زمین مجازی (Virtual Land) چیست؟ آیا خرید زمین رایگان در متاورس واقعیت دارد؟
به خوبی میدانیم که املاک و مستغلات یکی از فرصتهای مطلوب سرمایهگذاری محسوب میشوند، اما آیا میتوان گفت املاک و مستغلات مجازی نیز چنین شرایطی دارند؟ با ظهور متاورس (Metaverse) و جهانهای مجازی، توکنهای غیرقابل تعویض یا NFT که معرف قطعه زمینهای مجازی هستند به موضوع مهمی بدل گشتهاند. برخی از این قطعه زمینها فرصتهای سرمایهگذاری بینظیری هستند و توانستهاند تا میلیونها دلار فروخته شوند. برخی از معروفترین انواع متاورسها مانند دیسنترالند (Decentraland) و سندباکس (The Sandbox) اساسا بر پایۀ زمینهای مجازی بنیانگذاری شدهاند، این درحالی است که شرکتهای بزرگ و قدیمی فناوری مانند مِتا (Meta) در تلاش برای توسعۀ متاورسهای بومی خود هستند؛ به نظر میرسد که این زمینها نقطۀ عطفی بین داراییهای متمرکز و غیرمتمرکز متاورسی باشند.
با اوجگیری رقابت برای رهبری آیندۀ متاورس، بهتر است نخست بگوییم زمین مجازی چیست و سپس نقش زمینهای مجازی را در توسعۀ متاورس بررسی کنیم.
زمین مجازی چیست؟ (Virtual Land)
زمین مجازی در یک محیط دیجیتالی بهنام متاورس وجود دارد. متاورس به بیان ساده نوعی بازی ویدئویی یا شبیهسازی دیجیتالِ زندگیِ واقعی است که با آواتار منحصربهفرد خود میتوانید با سایر بازیکنان تعامل داشته باشید. با درنظر گرفتن این توصیف میتوان گفت که یک قطعه زمین مجازی به یک قلمروی دیجیتالی اطلاق میشود که متشکل از فضا و ویژگیهای جغرافیایی بوده و بازیکنان میتوانند آزادانه در آن سیاحت کنند.
زمین مجازی گاهی به سادگیِ محیطهای دوبعدی بوده و یک فضای پیکسلی دوبعدی را نشان میدهد، اما گاهی این آیتمها انتزاعی، سهبعدی و مملو از ویژگیهای علمی-تخیلی هستند.
سازوکار زمینهای مجازی چگونه است؟
پیش از هر چیز باید دانست که زمینهای مجازی به رمز ارزها وابسته نیستند؛ بازیهای ویدئویی بیش از چند دهه است که انواع زمینهای مجازی را در دسترس ما قرار دادهاند. زمینهای مجازی براساس متاورس خود از دو طراحی «بسته» و «باز» برخوردارند. اغلب متاورسها هنگام تعویض نقشه و رفتن به محیط جدید، یک صفحۀ بارگیری (loading) را نشان میدهند، اما برخی دیگر دارای یک تجربۀ کاربری یکپارچه و جهان باز مانند بازی World of Warcraft هستند.
جهان باز (Open World) یک مکانیک بازی و اصطلاحی است که به گونهای از طراحی فضا در بازی ویدئویی اشاره میکند که به بازیکن اجازه میدهد آزادانه در یک دنیای مجازی حرکت و آزادی قابلتوجهی در انتخاب چگونگی و زمان انجام اهداف داشته باشد. این نوع از بازیها در تضاد با بازیهای دارای ساختار و داستان خطی هستند. بااینحال برخی کاربران معتقدند که یک متاورس باز و تعاملپذیر تنها با استفاده از رمز ارزها و NFT حاصل میشود.
داراییهای مجازی در نسل سوم اینترنت یا وب۳ (Web3) معمولا بهصورت NFT به فروش میرسند، درنتیجه اثبات مالکیت این آیتمها بر بلاکچینهایی مانند اتریوم ثبت شده و مانند یک سند، کنترل کامل زمین مجازی را به دارندۀ خود اعطا میکند. برای نمونه در متاورس جدید و مورد انتظار Otherside، مالکیت زمینهای مجازی بهشکل NFTهای Otherdeed در اختیار دارندگان قرار خواهد گرفت.
