با گسترش صنعت بلاکچین طی ۱۰ سال گذشته، فعالیت‌های مرتبط با این حوزه نیز رشد چشمگیری داشته و به‌سرعت جایگاه خود را در نظام اقتصاد جهانی تثبیت کرده است. در حال حاضر بازار رمز ارزها یکی از بزرگترین بازارهای مالی جهان محسوب میشود و کمتر کسی وجود دارد که راجع به آن نشنیده باشد. پس از آنکه بیت کوین و در پی آن دیگر ارز‌های رمزنگاری‌شده توانستند خود را به عنوان یک نقدینگی دیجیتال و امن بین‌المللی معرفی کنند، مسئله تبادل آن‌ها در راس فعالیت‌های این صنعت قرار گرفت. صرافیهای ارز دیجیتال، واسط تبادلات رمز ارزها محسوب می‌شوند و در این صنعت نقش بسیار موثری ایفا می‌کنند. بخش عمده‌ای از گردش مالی صنعت بلاکچین متعلق به فعالیت صرافی‌ها است. صرافی‌ها می‌توانند تمام عرضه‌کنندگان و خریداران را برای انجام تبادلات ایمن گرد هم آورند. قطعا می‌توان گفت که رونق تبادلات رمز ارزی به کیفیت ارائه خدمات صرافی‌ها وابسته است.
در ایران نیز صرافیهای ارز دیجیتال موتور محرک بازار رمز ارزها محسوب می‌شوند. شاید بتوان گفت نقش صرافیهای ایرانی در جامعه مخاطبان بلاکچین، مهم‌تر از صرافیهای بین‌المللی است. از آنجایی که تحریم‌های بین‌المللی امکان استفاده از بسیاری صرافیهای معتبر خارجی را برای ایرانیان سلب کرده است، مسئولیت بزرگی بر دوش صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی قرار گرفته است. در همین راستا قصد داریم طی مقاله پیش رو، به مباحثی درباره این حوزه از بلاکچین فارسی بپردازیم. اعتبار صرافی‌ها، میزان موفقیت آن‌ها، مسائل و خلاءهای قانونی مرتبط و معرفی اکوسیستم صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی؛ بخشی از مطالبی است که در ادامه مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. بنابراین اگر می‌خواهید با جزئیات این اکوسیستم و کیفیت آن آشنا شوید، با ما همراه باشید.
پیشنهاد مطالعه: اکوسیستم بلاکچین و رمزارز ایران: معرفی اکوسیستم صرافی‌ها در ایران
صرافی ارز دیجیتال در ایران
همانطور که گفته شد صرافیهای ارز دیجیتال واسط انجام تبادلات رمز ارزی محسوب می‌شوند و به همین خاطر می‌توان گفت صرافی‌ها قلب بازار هستند. پیش از آنکه صرافیهای ارز دیجیتال به‌عنوان یکی از بخش‌های اصلی اکوسیستم بلاکچین مطرح شوند، روند تبادلات رمز ارزی با ریسک بالایی همراه بود. هرچند وجود قراردادهای هوشمند می‌توانست بخشی از این بحران را پوشش دهد اما فقدان یک مکانیزم مستقل و تخصصی برای انجام تبادلات، کاملا محسوس بود. شاخص‌ها نیز نشان می‌دهد که حجم بازار رمز ارزها پس از ظهور گسترده صرافیهای رمز ارزی در سال ۲۰۱۸ جهش قابل‌توجهی داشته است.
در ایران نیز بسیاری از صرافیهای معتبر طی سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ تاسیس شده‌اند و همین امر باعث شد تا مبادلات رمز ارزی و سرمایه‌گذاری در آن‌ها به حوزه عمومی وارد شوند. هرچند آمار مشخصی راجع به گردش مالی مبادلات رمز ارزی در ایران وجود ندارد، اما برخی از تخمین‌ها نشان می‌دهد گردش روزانه این مبادلات در ایران به چند ده میلیون دلار می‌رسد. با توجه به شرایط اقتصاد ایران در سال‌های اخیر، تحریم‌ها، محدودیت ارائه خدمات رمز ارزی و کوچک بودن حجم بازار نسبت به بازار جهانی؛ می‌توان گفت جامعه سرمایه‌گذاران ایرانی توجه ویژه‌ای به حوزه رمز ارزها نشان داده است.
