در کنار شیوه‌های رایج تحلیل فاندامنتال و تکنیکال، شیوه‌ی دیگری نیز برای تحلیل بازار رمزارزها وجود دارد که به آن آنچین دیتا (Onchain) می‌گویند. این شیوه به کمک تحلیل داده‌های مربوط به شبکه بلاکچین بیت‌کوین انجام می‌شود. اما متاسفانه در حال حاضر اطلاعات کمی در مورد آنچین دیتا وجود دارد که علت آن نو و تازه بودن این حوزه است. اما آنچین دیتا چیست؟
آنچین دیتا چیست؟
آن‌چِین دیتا یا تحلیل درون زنجیره‌ای که از آن با عنوان آنالیز بلاکچین هم نام می‌برند یک تکنولوژی نوظهور در تحلیل رمزارزها و مخصوصا بیت کوین است. اما چرا بیت کوین در این مورد ویژه‌تر است؟ زیرا بیت کوین قدمت بیشتر و حجم داده‌های بزرگتری درون شبکه‌ی خود دارد. در حالی که دیگر رمزارزها هنوز به آن میزان داده ندارند که بتوانند خوراکی برای شاخص‌های مختلف اندازه‌گیری و تحلیل فراهم کنند.
در حالت عادی ویژگی پایه‌ای و بنیادین هر بازار یا کسب‌وکار را بررسی می‌کنیم تا بتوانیم آن را تحلیل کنیم و یا در مورد سرمایه‌گذاری در آن تصمیم بگیریم. این روش در هر بازار مالی سنتی کاربرد دارد و پاسخ می‌دهد. در حالی که دیتای آنچین موضوعی کاملا جدید و صرفا مختص رمزارزهاست. ما در دیتا آنچین یک چارچوب برای تجزیه و تحلیل اصول بیت کوین با عمقی بسیار بیشتر در مقایسه با شیوه‌های تحلیل دارایی‌های سنتی داریم. اما این عمق چطور تعریف می‌شود؟
پیشنهاد تماشا: ویدیوی آموزش تحلیل دیتای آنچین
چرا تحلیل آنچین دیتا دید عمیق‌تری از بازار رمزارزها به ما می‌دهد؟
شیوه‌ی رایج تحلیل تکنیکال مدعی است که همه چیز به قیمت وابسته است و با استفاده از روش‌های شناخته شده تحلیل نمودارها، می‌توان روند حرکتی هر سرمایه در بازار را شناسایی و پیش‌بینی کرد. اما همانطور که تجربه نشان می‌دهد این روش در بعضی موارد نارسا و ناقص است. ذات بدیع و نو رمزارزها سبب شده که ما با رفتارهای متفاوتی در جریان قیمتی مواجه باشیم که فهم و تحلیل آنها احتیاج به دید عمیق‌تری دارد. این دید به کمک دیتای آنچین به دست می‌آید و به ما کمک می‌کند که نواقص روش‌های تکنیکال را تا حدی پوشش بدهیم.
تحلیل آنچین نگاهی عمیق از چرخه‌های بازار رمزارزی به ما می‌دهد. همچنین این دادهها کمتر تحت تاثیر جو است و از هیاهو به دور می‌ماند. همچنین آنچین دیتا امکان بررسی رفتار سرمایه‌گذاران، ماینرها و هولدرهای بلندمدت را فراهم می‌کند و امکان تجزیه و تحلیل و ردیابی معاملات و وجوه را به ما می‌دهد.
به زبان ساده آنچین دیتا شامل بررسی اطلاعات ذخیره شده در شبکه بلاکچین است. این اطلاعات ذخیره شده در شبکه، به عنوان مثال در بلاکچین بیت کوین شامل جزئیات بلاک و داده‌های معاملاتی و… است و در بلاکچین اتریوم شامل اطلاعات قراردادهای هوشمند می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: وضعیت حال حاضر بازار بیت کوین: رشد قیمت یا کاهش قیمت؟ – تحلیل آنچین
تحلیل آنچین دیتا چطور کار می‌کند و چرا مهم است؟
دیتای آنچین روش جدیدی است که بسیار وابسته به تکنولوژی بلاک چین و سیستم دموکراتیک بلاک چین است.
