سازمان‌هایی از طریق ارائه پیشنهاد و فرآیند رای‌گیری اعضا صورت می‌گیرد و نظارت بر این فرآیند توسط خود شبکه صورت می‌گیرد. پس از تصمیم‌گیری، اجرای دستور جدید توسط کدهای کامپیوتری صورت می‌گیرد و اعضا امکان دخل و تصرف در آن را ندارند. با این حال باید این نکته را در نظر گرفت که داشتن توکن بیشتر، منجر به حق رای بیشتر خواهد شد.

پیشنهاد مطالعه: سازمان خودمختار غیرمتمرکز یا DAO چیست؟

امپراطوری‌های رسانه‌ای غیرمتمرکز:

شکل‌گیری امپراطوری‌های رسانه‌ای شبیه به شکل‌گیری سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز است. تصور کنید یک سازمان غیرمتمرکز یک NFT را با امتیاز مالکیت معنوی و حق انتشار آن بخرد (به عنوان مثال ویدیویی از یک ربات). پس از آن، سازمان در توافقی مشترک از طریق فرآیند رای‌گیری، محصولاتی رسانه‌ای را حول موضوع این ویدیو تولید خواهد کرد. این محصولات می‌توانند شامل داستان، موسیقی، انیمیشن، تصاویر کمیک و محتواهای متنوع دیگری درباره ربات موردنظر باشد. آنچه در ادامه اتفاق خواهد افتاد شکل‌گیری یک امپراطوری رسانه‌ای، تحت عنوان یک نام تجاری جدید خواهد بود. همانطور که در گذشته این کار توسط کمپانی‌های بزرگ هالیوودی برای معرفی Spiderman، انجام می‌شد. در حال حاضر چنین پروژه‌هایی در حال اجرا است که به یکی از آن‌ها تحت عنوان Bored Ape Yacht Club اشاره کردیم.

تصمیمات اعضای سازمان غیرمتمرکزی که در مثال بالا از آن استفاده کردیم، باعث افزایش محبوبیت ربات موردنظر خواهد شد. در واقع این اقدامات منجر به افزایش ارزش نام تجاری و در همین راستا، افزایش ارزش NFT موردنظر خواهد شد. به همین طریق، تدریجاً سازمان غیرمتمرکز یک امپراطوری رسانه‌ای مختص به خودش را ایجاد می‌کند. به عنوان مثال اگر کمپانی Netflix قصد ساخت یه سریال درباره این ربات را داشته باشد، باید به این سازمان مراجعه کند و علاوه بر ثبت قرارداد و دریافت مجوز، سود حاصل از ساخت این سریال را با اعضای این سازمان غیرمتمرکز تقسیم کند.

پیشنهاد مطالعه: آموزش خرید زمین در متاورس | چگونه در متاورس زمین بخریم؟

جمع‌بندی

با توجه به مطالب ذکرشده در این مقاله، نکته پایانی روشن است: امکاناتی که تکنولوژی نوین نسل سوم اینترنت (Web 3.0) در اختیار ما می‌گذارد، نهایتا منجر به تولید رسانه‌هایی جدید و مدل‌های درآمدی متفاوتی خواهد شد. نسل دوم اینترنت با ویژگی خاص خود، یعنی توانایی انتشار محتوای شخصی و ارتباط اجتماعی، به جهان معرفی شد. حال نسل سوم اینترنت قصد دارد مالکیت خصوصی درون شبکه‌ای و امکان مبادلات مالی غیرمتمرکز را نیز به آن اضافه کند و قطعاً ظهور هر مرحله جدید، فضای جدیدی را خلق خواهد کرد.

نسل سوم اینترنت، تولد دوباره اینترنت امروزی است. با ظهور این نسل جدید، تمام کمپانی‌ها و افراد مختلف از جمله هنرمندان، ورزشکاران، موزیسین‌ها، بلاگرها و تمام تولیدکنندگان محتوا، می‌توانند سیستم اقتصادی شخصی خود را داشته باشند و از طریق مالکیت معنوی آثارشان، کسب درآمد کنند.

نسل سوم اینترنت به شکل موثری خالقان و طراحان محتواهای گوناگون را از وابستگی به کمپانی‌های بزرگ تکنولوژی مستقل می‌کند. NFTها، توکن‌های اجتماعی، بلاک چین و ارزهای دیجیتال، امکانات نوینی را ارائه خواهند کرد که رسانه‌های جدید و مدل‌های درآمدی متفاوت فقط بخشی از تغییرات عمده آینده خواهد بود. فرصت‌ها و موقعیت‌هایی که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد چنان بدیهی است که می‌توان گفت در آینده: «هر کمپانی، یک کمپانی رسانه‌ای مبتنی بر رمزارزها است».

این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.

منبع