خلاءهای قانونی مرتبط با صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی
اگرچه طی سال‌های گذشته صرافیهای بسیاری در سطح کشور فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و گردش مالی برخی از آن‌ها رقم قابل‌توجهی را به خود اختصاص می‌دهند، اما همچنان هیچ مجوز رسمی و قوانین تدوین‌شده‌ای برای ارزیابی صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی وجود ندارد.
قطعا بارها در فضای مجازی با عنوان «صرافیهای مورد تایید بانک مرکزی» یا «صرافیهای مورد تایید پلیس فتا» روبه‌رو شده‌اید. با کمی جستجو در این حوزه متوجه خواهید شد که هیچ‌کدام از صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی دارای مجوز بانک مرکزی یا تاییدیه دیگر ارگان‌های نظارتی نیستند؛ چراکه هنوز سازوکاری برای ارائه چنین مجوزهایی تدوین نشده است و قانون‌گذار علیرغم اهمیت مبادلات مالی و گردش بالای این حوزه، همچنان مسائل قانونی مرتبط با آن را به حالت تعلیق رها کرده است.
همین امر سبب شده است که بسیاری از سرمایه‌گذاران بزرگ بازار ایران از ورود جدی به حوزه مبادلات رمز ارزی خودداری کنند. قطعا برای هر سرمایه‌گذاری تامین امنیت دارایی به واسطه سازمان‌های نظارتی از اهمیت بالایی برخوردار است. البته باید این نکته را نیز در نظر گرفت که خلاءهای قانون‌گذاری در حوزه مبادلات رمز ارزی مختص ایران نیست و کشورهای دیگر نیز هنوز دارای نظام قانونی نهایی برای نظارت بر این مبادلات رمز ارزی نیستند. با این حال مسئله مجوز فعالیت و نظارت‌های مالی تا حدی در کشورهای توسعه‌یافته اعمال میشود. همین امر می‌تواند نظر سرمایه‌گذاران را تا حدی به خود جلب کند.
آیا مبادلات رمز ارزی در ایران غیرقانونی است؟
بر اساس تعریف جرم در قانون اساسی ایران، زمانی یک فعل جرم تلقی میشود که به‌طور دقیق در قوانین به‌عنوان جرم در نظر گرفته شده باشد. در صورتی که قوانین درباره موضوعی اظهار نظر نکرده باشد، انجام آن بلامانع محسوب شده و قانونی است.
با توجه به این مطلب می‌توان گفت که فعالیت صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی قانونی است. همچنین نگه‌داری رمز ارزها و تبادل آن نیز در ایران از منظر قانونی بلامانع است؛ مگر آنکه ثابت شود فرد یا گروهی با استفاده از عنوان مبادلات رمز ارزی قصد کلاه‌برداری دارند. در این صورت افراد می‌توانند تحت عنوان کلاه‌برداری، خیانت در امانت یا فریبکاری، بر علیه یک مجموعه شکایتی تنظیم کرده و در مراجع قانونی پیگیری کنند.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت هیچ صرافی‌ای مورد تایید بانک مرکزی یا پلیس فتا نیست، اما هیچ‌کدام نیز پیش از اقدام به اعمال مجرمانه، غیرقانونی نیستند و می‌توانند به فعالیت خود در این حوزه ادامه دهند. با توجه به این نتیجه، مهم‌ترین بخش فعالیت یک صرافی ارز دیجیتال در ایران، اعتماد است. صرافی‌ای که با کیفیت خدمات خود بتواند اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند بیشترین سهم را از این بازار خواهد داشت.
