پروژه بلاک استک چیست؟ اینترنت بهتر بر پایه بیت کوین Blockstack
پروژه Blockstack با هدف غیرمتمرکز سازی کامل زیرساخت های شبکه اینترنت پا به عرصه رقابت گذاشته است. این استارتاپ با ارائه مجموعی از پروتکل ها با پشتوانه فناوری بلاکچین، تعریف لایه های عملیاتی در سطوح مختلف و زیرساخت های کاملا غیر متمرکز، بستری را برای پیوند فضای ذخیره ابری سنتی و فناوری بلاکچین نیز فراهم کرده است. تا به این لحظه برنامه های کاربردی بسیار و موفقی بر بستر Blockstack پا به عرصه وجود گذاشته اند که از آن میان شاید، بازارچه کاربر-به-کاربر و غیرمتمرکز Open Bazaar موفق ترین نمونه آن باشد.
بلاک استک (استکس) Blockstack یک پلتفرم اینترنت غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین بیت کوین است که کاربران آن کنترل و مالکیت کامل دادههای خود را در اختیار دارند. این پروژه خود را بخشی از اکوسیستم بلاک استک میدانست که مجموعهای از موجودیتهای مستقل، برنامهنویسان و اعضای جامعه هستند و با هدف ایجاد یک اینترنت امن و تحت مالکیت کاربر متحد شدهاند.
تاریخ آخرین بهروزرسانی این مقاله: اردیبهشت ۱۴۰۰
پروژه بلاک استک با هدف گسترش قابلیتهای بیت کوین، به ارائه یک زیرساخت کامل برای استقرار وسیع قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز در این بلاک چین میپردازد. شبکه استکس v2 با برقراری یک مکانیزم اجماع بین زنجیره خود و بلاک چین بیت کوین، خود را با ویژگیهای امنیت، ثبات، سرمایه و اثر شبکه بیت کوین در هم آمیخته است.
ویدیو معرفی و بررسی پروژه استکس stacks STX
بلاک چین در طی ۳۰ سالی که از اختراع وب گذشته، برجستهترین ارتقای اینترنت بوده است. فضای وب در وضعیت کنونی خود، شامل پروتکلهای نحیفی مثل TCP/IP است که برنامههای فربهای مانند گوگل و فیسبوک روی آنها قرار گرفتهاند و اغلب ارزش (که میتواند دادههای کاربران باشد) را برای خود استثمار میکنند.
بلاک چین و مکانیزم توکن میتواند برای ایجاد پروتکلهای قدرتمند در یک شبکه غیرمتمرکز ایجاد انگیزه نمایند. برنامههای سوار بر این پروتکلها کوچکتر میشوند و دیگر بخش اعظم ارزش را در تصاحب خود ندارند. ورود قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز به دنیای رمز ارزها نویدبخش یک جهش انقلابی بزرگ در فناوری بلاک چین و کاربردهای آن بود. بههرحال مشاهده میشود که اغلب این برنامهها به شبکه اتریوم متصل شدهاند. پروژه بلاک استک برای انتقال این جهش انقلابی به اکوسیستم بزرگترین و محبوبترین رمز ارز، یعنی بیت کوین، ایجاد شده است.
قبل از ظهور استکس، ساختن ویژگیهای جدید بر بلاک چین بیت کوین یک پارادوکس به نظر میرسید. پلتفرم بیت کوین، برای پردازش تراکنشهای مالی بسیار خوب است اما توانایی محاسباتی محدودی دارد و افزودن شروط پیچیدهتر به تراکنشها دشوار است. ساتوشی ناکاموتو ابزار برنامهنویسی پروتکل بیت کوین را تکمنظوره آفرید؛ ثبت مالکیت بیت کوینها و قابلیت ردیابی و تأیید تراکنشها. از این نظر برنامهنویسان قابلیت بیان بالایی برای قراردادهای هوشمند ندارند. همین عدم انعطافپذیری و مقاومت در برابر تغییر از دلایل مهم امنیت و قطعیت شبکه بیت کوین است.
