احتمالا شما هم اصطلاح ماکسیمالیسم بیت کوین را شنیده باشید و برایتان سوال شده باشد که به چه معناست و یا شاید مشاهده کرده باشید که برخی خود را بیت کوین ماکسیمالیست میدانند و مدام سعی دارند دنیای رمز ارزها در خارج از اکوسیستم بیت کوین را یک ویرانه تصویر کنند. برای مثال، ماکسیمالیستهای بیت کوین ادعا دارند که تنها بیت کوین میتواند از آنها پاسداری کند و برای این ادعا به به تعدد پروژههای اسکم در بازار رمز ارز اشاره میکنند. اما همه میدانیم که بسیاری از رمز ارزهای دیگر نیز در این ارزشها و اهداف مشترک هستند، چرا ماکسیمالیستهای بیت کوین چنین ادعایی میکنند؟ شاید از این هراس دارند که موفقیت بلاک چین و رمز ارزهای دیگر به کاهش ارزش داراییهای آنها بینجامد!
بسیاری از هواداران افراطی بیت کوین همواره خود را به ارزشهایی چون عدم سانسور، حریم خصوصی و استقلال پایبند میدانند. آنها معتقدند که اختراع ارزهای رمزنگاریشده، که در رأس آنها بیت کوین قرار دارد، دست دولت را از کنترل عرضه پول و در کل انحصار پول کوتاه میکند. کنترل دولت بر نظام پولی و دخالت بهوسیله سیاستهای پولی منجر به چرخههای رکود و رونق میشود. بروز این چرخهها به انحراف سرمایهگذاری از مسیر درست و عدم کارایی در تخصیص منابع میانجامد. البته آرمانهای یک بیت کوین ماکسیمالیست، به همین جا ختم نمیشود.
در میانه این بحث و جدل، من و شما میمانیم که در جریان شدید اطلاعات در اینترنت و شبکههای اجتماعی به سمت یکی از دو دیدگاه افراطی رانده میشویم. یک طرف هرچه به غیر از بیت کوین را اضافی، درجه دو و بیفایده میداند و طرف دیگر باور دارد که بیت کوین، قدیمی، کُند و غیرمقرونبهصرفه است که محدودیتهای فراوانی دارد. در ادامه به دیدگاه بیت کوین ماکسیمالیسم نگاه دقیقتری میکنیم و برای آشنایی درست با آن به سراغ دلایل اصلی اعضای این گروه میرویم. در واقع با تفکری آشنا خواهیم شد که از بیت کوین به عنوان تنها ارز دیجیتال مهم پشتیبانی میکند.
ماکسیمالیسم بیت کوین چیست؟
ماکسیمالیسم دامیننس بیت کوین، یا بهطور خلاصه بیت کوین ماکسیمالیسم (نگاه تمامیتخواهانه به بیت کوین)، یک دیدگاه انحصارگرا است که فضای رقابتی را برای آینده رمز ارز نامطلوب میداند. این رویکرد در حالت افراطی خود، هر چیزی را که بهصورت مستقیم با شبکه بیت کوین در ارتباط نباشد یک پروژه اسکم میداند و هرکسی که ارزشی را در جایی دیگر جستجو کند، یا افراد را به فروش بیت کوین ترغیب کند، کلاهبردار تلقی میکند.
افراد عضو این فرقهی فکری باور دارند که بیت کوین (BTC) تنها ارز دیجیتال است که در آینده به آن نیاز خواهیم داشت. آنها اعتقاد دارند که بیت کوین تنها رمز ارز واقعی، کامل و آیندهدار است زیرا بهتنهایی هرچه را که سرمایهگذاران در آینده از یک ارز دیجیتال میخواهند، در بر خواهد داشت. طرفداران تفکر ماکسیمالیسم بیت کوین اینطور فکر میکنند که رمز ارزهای دیگر با آرمانهایی که مخترع ناشناس بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو بنیان نهاد، سازگاری ندارند.