لیست صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی
در این بخش قصد داریم نمایی کلی از اکوسیستم صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی به شما ارائه دهیم. هرچند صرافیهای شناخته‌شده‌ای در فضای تبادل رمز ارزی ایران فعالیت دارند، اما گستره آن بیش از چیزی است که معمولا به‌نظر می‌رسد. در ادامه لیستی از صرافیهای فعال رمز ارزی را برای شما فراهم کرده‌ایم تا درصورت لزوم بتوانید با مراجعه به وب‌سایتِ آن‌ها از کیفیت خدمات ارائه‌شده توسط این صرافی‌ها آگاه شوید.
| صرافی سیتکس | https://citex.com/ |
| صرافی جیبیتکس | https://jibitex.com/ |
| صرافی مزدکس | https://mazdax.com/ |
| صرافی اکسیر | https://www.exir.io/ |
| صراف کوین نیک مارکت | https://coinnik.market/ |
| صرافی ارزپایا | https://arzpaya.com/ |
| صرافی نوبیتکس | https://nobitex.ir/ |
| صرافی اکسنوین | https://exnovin.io/ |
| صرافی رمزینکس | https://ramzinex.com/ |
| صراف اکی اکس | https://ok-ex.io/ |
| صرافی والکس | https://wallex.ir/ |
| صرافی ارز جو | https://sarmayex.com/ |
| صرافی بیدارز | https://www.bidarz.ir/ |
| صرافی فرهاد | https://farhad-exchange.com/ |
| صرافی اکس کوینو | https://www.excoino.com/ |
| صرافی بیتستان | https://bittestan.com/ |
| صرافی بیت برگ | https://bitbarg.me/ |
| صرافی اکس فور آی آر | https://ex4ir.net/ |
| صرافی فرهاد مارکت | https://farhadmarket.com/ |
| صرافی پرشین والت | https://persianwallet.com/ |
| صرافی بیت پین | https://bitpin.ir/ |
| صرافی موربیت | https://morbit.trade/ |
| صرافی بیت ایمن | https://bitimen.com/ |
| صرافی رها اکسچنج | https://rahaexchange.com/ |
| صرافی آبان تتر | https://abantether.com/ |
| صرافی بیت24 | https://bit24.cash/ |
| صرافی بیت میت | https://bitmit.co/ |
| صرافی پینگی | https://pingi.co/ |
| صرافی بیتامون | https://bitamoon.com/market |
| صرافی یوبیتکس | https://ubitex.io/ |
| صرافی ارزیف | https://arzif.com/ |
| صرافی اکس اونیکس | https://exonyx.org/ |
| صرافی رابکس | https://rabex.ir/ |
| صرافی داموند | https://damond.ir/ |
| صرافی ارزینجا | https://arzinja.info/ |
| صرافی کافه ارز | https://cafearz.com/ |
| صرافی سودیتال | https://soodital.com/ |
| صرافی اکسبیتو | https://exbito.com/ |
| صرافی سرمایکس | https://sarmayex.com/ |
| صرافی تترلند | https://tetherland.com/ |
| صرافی بیتنال | https://bitnal.ir/ |
| صرافی بیتکس | https://bit-ex.org/ |
| صرافی بیتکس۲۴ | https://bitex24.com/ |
| صرافی او ام پی فینکس | https://www.ompfinex.com/fa |
| صرافی سلام کریپتو | https://www.salamcrypto.net/ |
| صرافی موربیت | https://morbit.trade/ |
| صرافی نیل | https://neel.market/ |
| صرافی فینوپیا | https://exchange.finopia.net/ |
| صرافی ایرانیکارت | https://www.iranicard.ir |
صرافی‌هایی که در بالا لیست شده‌اند، اکوسیستم صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی را تشکیل می‌دهند. ممکن است برخی از این صرافی‌ها فعالیت چندانی نداشته باشند و حتی توقف فعالیت خود را اعلام کرده باشند؛ اما تمام این مجموعه نشان می‌دهد که گستردگی نیاز به صرافیهای رمز ارزی چگونه بوده است. قطعا در هر بازاری، گروهی موفق می‌شوند و دیگران از ادامه مسیر باز‌می‌مانند یا موفقیت قابل‌توجهی کسب نمی‌کنند. اما آنچه اهمیت دارد این است که وجود یک اکوسیستم پویا و گسترده است که در نهایت رقابت را ایجاد می‌کند و باعث هم‌افزایی اعضای آن اکوسیستم میشود.