شبکه استکس با استفاده از مکانیزم اثبات انتقال، ریزبلاکها و زبان برنامهنویسی قرارداد هوشمند کلاریتی، این مشکل را حل کرده است. حالا برنامهنویسان و توسعهدهندگان میتوانند از قابلیتها و اثر شبکه بلاک چین بیت کوین استفاده کنند بدون اینکه تغییری در پروتکل آن بهوجود آورند و زنجیره اثبات کار جدیدی به آن اضافه کنند. به جای آن، زنجیره استکس از توان محاسباتی مصرفشده در شبکه بیت کوین برای پایداری خود، دوباره استفاده میکند و همچنین از امنیت و قطعیت تراکنشهای بلاک چین بیت کوین بهره میبرد.
وعدهی پروژه بلاک استک این است که برنامهنویسان بتوانند قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکزی ایجاد کنند که بخش بزرگی از ارزش بازاری یک تریلیون دلاری بیت کوین، در یک فضای اینترنت غیرمتمرکز، برنامهنویسی شود. به علاوه پروژه استکس از ۱۴ ژانویه امسال به بیش از ۳۰۰ هزار دارنده توکن خود این امکان را داده تا بتوانند در مکانیزم اجماع مشارکت کنند و نیز با قفل کردن دورهای توکنهای STX، بیت کوین بهدست آورند.
پیدایش بلاک استک
پیشینهی این پروژه به سال ۲۰۱۳ باز میگردد. در آن سال مونیب علی (Muneeb Ali) و رایان شی (Ryan Shea)، پروژه بلاک استک را بنیانگذاری کردند. هدف اصلی این پروژه ارائه راهحلی برای مشکلات امروزی اینترنت و برنامههای موبایل بود. در تابستان سال ۲۰۱۴، این دو نفر پروپوزال خود را به شتابدهنده YCombinator ارائه کرده و یک مرحله تأمین سرمایه را با مشارکت شرکتهای سرمایهگذاری بزرگی چون Union Square Venture، Naval Ravikant و SV Angel پشت سر گذاشتند.
در نتیجهی این کار و سرمایهگذاریها بر فناوری بلاک چین، در سال ۲۰۱۷، وایتپیپر این پروژه و اولین نسخهی شبکه بلاک استک ارائه شد که دارای یک مرورگر برنامه غیرمتمرکز یعنی Blockstack Browser و یک سیستم ذخیرهسازی توزیعشده بود. در نهایت در پایان همان سال، این شرکت در دو مرحلهی تأمین سرمایه دیگر شرکت کرد؛ یکی با مشارکت Lux Capital و USV و دیگری یک عرضه توکن و درمجموع حدود ۴۷ میلیون دلار سرمایه را جمعآوری کرد.
بلاک استک با انجام این دو مرحله تأمین سرمایه، در سال ۲۰۱۸ یک شبکه آزمایشی را برای بلاک چین خود (Stacks) راهاندازی و در اواخر همان سال شبکه اصلی Stacks V1 را بهصورت رسمی پیادهسازی کرد. پس از آن، توکنهای بومی شبکه در میان سرمایهگذاران اولیه در مرحله خرید توکن، توزیع شد.
تیم توسعهدهنده بلاک استک همچنین یک برنامه استخراج برنامه را با ثبتنام کردن ۳۸ برنامهی دارای مجوز، به صورت آزمایشی آغاز کردند. استخراج برنامه، یک مکانیزم انگیزهدهی به پروژهها و برنامهنویسان برای ساختن برنامه خود در شبکه استکس بود که در آن به برنامههای برتر از لحاظ تعداد کاربران فعال در هر ماه، توکنهای STX اهدا میشد.
در دوازده ماه اول، تعداد برنامههای بلاک استک از مرز ۳۰۰ فراتر رفت. این روزها بعد از اینکه تعداد برنامهها از ۵۰۰ عدد بیشتر شد، استخراج برنامه متوقف شده و فعال شدن نسخه بعدی آن تحت بررسی است.
بنابر گزارش مجله وال استریت، استک بلاک در جولای ۲۰۱۹ بعد از یکسال همکاری با کمیسیون بورس و اوراق بهادار توانست خود را به عنوان اولین عرضه اولیه کوینِ (ICO) دارای مجوز معرفی کرده و ۲۳ میلیون دلار دیگر بهدست آورد. در سال ۲۰۲۰، با معرفی زبان برنامهنویسی اختصاصی خود، کلاریتی (Clarity)، قابلیتهای شبکه استکس بهشدت توسعه یافت و در نهایت در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۱، مکانیزم اجماع اثبات انتقال در شبکه Stacks v2 پیادهسازی و قراردادهای هوشمند این شبکه به صورت رسمی راهاندازی شدند.