اقتصاد یکی از مباحث اساسی زندگی بشر است. این اقتصاد طی قرن اخیر به دلیل فسادهای سیستماتیک دچار بیماری شده است که عامل اصلی این فساد بحث تمرکز است: تمرکز ثروت و اطلاعات در دست دولت‌ها یا گروه‌های خاص بدون اینکه امکان دسترسی به آنها برای همگان به شکل برابر فراهم باشد. این موضوع باعث ایجاد رانت‌های اطلاعاتی می‌شود و در نهایت مسبب انتقال سرمایه به گروهی خاص، و فقیرتر شدن گروه بزرگتری می‌شود. دیتای آنچین راهی است برای اینکه دسترسی به اطلاعات برای همه آزاد و برابر باشد و رانت اطلاعاتی از بین برود. دیتای آنچین در واقع به کمک اطلاعات انباشته شده در شبکه شفاف بیت کوین، دسترسی به دادهها را برای همه برابر و ساده می‌کند.
از سوی دیگر تمرکز دیتای آنچین بر روی داده‌های کلان است، حجم زیاد تراکنش‌ها و آدرس‌ها در طول سال‌ها فعالیت شبکه بلاکچین و کاربران و خریداران سرمایه‌گذاران بیت‌کوین در سراسر جهان. در واقع تحلیل آنچین یک روش برای بررسی کردن بازار در زمینه داده‌های کلان و اقتصاد کلان است. از همین روست که تحلیل آنچین حضوری لازم و ضروری دارد و می‌تواند مکمل خوبی برای تحلیل تکنیکال باشد. شما نمی‌توانید پاسخ خیلی از مسائل را از طریق تحلیل تکنیکال به دست آورید چرا که تحلیل تکنیکی نگاهی به داده‌های کلان ندارد. تحلیل و فهم مباحثی مثل تورم، مقبولیت بیت‌کوین در سطح جهان و… عملا به کمک تحلیل تکنیکال ممکن نیست.
در واقع تحلیل آنچین دیتا هم به بازار نگاه می‌کند هم به مسائلی در فرای بازار و همین موضوع سبب می‌شود که دید ما را نسبت به بازار عمق ببخشد. همین موضوع بیانگر اهمیت تحلیل آنچین است.
مخاطب آنچین دیتا کیست؟
تمام کسانی که بخواهند وارد این بازار بشوند به این دیتا احتیاج دارند. دیتای آنچین به نوعی نمایانگر وجوهی از اقتصاد کلان است که فهم آن برای هر فعال اقتصادی و مالی لازم است.
آنچین دیتا را می‌توان به هرمی تشبیه کرد که سه لایه اصلی دارد. تمام این لایه‌ها می‌توانند برای فهم بهتر بازار رمزارزها مفید باشند اما اگر بخواهیم دقیق‌تر نگاه کنیم هر لایه می‌تواند برای گروهی کاربردی‌تر باشد.
لایه اول که به سلامت شبکه اشاره دارد، برای همه کاربردی و لازم است. لایه دوم که روی رفتار خریداران و فروشندگان تمرکز دارد برای هولدرها، سرمایه‌گذارها و خریداران بسیار ضروری است. لایه سوم نیز که به ارزیابی ارزش می‌پردازد برای مدیران سرمایه و مسئولان هولدینگ‌های اقتصادی بسیار مفید است.
پیشنهاد مطالعه: الگوی وایکوف (Wyckoff) چیست؟ آموزش تحلیل وایکوف بیت کوین
دیتای آنچین از چه اجزایی تشکیل شده است؟ معرفی هرم سه لایه دیتای آنچین
هرم سه لایه دیتای آنچین یک تشبیه برای فهم بهتر و صورتبندی این اطلاعات است. لایه اول سلامت شبکه نام دارد. لایه دوم روی رفتار خریداران و فروشندگان متمرکز است و لایه سوم به ارزیابی ارزش می‌پردازد.
لایه اول هرم دیتای آنچین: سلامت شبکه
لایه اول نقشی زیرساختی دارد و ساختار لایه‌های بعدی را مشخص می‌کند. چرا که دیگر لایه‌ها شاخص‌های خود را براساس دیتای این لایه می‌سازند. داده‌های موجود در این لایه کاملا خام و اولیه هستند و قابل دستکاری نیستند.