مینت NFTهای Otherdeed در آوریل ۲۰۲۲ سرعت بلاکچین اتریوم را بسیار پایین آورد. برخی از کاربران که برای مالکیت زمین مجازی خود عجله داشتند هزینۀ گس بسیار زیادی برای مینت Otherdeed پرداختند و امید داشتند که این زمینها بتوانند سود کلان یا موجودات کمیابی همچون Koda را به آنها عرضه کنند.
پیشنهاد مطالعه: ضرب کردن یا مینت NFT چیست؟ راهنمای گامبهگام ساخت NFT
چگونه میتوانیم زمین مجازی بخریم؟
صرف نظر از نقش نوع متاورس و شرکت سازندۀ آن در تعیین چگونگی خرید-فروش زمینهای مجازی، این آیتمهای دیجیتال به دو روش اصلی (مینت کردن از سایت توسعهدهندۀ رسمی)، و جایگزین (خرید از بازارهای ثانویۀ NFT مانند OpenSea) قابل دسترسی هستند.
پیشنهاد مطالعه: آموزش خرید زمین در متاورس | چگونه در متاورس زمین بخریم؟
زمین مجازی چه برتریهایی دارد؟
همانطور که میدانید مفهوم زمین مجازی از مدتها پیش توسط بازیهای ویدئویی معرفی شده است. بازی The Sims تقریبا ۲۰ سال پیش انتشار یافت و بهخاطر شبیهسازی محیط واقعی زندگی، توانایی خلق شخصیت، خرید زمینهای مجازی، ساخت خانه و عرضۀ یک زندگی دیجیتالی، مورد استقبال گستردهای واقع شد. این بازی دارای ۳ دنبالۀ بسیار موفق نیز بود که جهانهای باز و بسیار پیچیدهای را به تصویر میکشیدند، اما تنها نقطهضعف آنها سیستم بازی تکنفره است.
اگر به بازیهای آنلاین چند نفره و مرتبط با زمینهای مجازی علاقهمند هستید، عناوینی همچون Second Life، Habbo Hotel و IMVU ممکن است توجه شما را به خود جلب کنند. تمام بازیهای فوق دارای یک جهان واقعیت مجازی دیجیتال هستند که بازیکنان میتوانند با آواتار خود به آنها رفته و از امکانات آن بهره ببرند.
زمینهای مجازی تا کنون در پلتفرمهای انحصاری و بسته ایجاد و به فروش رسیده و سود حاصلۀ آنها تنها به دارندگان پلتفرم رسیده است. در بیشتر مواقع خبری از بازارهای ثانویه برای این زمینها به چشم نمیخورد، اما با ظهور NFTها و پلتفرمهای غیرمتمرکز متاورس وقت آن است که کاربران مالک حقیقی و انحصاری این داراییهای دیجیتالی باشند و بتوانند آزادانه آنها را فروخته یا بین متاورسهای مختلف جابهجا کنند.
ممکن است بپرسید دلیل بهوجودآمدن و استقبال از زمینهای مجازی چیست؟ شیوع جهانی بیماری کرونا نشان داد که کنفرانسهای مجازی با پلتفرمهایی مانند Zoom خیلی سریع تکراری شده و جذابیت خود را از دست میدهند، اما فناوریهایی همچون واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) از ظرفیتهای لازم برای جذب مخاطب برخوردارند. با افزایش دائمی اهمیت اینترنت و حضور آن به عنوان بخش جداییناپذیر زندگی مدرن، مقولۀ مالکیت دیجیتالی بیشازپیش در کانون توجه قرار گرفته است. داراییهایی همچون زمین مجازی از کاربردهای متنوع زیر برخوردارند: نمادهای دیجیتال، کانون ملاقات جهانی دوستان و آشنایان و مراکز خلاقیت و کار تیمی.