به هرحال، باوجود محبوبیت روزافزون بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال با حجم معاملات سنگین، مسیر رشد فناوری بلاک چین به خلق بسیاری از بلاک چینها و رمز ارزهای گوناگون انجامید. یک فرد ماکسیمالیست بیت کوین باور دارد که این رمز ارزها که به آلت کوین معروفند، درجه دوم و غیرضروری هستند. از این منظر، بدون پروا یا شرمساری، از انحصار بیت کوین در آینده دفاع میکند، یا حداقل آن را غیرقابل اجتناب میداند.
پیشنهاد مطالعه: آلت کوین ها و پشتیبانی از لایتنینگ و شبکه های مشابه
خالق شبکه اتریوم، ویتالیک بوترین در مقالهی خود در سال ۲۰۱۴ در باب توصیف رویکرد ماکسیمالیسم بیت کوین، اینگونه نوشته بود: «ایدهای که یک محیط رقابتی را برای رمز ارزها نامطلوب میداند. در این تفکر، راهاندازی یک کوین جدید اشتباه است چراکه انحصار بیت کوین در صحنه رمز ارزها، درست و غیرقابل اجتناب است.»
وی فلسفه ماکسیمالیسم را چنین متمایز میکند: «یک میل ساده برای پشتیبانی از بیت کوین و ارتقای این شبکه؛ چنین انگیزههایی بهطور حتم سودمند هستند مگر وقتی که چنین استدلال میکنند که ساختن چیزی بر روی زیرساخت بیت کوین تنها راه درست است و انجام هر کار دیگری ناشایست است. ماکسیمالیست بیت کوین برای خود از «اثر شبکه» به عنوان یک دلیل قانعکننده استفاده میکند و خود را توجیه میکند که این مورد، ارزش مبارزه علیه رمز ارزهای دیگر را دارد.»
باوجود اثر شبکه مثبت در یک سیستم، هرچه افراد استفاده بیشتری از آن میکنند، به ارزش ذاتی سیستم میافزایند. برای مثال، یک زبان گفتار و نوشتار، دارای اثر شبکه بسیار قوی است.
بیت کوین ماکسیمالیسم امروزی
با اینکه بیت کوین اولین نمونه تلاش برای ایجاد یک ارز غیرمتمرکز نبود، اما بیتردید تاکنون موفقترین آنها بوده است. با افزایش شدید ارزش بیت کوین در برابر ارزهای فیات و چیره شدن این دارایی دیجیتال کمیاب بر اقتصاد جهانی، بیت کوین حتی در درک افراد از هویت خود نقش مرکزی پیدا کرده است. تعصب بیش از حد، انتقادها به بیت کوین را جمع کرده و فشار حملهها را به خودِ فرد متعصب باز میگرداند. به هرحال بهنظر میرسد با گذر زمان، شدت کوتهفکری و تعصب به یک کوین خاص درحال کاهش است.
تفکر ماکسیمالیسم بیت کوین، در شکل امروزی خود، در سال ۲۰۱۷ نمایان شد. در آن مقطع، جامعه بیت کوین درمورد تصمیم برای افزایش اندازه بلاک در پروتکل اصلی، دچار دو دستگی شد. برخی معتقد بودند که اندازه بلاک باید در راستای هدف سیستم پول دیجیتال (وسیله مبادله) مشخص شود و برخی نیز بیت کوین را بهعنوان یک ذخیره ارزش عالی، طلای دیجیتال میپنداشتند و با افزایش اندازه بلاک مخالف بودند. آنها بر این باور بودند که افزایش اندازه بلاک، اقتصاد کارمزد شبکه را از بین میبرد، مقیاسپذیری واقعی نه به اندازه بلاک که نیاز به راهحلهای لایه دو دارد، و این که بلاکهای بزرگتر به معنای دشوارتر شدن اجرای یک گره و در نتیجه وارد شدن لطمه به غیرمتمرکز بودن شبکه است.