بلاک استک چگونه عمل میکند؟
بلاک استک یک پروتکل لایه یک است. مکانیزم اجماع اثبات انتقال، آن را با یک نسبت یکبهیک به شبکه بیت کوین وصل میکند و هر اتفاقی در بلاک چین استکس، در شبکه بیت کوین قابل تأیید است.
در طرف دیگر، شبکه استکس به یک مجموعه زیرساخت عملیاتی متکیست که خارج از بلاک چین بیت کوین است و بهخاطر انعطافپذیری بیشتر خود از ریزبلاکها استفاده میکند و با سرعت و مقیاسپذیری بیشتری میتواند تراکنشها را تأیید کند. این یعنی تراکنشها تا آن حد سریع هستند که برای برنامههای غیرمتمرکز کافی باشد و درعینحال اکوسیستم از امنیت و قطعیت بیت کوین بهرهمند میشود.
در ساختار بلاک استک، بلاک چین بیت کوین در پایینترین و انتزاعیترین لایه کل سیستم قرار دارد. این یعنی فرآیند استخراج و پایداری شبکه بلاک استک به کار محاسباتی انجامشده در شبکه بیت کوین، بستگی دارد. علاوه بر این، بلاک استک از زنجیره جانبی استکس برای بهرهمندی از یک حسابداری داخلی درمورد تمام برنامههایش استفاده میکند. همچنین با راهاندازی شبکه اصلی بلاک چین استکس، این زنجیره برای استقرار قراردادهای هوشمند و توکنها استفاده میشود.
اما چرا بلاک چین بیت کوین؟
بیت کوین قویترین بلاک چین مستقل است؛ یک منبع حقیقت ضد دستکاری و یک پروتکل انتقال تضمینشده ارزش است. بیت کوین تمامی ویژگیهای موردنیاز قراردادهای هوشمند و اجرای برنامههای غیرمتمرکز را داراست. امنیت، تراکنشهای تضمین شده، مقیاسپذیری، سرمایه و اثر شبکه برخی از مهمترینهای آن هستند. برای مثال، در شبکه بیت کوین امکان ندارد که یک تراکنش برگشت داده شود و یا دچار تغییر شود. باتوجه به ماهیت خودکار قراردادهای هوشمند، شما باید مطمئن شوید که تراکنشها دچار تغییر نشوند.
دنیا به بیت کوین روی آورده است و تقاضا برای موارد کاربرد حول آن، درحال افزایش است. پروژه استکس بهجای رقابت با پروتکل بیت کوین، بر پایهی آن ساخته شده و موجب توسعه آن نیز میشود. این یعنی استکس با بیت کوین رشد میکند و سرمایه، امنیت، شفافیت و اثر شبکهی آن را تکیهگاه صعود خود قرار میدهد.
پیشنهاد مطالعه: بهترین کیف پولهای بیت کوین در سال ۲۰۲۱
مکانیزم اجماع، استخراج و Stacking
مکانیزم اجماع در بلاک چینهای عمومی برای حفظ امنیت و پایداری شبکه استفاده میشود و به قدرت محاسباتی یا منابع مالی نیاز دارد. ایده این است که امکان داشتن قدرت محاسباتی و یا سهم مالکیت لازم برای حمله به شبکه توسط یک بازیگر مخرب، به صفر برسد. مکانیزمهای استخراج مورد استفاده توسط این الگوریتمهای اجماع به صورت عمده در دو دستهی اثبات کار و اثبات سهام طبقهبندی میشوند.
پیشنهاد مطالعه: الگوریتم اثبات انجام کار در مقابل اثبات سهام، کدامیک مناسبتر است؟
الگوریتم اجماع شبکه استکس از یک بلاک چین سازمانیافته و تضمینشده (بیت کوین) استفاده میکند تا پایداری یک اکوسیستم بلاک چین جدید (استکس) را تضمین کند. این مکانیزم، اثبات انتقال (Proof of Transfer) نام دارد که از الگوریتم اثبات کار و اثبات سوزاندن (Proof of Burn) بهصورت ترکیبی استفاده کرده تا یک همبستگی توان محاسباتی را بین دو بلاک چین بیت کوین و شبکه بلاک استک برقرار کند.