اجزای لایه اول شامل امنیت (نرخ هش و نرخ استخراج)، یکپارچگی پولی (موجودی در گردش و نرخ صدور – مقدار بیت کوینی که روزانه از طریق ماینرها وارد شبکه می‌شود.)، کاربردها (آدرس‌های فعال و حجم تراکنش‌ها) و شفافیت شبکه بیت کوین می‌شود. در ادامه هرکدام را بررسی می‌کنیم.
یکپارچگی پولی
پروتکل بیت کوین با دادن این توانایی به تحلیلگران و سرمایه‌گذاران برای ردیابی وجوه می‌تواند میزان عرضه و استخراج روزانه بیت کوین را تضمین کند. از زمان خلق بیت کوین، سیاست‌های پولی بیت کوین از قبل تعیین شده و در پروتکل بیت کوین کدگذاری شده است و کاملا قابل پیش‌بینی و رصد کردن است. ما می‌دانیم تا سال‌ها بعد چه میزان بیت کوین خواهیم داشت و این میزان کاملا قابل بررسی و پیش‌بینی است.
امنیت
موضوع امنیت به کمک نرخ هش و نرخ استخراج سنجیده می‌شود. امنیت بیت کوین توسط استخراجگران (ماینرها) تعیین می‌شود. آنها مطمئن می‌شوند همه معاملات تایید شوند و غیرقابل برگشت باشند. نرخ هش میزان قدرت پردازشی را که ماینرها برای تامین امنیت شبکه بیت کوین برای مقابله با حملات استفاده می‌کنند اندازه‌گیری می‌کند. هرچه هش ریت بالاتر باشد، امنیت شبکه بالاتر است. و هرچه امنیت بالاتر باشد سرمایه‌گذاران علاقه‌مندترند که به بازار ورود کنند.
کاربردها
تعداد آدرس‌های فعال نشان‌دهنده‌ی میزان پذیرش کاربر از طرف شبکه بیت کوین است. حجم معاملات نیز نشان‌دهنده‌ی میزان فعالیت اقتصادی در شبکه بیت کوین است که در دسترس همگان قرار دارد.
در شبکه بیت کوین هیچ پروکسی مستقیمی برای شناسایی تعداد کاربران وجود ندارد. ولی می‌توانیم بفهمیم چه تعداد آدرس فعال وجود دارد. تعداد آدرس‌های فعال با افزایش قیمت همبستگی دارد. از سوی دیگر تعداد آدرس‌های فعال به ما نشان می‌دهند که در هر آدرس چه مقدار بیت کوین وجود دارد. به کمک این اطلاعات ما می‌توانیم بفهمیم که به عنوان مثال تعداد آدرس‌هایی که بیشتر از 1000 بیت کوین دارند در حال افزایش است یا کاهش.
حجم تراکنش‌ها همچنین به ما بینشی از سرعت سالانه بیت کوین (آهنگ مبادلات و جابجایی بیت کوین) می‌دهد. به عنوان مثال این دادهها به ما نشان می‌دهند طی سال‌های گذشته این سرعت کاهش یافته است. کاهش سرعت به ما نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران بیت کوین علاقه‌مندند که بیت کوین بخرند و نگه دارند. و به اصطلاح سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشند. این شاخص در دیتای آنچین به ما نشان می‌دهد که بیت کوین در حال تبدیل شدن به یک دارایی بسیار ارزشمند است و صرفا نمی‌توان به عنوان یک نوع ارز با کاربرد واسطه در معاملات به آن نگاه کرد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش روانشناسی چرخه بازار (Market Cycle): پیش‌بینی سود و زیان معاملات
لایه دوم هرم دیتای آنچین: رفتار خریداران و فروشندگان
این مورد را با یک مثال شرح می‌دهیم. بیایید به یک بازار سرمایه مثل مسکن نگاهی داشته باشیم. ما در بازار مسکن تعدادی بنگاه و واسطه داریم که بیشترین تعداد فعالین این حوزه هستند. از سوی دیگر بعضی از بازیگران این حوزه در سطح بزرگتری کار می‌کنند. کسانی که در حجم وسیع دست به ساخت و ساز می‌زنند یا گروهی که روی زمین در مدت زمانی بزرگتر سرمایه‌گذاری می‌کنند.