راسخترینها در دفاع از برتری و دامیننس بیت کوین، دستهای هستند که میخواهند بیت کوین به دارایی دیجیتال کمیاب و جهانی تبدیل شود و نقش بهترین ذخیره ارزش را ایفا کند. از نظر آنها، افرادی که به دنبال افزایش تعداد تراکنشها در ثانیه و ساختن یک وسیله مبادله از بیت کوین هستند، بازیگران بدخواه و خائنان اصلی محسوب میشوند. آنها فهمیدند که در این مبارزه، برای اینکه بیت کوین طلای دیجیتال شود، باید مطمئن شوند که همواره با ارزشترین دارایی دیجیتال شناخته شود.
پیشنهاد مطالعه: فلیپنینگ (Flippening) چیست؟ آیا دامیننس بیت کوین پایان خواهد یافت؟
دلایل و توجیهات بیت کوین ماکسیمالیست ها
ماکسیمالیسم بیت کوین به دیدگاه نوعی از هواداران بیت کوین اشاره دارد که با چشمپوشی از تمام رمز ارزهای دیگر، از بیت کوین پشتیبانی میکنند. آنها بر این باورند که بیت کوین در آینده، داراییهای دیجیتال دیگر را بیفایده میکند و برای این نتیجهگیری خود، دلایلی نیز دارند:
شبکه بیت کوین
یک ماکسیمالیست بیت کوین مدعی است که موفقیت یک ارز دیجیتال تنها منوط به شبکه بلاک چین آن است. شایع است که از آنها میشنویم، اگرچه رمز ارزهای دیگر اصلاحاتی را ایجاد کردهاند تا مشکلات ذاتی شبکه بیت کوین را رفع کنند، اما فاکتور نهایی برای موفقیت، طول عمر و استحکام شبکه بلاک چین است.
به این علت که شبکه توزیعشده بیت کوین، استحکام مخصوص به خود را دارد و این که ویژگیهای یک ارز دیجیتال خاص میتواند به سادگی توسط یک رمز ارز دیگر ارائه شود، این خود شبکه است که مهمترین عامل است. ماکسیمالیست بیت کوین به دامیننس بیت کوین در ارزش بازاری رمز ارزها اشاره میکند و ارزشهای بالای برخی از رمز ارزها را ناشی از ارتباط آنها با بیت کوین میداند. در مجموع، حجم ثروت، وسعت پایگاه کاربران و سابقه موفقیتهای طولانی، عواملی هستند که بیت کوین را از رمز ارزهای دیگر متمایز کردهاند.
پیشنهاد مطالعه: مارکت کپ چیست؟ (Market Capitalization) ارزش بازار ارزهای دیجیتال
توزیع بیت کوین
یکی از ویژگیهای منحصربهفرد بیت کوین، توزیع اولیه توکنهای در گردشِ آن است که دیگر تکرار نخواهد شد. در این باره، شاید فکر کنید که چون هیچ کوینی از پیش توسط ساتوشی ماین نشده بود، یا این که ساتوشی، بیت کوین را فقط دو ماه قبل از راهاندازی شبکه معرفی کرده بود. درست است، اما مهمترین عامل این نیست. مهمتر این است که بیت کوین در ۱۸ ماه ابتدایی، ارزشی نداشت. در واقع هیچ صرافی برای معامله بیت کوین وجود نداشت و کسی هم نمیتوانست بر روی این پول جادویی اینترنت، ارزشگذاری کند. بیت کوین به صورت آزادانه بین یک سری از سایفرپانکها و عاشقان تکنولوژی جا به جا میشد.
این یعنی، بیت کوین، بر خلاف بسیاری از رمز ارزهای دیگر، همان ابتدا توسط نهنگها، صندوقهای سرمایهگذاری، شرکتها و به اصطلاح خودیهای بازار تصاحب نشده است. توزیع کوینهای در گردش بیت کوین در طول زمانی طولانی به صورت منصفانه انجام شده است.