اثبات انتقال، یک مکانیزم اجماع بین دو بلاک چین است. انتخاب رهبر استخراج در شبکه بیت کوین انجام میشود و بلاکهای جدید در زنجیره استکس تولید میشوند. اثبات انتقال، زنجیره استکس را با یک نسبت یکبهیک به بلاک چین بیت کوین متصل میکند و این یعنی هر اتفاقی در این شبکه، در بلاک چین بیت کوین، قابل تأیید است.
در مکانیزم اثبات سوزاندن، استخراجگران بهجای سوزاندن برق در اثبات کار، بر سر سوزاندن یک رمز ارز اثبات کار مانند بیت کوین به عنوان نمایندهای از تخصیص منابع محاسباتی، رقابت میکنند. مکانیزم اثبات انتقال که مفهوم اثبات سوزاندن را عمومیت بخشیده، از رمز ارز اثبات کار یک بلاک چین سازمانیافته (بیت کوین) استفاده میکند تا پایداری یک بلاک چین جدید را حفظ کند. استخراجگران بهجای رقابت برای سوزاندن، رمز ارزهای سپرده را به صورت چرخهای به اعضای دیگر شبکه منتقل میکنند.
پیشنهاد مطالعه: بهترین نرم افزار استخراج رمزارزها (mining)
استخراجگران STX برای انتخاب شدن بهعنوان رهبر استخراج بلاک بعدی بیت کوینهای خود را پیشنهاد میدهند. پروتکل، برندهی استخراج را از طریق یک تابع تصادفی قابل تأیید (VRF) انتخاب میکند. او بلاک جدید را در زنجیره استکس ثبت میکند و پاداش مشارکت خود را از ناحیه توکنهای STX تازه صادرشده، کارمزدهای قرارداد هوشمند و هزینههای تراکنش، دریافت میکند. استخراجگران در این شبکه تراکنشهای ورودی را تأیید میکنند، در مکانیزم اجماع مشارکت میکنند و بلاکهای جدید را در بلاک چین مینویسند.
بیت کوینهای استفادهشده برای انتخاب شدن بهعنوان رهبر استخراج، به آدرسهای مشخص دارندگان توکن استکس (Stackers)، که در مکانیزم اجماع مشارکت کردند، ارسال میشوند. از همین رو، بیت کوینها بهجای سوخته شدن، به عنوان پاداش، متناسب با میزان مشارکت، به دارندگان استکس فعال و بهرهور میرسد. به عبارت دیگر کاربران میتوانند با یک رمز ارز پایه مجزا و پایدارتر مثل بیت کوین پاداش خود را دریافت کنند درعینحال که از یک شبکه بلاک چین جدید هم حمایت میکنند.
استفاده از این خدمات، یک روش کمهزینه و آسان برای بهدست آوردن بیت کوین است. ابتدا باید با استفاده از یک مرورگر سازگار با استکس، شناسه هویت دیجیتال خود را دریافت کنید و از آن پس به تمام خدمات بلاک استک دسترسی خواهید داشت. باید توکنهای استکس خود را برای یک دورهی زمانی قفل کنید، یک گره کامل استکس را با کامپیوتر خود اجرا کنید و همچنین یک آدرس بیت کوین برای دریافت پاداش خود فراهم آورید.
با مشارکت بیشتر در انتخاب رهبر استخراج هر بلاک جدید، سختی تستهای تابع تصادفیِ قابل تأیید افزایش مییابد. این موضوع برای بلاک چین استکس یک مزیت مهم دارد. این شبکه زمانی که نرخ مشارکت رهبرها کم است، از امنیت یک بلاک چین سازمانیافته مثل بیت کوین برای حفظ سابقه تراکنشهای خود استفاده میکند و به مرور زمان و محبوبیت بیشتر بلاک چین، شبکه را بهدست گروههای رهبر فعال و قابل اعتماد خود میسپارد.
توکن استکس (STX)، توکن بومی اکوسیستم
توکن استکس (STX) توکن بومی اکوسیستم بلاک استک است. زمانی که این توکن در نوامبر ۲۰۱۸ راهاندازی شد، سرمایهگذاران اولیه، سهمی از تخصیص توکنهای STX را در بلاک نخستین (Genesis Block) به خود اختصاص دادند.