مزیت‌های رقابتی عامل بسیار تاثیرگذاری در رشد یک اکوسیستم است. صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. رقابت بر سر جلب اعتماد سرمایه‌گذاران بازار رمز ارزها توانسته طی همین چند سال، کیفیت خدمات و امنیت این صرافی‌ها را به شکل چشمگیری ارتقا دهد. میانگین تعداد کاربران صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی در یک نگاه چند ساله همواره صعودی بوده است و این روند همچنان ادامه دارد. تعداد افرادی که به سرمایه‌گذاری در این بازار تمایل پیدا می‌کنند رابطه مستقیمی با کیفیت خدمات و امنیت صرافیهای ارز دیجیتال دارد.
تیم تحقیقاتی کوین ایران تنها مرجعی است که طی سال‌های اخیر به‌شکل پیوسته فعالیت صرافی‌ها را زیر نظر داشته و توانسته معیارهای تعیین‌کننده‌ی صرافیهای برتر را با تحقیقات موثری که دنبال کرده است، استخراج کند. گزارش ارزیابی صرافی‌ها در ۱۴۰۱ منتشر شد و اکنون در آستانه انتشار نسخه دوم ارزیابی صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی هستیم. این گزارش می‌تواند مخاطبان بلاکچین فارسی را در انتخاب صرافیهای معتبر راهنمایی کند.
صرافیهای ارز دیجیتال معتبر و ایرانی در سال ۱۴۰۰
بر مبنای ارزیابی پیشین صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی توسط تیم تحقیقاتی کوین ایران، ۱۰ صرافی با توجه به امتیازی که در شاخص‌های تعریف‌شده در این تحقیق، کسب کردند، به عنوان صرافیهای ارز دیجیتال برتر شناخته شدند. معیارهای بررسی‌شده در این ارزیابی تحت عناوین زیر مرتب شد و سهم هر کدام از این معیارها در تعیین بهترین صرافی ارز دیجیتال ایرانی در گراف مشخص شده است:
در نهایت، با بررسی‌های به‌عمل‌آمده، لیست ۱۰ صرافی برتر ایرانی سال ۱۴۰۰ به شکل زیر مشخص شد:
برای مشاهده گزارش کامل ارزیابی صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی در سال ۱۴۰۰ اینجا را کلیک کنید.
به‌زودی تیم تحقیقاتی کوین ایران نسخه بعدی ارزیابی صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی را منتشر می‌کند و می‌توان در آن مشاهده کرد که سهم بازار این صرافی‌ها چگونه تغییر کرده است و کدام صرافی‌ها توانسته‌اند طی این مدت نظر مخاطبان را بیشتر به خود جلب کنند.
پیشنهاد مطالعه: معرفی ۱۰ صرافی آنلاین ایرانی معتبر برای ترید رمز ارزها
جمع‌بندی
صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی موتور محرک بازار رمز ارزها در ایران هستند. این صرافی‌ها نه تنها بر روی مبادلات رمز ارزی و حجم آن موثرند، بلکه کل اکوسیستم بلاکچین فارسی تابعی از فعالیت صرافی‌ها است. هرچند خلاءهای قانونی همچنان مانعی در مسیر گسترش و جلب اعتماد بیشتر است، اما این نکته کلیدی است که فعالیت صرافیهای ارز دیجیتال در ایران قانونی است. رقابت بر سر کسب اعتماد بیشتر با افزایش کیفیت خدمات رابطه مستقیمی دارد و برخی از صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی توانستند در چند سال اخیر اعتبار قابل‌توجهی را در این زمینه کسب کنند.
تیم تحقیقاتی کوین ایران نیز با استفاده از کارشناسان خود در این حوزه، به شکل پیوسته فعالیت صرافی‌ها و کیفیت خدمات آن‌ها را زیر نظر دارد و گزارش ارزیابی صرافی‌ها و معرفی بهترین صرافیهای ایرانی را به شکل سالانه منتشر می‌کند. به‌زودی می‌توانید نسخه جدید ارزیابی صرافی‌ها را در سایت کوین ایران مطالعه کنید.