توکنهای وابسته به زمینهای مجازی
با آنکه فعالیت برخی از پلتفرمهای وب۲ متاورس مانند Roblox مرتبط با رمز ارزها نیست، تعداد بسیاری از پلتفرمهای غیرمتمرکز از رمز ارز وب۳ بومی برای سازوکار خود استفاده میکنند. سندباکس، دیسنترالند و Otherside به ترتیب از SAND، MANA و APE استفاده کرده و برنامۀ گفتگوی مجازی IMVU بر اساس توکن بومی VCOIN توسعه یافته است. توکنهای متاورس مرتبط با زمینهای دیجیتال و مدل اقتصادی آنها براساس استاندارد ERC-20 و بر بلاکچین محبوب اتریوم توسعه یافتهاند.
پیشنهاد مطالعه: توکن متاورس چیست؟ لیست مهمترین ارزهای متاورس
آیندۀ زمینهای مجازی
پیشبینی بازار آتی زمینهای مجازی کمی دشوار است. درحالحاضر Otherside هنوز بهطور رسمی آغاز به کار نکرده و شرکت مِتا نیز موفق به ارائۀ یک متاورس منسجم و باکیفیت نشده است؛ دو پلتفرم برتر این حوزه یعنی دیسنترالند و سندباکس نیز همسو با بازار کریپتو ارزش خود را از دست دادهاند.
با وجود سرمایهگذاری میلیونی در این حوزه باید دید که آیا اکثر علاقهمندان به حوزۀ وب۳ به استفاده از زمینهای مجازی علاقه خواهند داشت یا به انتظار این خواهند بود که ارزش این داراییها بهتدریج افزایش یابد.
برخی از کاربران و کارشناسان متاورس و زمینهای مجازی آن را یک طرح پولدارشدن ناگهانی میدانند. یکی از دارندگان این زمینها در مصاحبۀ خود این نوع داراییهای دیجیتالی را تنها یک هیاهوی آیندهنگرانه نامید. شمار دیگری از کاربران نیز گمانهزنی دربارۀ قیمت زمینهای مجازی را عامل مخربی برای پیشبرد اهداف و کاربرد متاورس میدانند.
اما سایر حاضرین مانند Tony Sheng، سرمایهگذار و همبنیانگذار Cozy Finance، نگاه مثبتی به این حوزه دارند. وی معتقد است با اعمال مالیات بر زمینهای مجازیِ بلااستفاده میتوان از پدیدۀ گمانهزنی و افزایش بیرویۀ قیمت آنها جلوگیری کرد. وی مدعی شد که توسعهدهندگان متاورس نباید این قبیل داراییها را برای اهداف سوداگرانه طراحی کنند تا از ارزشگذاری بلندمدت آنها ممانعت به عمل آید. وی پیشنهاد کرد که با تبدیل زمینهای مجازی به داراییهای سازنده میتوان به ارزش تدریجی آنها افزود.
سیاستگذاری شرکتها در حوزۀ کریپتو و NFTها، از عوامل موثر در آیندۀ زمینهای مجازی است؛ امری که در صنعت بازیسازی بسیار بحثبرانگیز شده است. علیرغم چالشهای موجود، محبوبیت زمینهای مجازی درحال افزایش است و نهادهای مختلفی از بانک JP Morgan تا شرکت مد و لباس Gucci شروع به خرید زمین در متاورس کردهاند.
پیشنهاد مطالعه: مدلهای درآمدی مبتنی بر متاورس
جمعبندی
زمینهای مجازی یکی از پروژههای جدید و هیجانانگیز موجود در متاورس است که ارزش و محبوبیت چشمگیری پیدا کرده است. توسعهدهندگان پیوسته درحال طراحی و ساخت محصولات جدیدی هستند تا سطح انتظارات کاربران در دنیای واقعی را تامین کنند. توسعۀ روزافزون، فروش سرسامآور و مشارکت افراد و سازمانهای معتبر باعث شده تا خرید-فروش یا سرمایهگذاری در زمینهای مجازی از اهمیت بسیاری در حوزۀ فناوری و بلاکچین برخوردار شوند.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.