بلاک نخستین در بلاک چین استکس، ۱.۳۲ میلیارد عدد توکن را تخصیص داد و شبکه اصلی در همان ماه به راه افتاد. از کل این توکنها، حدود ۸۶۶ میلیون به سرمایهگذاران اولیه رسید و ۴۵۳ میلیون نیز بدون امضا باقی ماندند. این توکنها بین تیم بنیانگذار، خزانه، صندوق مشترک، سرمایهگذاران، کارمندان، توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز و خریداران دو عرضه توکن قبلی، توزیع شد.
زمانی که توکنهای STX منتقل میشوند، چیزی که واقعا جابهجا میشود درواقع ارزشی معادل مقداری ساتوشی در شبکه بیت کوین دارد. این عملیات هم در بلاک چین استکس و هم در بلاک چین بیت کوین بازتاب داده میشود و از اینرو موجب میشود که این پلتفرم قرارداد هوشمند کمی با مشکلات مقیاسپذیری و استفاده مواجه شود.
در مرورگر بلاک استک زمانی که نگاهی به حسابداری یک آدرس میاندازیم مشاهده میکنیم که یک تراکنش دارای دو آدرس استکس مرتبط است و یک شناسه تراکنش بیت کوین. پس این تراکنش هرچند مقدار کمی است اما در بلاک چین بیت کوین وجود دارد. این مدل مشابه با مدل تتر یا OmniLayer بود که به عنوان لایه دوم بر مبنای بلاک چین بیت کوین کار میکند.
برای غلبه بر محدودیتهای این مدل، بلاک استک در ژانویه امسال، نسخه دوم شبکه اصلی استکس را راهاندازی کرد. در این شبکه، توکن STX قواعدی جدیدی و قابلیتهای تازهای دارد. اول از همه تولید توکن استکس بر مبنای یک فرآیند استخراج با استفاده از یک رویه اجماع بهنام اثبات انتقال (Proof of Transfer) انجام میگیرد که ویژگی اصلی آن تغییرپذیری سختی استخراج و تأثیرگذاری حداقلی آن بر قیمت این توکن است. در زمان اوج فعالیت، شبکه توکنهای STX بیشتری تولید میکند و در مواقع کاهش فعالیت، نرخ صدور توکن را تا یک سطح حداقلی که در پروتکل برنامهریزی شده، کاهش میدهد.
ایدهی سیستم طراحیشده برای شبکه بلاک استک ۲.۰ به این صورت است که زمان تولید هر بلاک، مثل شبکه بیت کوین، ۱۰ دقیقه است؛ برای ۴ سال اول پاداش هر بلاک برابر با ۱۰۰۰ توکن STX است که این پاداش هر ۴ سال نصف میشود و در نهایت بهصورت دائم، در سطح ۱۲۵ توکن به ازای هر بلاک باقی خواهند ماند.
به هرحال، کاربرد توکنهای صادرشده بر چند بعد تمرکز دارد:
- ۱) ثبت داراییهای دیجیتال با بلاک استک. این مورد به کاربر امکان میدهد انواع مختلفی از دارایی دیجیتال را، مثل نام کاربری، نام دامنه سایت، مجوزهای نرمافزاری، پادکستها و بسیاری دیگر را با استفاده از توکنهای خود ثبت کنند.
- ۲) پاداش استخراجگران STX و هزینه سوخت برای تراکنشهای شبکه.
- ۳) ثبت و اجرای قراردادهای هوشمند که در آن با استفاده از توکنهای STX هزینههای تأیید اعتبار قرارداد و اجرای آن پرداخت میشود. از این توکن برای پرداخت هزینههای ذخیرهسازی و همچنین تعامل با قرارداد هوشمند در بلاک چین استکس استفاده میشود.
- ۴) هزینه تراکنش ناشی از انجام تراکنش درون شبکه استکس که برای پرداخت آن از توکن STX استفاده میشود.
- ۵) برای برنامههایی که قصد دارند محبوب شوند، بلاک چین استکس یک رمپ (Ramp) مقیاسپذیری دارد که یک برنامه میتواند بلاک چین خود را بر روی بلاک چین استکس راهاندازی کند. در این صورت این برنامه توکنهای استکس را برای استخراج و عملیات شبکه خود میسوزاند.
زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند در استکس
کلاریتی (Clarity) یک زبان قابل پیشبینی و امن برای نوشتن قرارداد هوشمند است. قراردادهای هوشمند با زبان کلاریتی، قابل رویت در بلاک چین بیت کوین هستند و میتوانند منطق مبتنی بر بیت کوین داشته باشند. این زبان برنامهنویسی با هدف بهینهسازی امنیت و قابل پیشبینی بودن، در مدت دوسال توسط دانشمندان علوم کامپیوتر MIT و پرینستون طراحی شده و دستور زبانی (Syntax) سادهای دارد. به هرحال اصلیترین ویژگی آن، رویکرد فعالانه به امنیت است که در یک محیط عمومی مانند بلاک چین اهمیت بسیاری دارد.
پیشنهاد مطالعه: قرارداد هوشمند چیست؟ (Smart Contract)
دغدغههای فزاینده درمورد حریم خصوصی، امنیت و سرقت دادهها توجه بیشتری را به پروژه بلاک استک معطوف کرد. بلاک استک در سال ۲۰۱۹ زبان قرارداد هوشمند کلاریتی را ساخت تا از برخی از اشکالات شبکه اتریوم و ابهامات زبان سالیدیتی (و در کل شبکههای اثبات سهام) که گاهی منجر به ضررهای میلیون دلاری میشود و یک دردسر بزرگ برای برنامهنویسان است، جلوگیری به عمل آید.
اما زبان برنامهنویسی کلاریتی چگونه به این هدف میرسد؟ تفاوت از اینجا آغاز میشود که این زبان برنامهنویسی یک زبان تطبیقی است؛ بسته به روش تحلیل و اجرا، این زبان میتواند تورینگ کامل و یا ناقص باشد. این باعث میشود انعطافپذیری را برای برنامهنویسان کاهش دهد اما با محدود کردن کارکردهای این زبان، سطوح بیسابقهای از امنیت را تأمین میکند. این زبان برنامهنویسی توسط چند پروتکل غیرمتمرکز دیگر از جمله Algorand مورد استفاده قرار میگیرد.
به علاوه با دستورهایی شفافتر، تعداد خطاهای برنامهنویسی را کاهش داده و تجزیه و تحلیل کد و استفاده از ابزار رفع اشکال را آسانتر کرده است. با سادهسازی الزامات اجرای کدها در این زبان برنامهنویسی، تقاضای توان محاسباتی برای داشتن خروجی با مقیاس بالاتر، افزایش نمییابد.
در کل مزیتهای زبان برنامهنویسی کلاریتی برای قراردادهای هوشمند شبکه استکس، در سه دسته جای میگیرند:
۱) قابلیت پیشبینی: دستور زبانی دقیق و قابلفهم است که موجب میشود برنامهنویسان پیشبینی مناسبی از چگونگی اجرای قرارداد خود داشته باشند. این یعنی قبل از اجرای کد، با قطعیت میدانید که چه کاری را انجام خواهد داد.
۲) امنیت: برنامهنویسان و کاربران میتوانند شرایط متعاقب مشخصی را برای محافظت از دارایی خود تعیین کنند؛ شروطی که باید بعد از پایان اجرای قرارداد هوشمند صادق باشند. با این امکان از انتقال ناخواسته توکنهای صاحبدار جلوگیری میشود..
۳) زبان بدون کامپایلر: این ویژگی باعث میشود قراردادها در بلاک چین استکس بدون هیچگونه تغییری منتشر شوند.
توسعه کارکردهای بلاک استک
پروژه بلاک استک از ابتدا در کوشش برای خلق یک سری از پروتکلها برای سادهسازیِ استفاده از ابزارهایش بوده است. بلاک استک درحالحاضر چندین پروتکل عملیاتی دارد که در نسخه جدید شبکه استکس، امکان تعامل با آنها از طریق قراردادهای هوشمند فراهم شده است. ایجاد این امکان قدم موثری در توسعه پذیرش و عدم تمرکز این سیستم به حساب میآید.
در ادامه با چند نمونه از مهمترین پروتکلهای اولیه بلاک استک آشنا میشویم.