پیشنهاد مطالعه: تعداد بیت کوین استخراج شده چقدر است؟
بیت کوین شناختهشده است
یک توجیه دیگر برای تفکر ماکسیمالیسم، مربوط به پذیرش در بازارهای مالی است. به طور معمول، یک ابزار مالی جدید با موانع دشوارتری برای شکلگیری اعتماد سرمایهگذاران روبهرو میشود. ماکسیمالیستها میگویند که فرآیند ادغام ارزهای دیجیتال با بازارهای مالی جریان اصلی، به آهستگی صورت میگیرد. از همین رو علاقهمندان بیرونی به احتمال زیاد به قدیمیترین و مستحکمترین شبکه روی میآورند. با افزایش تعداد رمز ارزها و پلتفرمهای جدید و نیازموده، بیت کوین برتری محسوسی در این زمینه دارد؛ چراکه پایداری و قابلیت اطمینان آن برای همگان اثبات شده است. آلت کوینها، همواره به لحاظ ارزش بازاری، شهرت نام و پوشش رسانهها، در زیر سایه بیت کوین قرار داشتهاند.
اثر معاملات بیت کوین بر سایر رمز ارزها
ماکسیمالیستها باور دارند که به دلیل تأثیرگذاری گسترده معاملات بیت کوین بر قیمت آلت کوین، سرمایهگذاری در رمز ارزهای دیگر یک روش غیرمعقول برای تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری است. بهنظر این گروه، برای سرمایهگذاران بهتر است که تنها در بیت کوین سرمایهگذاری کنند.
پیشنهاد مطالعه: بیت کوین و نظریه پولی مدرن
نگرانی ماکسیمالیستهای بیت کوین
با تمام بیپروایی و قطعیت سادهانگارانه، بهنظر میرسد که این دسته از هواداران بیت کوین نگرانیهای مخصوص به خود را دارند. بدیهی است که قبل از اینکه بیت کوین بتواند تنها ارز دیجیتال باشد، باید موانعی را از مسیر خود بردارد. بسیاری از رمز ارزها و بلاک چینهای دیگر بهخاطر رفع برخی از همین محدودیتها ایجاد شدند. برخی از چالشها و مشکلات بیت کوین عبارتند از:
مقیاسپذیری
شبکه توزیعشده بیت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار استفاده میکند. استخراجگران که مسئول اعتبارسنجی تراکنشهای این شبکه فرد به فرد هستند، با سرمایهگذاری بر تجهیزات تکمنظوره استخراج، به حفظ امنیت و پایداری این شبکه کمک میکنند. باوجود مکانیزم اثبات کار و بسیاری از محاسبات اضافی در پروتکل بیت کوین، افزایش محبوبیت شبکه بیت کوین به معنای تأخیر در عملیات این سیستم است. همچنین مقدار زیادی از انرژی برای پردازش حجم فزاینده تراکنشها مصرف میشود. برای مثال انرژی مورد نیاز برای عملکرد شبکه بیت کوین در سال ۲۰۲۱ از کل مصرف انرژی کشور پاکستان در همین دوره، بیشتر بوده است. به عبارت دیگر مشکل مقیاسپذیری شبکه بیت کوین، کندی شبکه و شدت انرژی بالا، مانع از پذیرش گسترده آن بهعنوان یک وسیله مبادله میشود. از همین منظر، نیاز به رمز ارزهای دیگر احساس میشود.
پیشنهاد مطالعه: ایران، انرژی خورشیدی، استخراج رمز ارز و تحریمهای اقتصادی
نوسان معاملات
نوسانات شدید قیمت بیت کوین، یک چالش دیگر در این مسیر است. وقتی قیمت یک دارایی نوسان زیادی دارد، استفاده از آن بهعنوان وسیله مبادله در تراکنشهای روزمره کسبوکار غیرممکن است.
قرارداد هوشمند
در روزهای آغازین، موارد استفاده از بیت کوین بسیار محدود بود و مکانیزمی برای اجرای قراردادهای هوشمند و برنامههای کاربردی غیرمتمرکز در آن وجود نداشت. قرارداد هوشمند یک قرارداد خودکار است که شرایط آن با دستور کامپیوتری نوشته شده و بهصورت غیرقابلتغییر اجرا میشود. قراردادهای هوشمند پلتفرم اتریوم در بخش مالی محبوبیت بالایی دارند. اگرچه پروژه استکس (Stacks) قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را برای شبکه بیت کوین ارائه کرده، اما به لحاظ تعداد کاربر و حجم تراکنشها بسیار عقبتر از شبکه اتریوم است.
پیشنهاد مطالعه: آیا ظهور NFTهای بیتکوین روی بلاکچین استکس موفقیتآمیز خواهد بود؟
بلاک چینهای جایگزین
چندین سال است که شبکههای بلاک چین برای صنایع و کسبوکارهای مختلف پیادهسازی میشوند. این شبکههای جایگزین ممکن است نیازی به رمز ارزهایی که به شکل کنونی معامله میشوند، نداشته باشند. این کسبوکارها که شبکهها و رمز ارزهای خود را میسازند، بهصورت خصوصی توسط گروهی از اعضا مورد استفاده قرار میگیرند. با ادامه این روند، ماکسیمالیست بیت کوین با شرایطی مواجه میشود که کسبوکارهای مختلف بیتوجه به بیت کوین، از شبکههای مخصوص به خود استفاده میکنند.
جمعبندی
زمانی که یک هولدر بیت کوین، قدرت بازار بیت کوین را مشاهده میکند و از طرفی با خیل پروژههای رمز ارزی جدید با وجود انواع اسکم، توزیع نامناسب و تمرکز پنهانی مواجه میشود، درکش آسان است که چرا تصمیم میگیرد از هر چه بیت کوین نیست، صرف نظر کند. از منظر کسی که تنها به جایگزینی پولهای دولتی تورمی علاقهمند است و تنها به غیرمتمرکز بودن و امنیت بالا اهمیت میدهد، روشن است که بیت کوین یک شبکه شفاف، بسیار امن و غیرمتمرکز است که رمز ارز بومی آن توزیع به نسبت منصفانهای دارد. به نظر میرسد که بیت کوین به خوبی از این چالش بر آمده و در این زمینه برتری دارد.
به هر حال از گفتهها و اظهارات اخیر سردمداران تفکر بیت کوین ماکسیمالیسم روشن است که این چارچوب فکری تغییر حالتی را در جهتگیری خود تجربه کرده است. به عبارت دیگر، ایجاد یک ارز دیجیتال جایگزین برای ارز فیات به معنای جلوگیری از موفقیت کوینها، پلتفرمها، برنامههای مبتنی بر بلاک چینهای دیگر و در کل نوآوریهای رمز ارزی نیست. بسیاری به این درک رسیدهاند که شبکههای بلاک چین در نقش مکمل یکدیگر عمل میکنند.
این که نهادها، شرکتهای غول و سرمایهگذاران اصلی، شبکه بیت کوین را بین گزینههای موجود انتخاب کنند، مشخص میکند که آیا ماکسیمالیستها برنده میشوند یا خیر. به هر حال، باوجود سرمایهگذاری وسیع در شبکهها و رمز ارزهای دیگر، بهنظر میرسد که تصور یک آینده رقابتی با وجود چندین رمز ارز بزرگ، محتملتر است. زمانی که افراد حس میکنند که راهی برای تغییر نظر خود در مواجهه با اطلاعات و پدیدههای جدید ندارند، شاید بهترین راه، خرید برخی از کوینهای دیگر باشد. با اینکار، آنها با عقیده خود سازگار میشوند و دیگر از موفقیت رمز ارزهای دیگر نگران نخواهند بود.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