۱) گایا (Gaia)، یک سیستم توزیعشده برای ذخیرهسازی دادههای عملیاتی و تحت کنترل کاربر، است. این پروتکل به نوعی مشابه با پروژههای فایل کوین یا سیا کوین است. ایدهی اصلی این است که گایا فضای ذخیرهسازی موردنیاز برای اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم کند که از تولید و تعامل سریع داده بین آنها و کاربران پشتیبانی میکند.
۲) سیستم احراز هویت بلاک استک، یک سیستم احراز هویت دیجیتال است که به کاربران اجازه میدهد تا یک شناسه دیجیتال در بلاک استک ایجاد و از آن برای تعامل با برنامههای غیرمتمرکز شبکه استفاده کنند. دادهها با استفاده از زنجیره جانبی استکس، سیستم گایا و سرویس نامگذاری بلاک استک (BNS)، ذخیره میشوند.
۳) سیستم نامگذاری بلاک استک یک مدل توزیعشده برای سیستم نام دامنه (DNS) است که ثبت نام کاربران و یا وبسایتها در آن به طریقی غیرمتمرکز انجام میشود. این سیستم یک نسخه تکاملیافته از Namecoin است و یک رقیب برای خدمات نامگذاری اتریوم (ENS) محسوب میشود.
۴) خدمات مالی غیرمتمرکز (DeFi) با رشد روزافزون خود، یکی از عرصههاییست که شبکه استکس با قابلیتهای جدید خود نگاهی ویژه به آن دارد. بلاک استک، با تکیه بر مقیاسپذیری و امنیت شبکه بیت کوین، قادر به ساخت برنامههای غیرمتمرکز بدون نقص است.
چشمانداز پروژه بلاک استک
شبکه استکس، قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز را به بلاک چین بیت کوین وارد کرده بدون اینکه تغییری در پروتکل امن و قدرتمند بیت کوین ایجاد کرده باشد. این یعنی قراردادهای هوشمند در این شبکه، از سرمایه، امنیت و قطعیت اقتصاد بیت کوین بهرهمند میشوند. در ژانویه ۲۰۲۱، شاهد گذار تکاملی شبکه استکس و نسخه v2 Stacks بودیم. به هرحال بلاک استک توانسته است با کمک برنامهها و پروتکلهای کاربردی و همچنین به لطف بیش از ۲میلیون کاربر ثبت شده، پتانسیلهای خود را در این صنعت نشان دهد. توکن استکس درحالحاضر در ۱۱ صرافی بزرگ خرید و فروش میشود که بایننس، KuCoin و Huobi از مشهورترین آنها هستند.
صرفنظر از این پتانسیلها، پروژه بلاک استک همواره خود را به دنیای برنامههای غیرمتمرکز که بر مبنای امنیت شبکه بیت کوین ساخته شدهاند، متعهد دانسته است. این پروژه میخواهد بیت کوین نقش بیبدیلی را در صنعت مالی غیرمتمرکز ایفا کند و آن را از یک سرمایه منفعل و ذخیره ارزش صرف، به یکی از اساسیترین عناصر برنامههای غیرمتمرکز در یک اینترنت بهتر، تبدیل کند.
بعد از راهاندازی نسخه جدید شبکه استکس، بنابر مقاله اصلی این پروژه، موضوعات مرتبط با مزایده فضای بلاک، توان و سرعت بیشتر ریزبلاکها و توسعه ویژگیهای زبان کلاریتی، از حوزههای اصلی اقدامات بعدی بنیاد استکس و جامعه آن به حساب میآیند.
درحالحاضر باید منتظر بمانیم و ببینیم آیا وعدههای بلاک استک محقق میشوند و این که چه اثراتی بر اکوسیستم بیت کوین و در کل فضای رمز ارزها خواهد گذاشت. به نظر شما پروژه استکس در رقابت با بلاک چینهایی چون اتریوم، EOS، NEO، Binance Smart Chain و یا HyperLedger چه سهمی از برنامههای غیرمتمرکز را در نسل جدید اینترنت به خود اختصاص خواهد داد؟
در زیر، متن کامل معرفی پروژه Blockstack را با هم میبینیم؛ در صورتی که PDF برای شما قابل مشاهده نیست، صفحه را Refresh نمایید و کمی صبر کنید.