درواقع در این بازار بازیگران بزرگتری هستند که روی خریداران و فعالین در بنگاه‌‌ها و واسطه‌ها تاثیرگذارند و اگر بازیگران کوچکتر در خلاف جهت بازیگران بزرگ حرکت کنند مسلما ضرر خواهند کرد. در شبکه بیت کوین هم ما حالت مشابهی داریم. جدا از تریدرهای خرد و صرافی‌ها، در این بازار نیز بازیگران و سرمایه‌گذاران کلانی وجود دارند که معمولا خبری از آنها در معاملات روزانه نیست، اما بسیار بر بازار تاثیرگذارند. لایه دوم با استفاده از شاخص‌هایی از داده‌های آنچین به تحلیل فعالیت این دسته کمک می‌کند.
اطلاعاتی که از شاخص‌های دسته اول به دست می‌آید در این لایه کاربرد دارند. این شاخص‌ها کمک می‌کنند دید عمیق‌تری نسبت به برنامه‌های بلندمدت بازیگران بزرگ داشته باشیم.
لایه سوم هرم دیتای آنچین: ارزیابی ارزش
به مثال خودمان برگردیم. در بازار مسکن فروشندگان مصالح بر اساس حباب قیمت و تورم دست به توزیع محصولاتشان در بازار می‌زنند. بعضی اوقات براساس این حباب صبر استراتژیک می‌کنند و محصولاتشان را در انبار نگه می‌دارند از توزیع وسیع امتناع می‌کنند. در بازار رمزارزها نیز ماینرهای بزرگ رفتار مشابهی دارند. ماینرها در زمانی که قیمت مبادلاتی بیت کوین برابر یا کمتر از قیمت واقعی آن است دست به فروش گسترده‌ی دارایی‌هایشان در بازار نمی‌زنند. پی بردن به این فاصله قیمتی به کمک دیتا آنچین محقق می‌شود. دیتای آنچین به ما کمک می‌کند ارزش واقعی را تخمین بزنیم و سپس پی ببریم که قیمت بازار در حباب منفی قرار دارد یا حباب مثبت.
در بازارهای دیگر مثل بازار طلا، محاسبه کردن قیمت واقعی تقریبا غیرممکن است. چون اکثر اطلاعات در دست دولت‌ها و قدرتمندان است و دسترسی به آنها ممکن نیست. اما در بلاکچین بیت کوین و به کمک دیتای آنچین شما می‌توانید هر ده دقیقه با تحلیل شکل گرفتن بلاک‌های جدید میزان حباب را محاسبه کنید. این یعنی می‌توانید رفتار بازیگران بزرگ را شناسایی و دنبال کنید. شاخص MVRV در تحلیل آنچین در واقع نشان‌دهنده حباب قیمتی در بازار رمزارزهاست. می‌توانیم اینطور جمع‌بندی کنیم که شاخص‌های مرتبط با این لایه از هرم آنچین دیتا به شما کمک می‌کند رفتار بازیگران بزرگ را شناسایی کنید و فهم عمیق‌تری از جریان بازار به دست بیاورید.
پیشنهاد مطالعه: اصول مقدماتی برای سرمایه گذاری در بیت کوین در ایران
چه کسانی به تحلیل آنچین انتقاد دارند؟
منتقدان به دیتای آنچین شامل چند دسته می‌شوند. یکی از مهم‌ترین این گروه‌ها تکنیکالیست‌ها هستند. آنها مدعی‌اند همه چیز در قیمت خلاصه می‌شود در حالی که فعالیت در بازارهای مالی همیشه ثابت کرده است که در فعالیت‌های مالی وقتی دو تایید داشته باشیم، حرکت مطمئن‌تری خواهیم داشت. دیتای آنچین در واقع منبع مناسبی است برای تکنیکالیست‌ها که در کنار تاییدی که از تحلیل‌های تکنیکال خود می‌گیرند تایید دومی نیز داشته باشند. همچنین به وضوح مشخص است که تحلیل تکنیکال در بررسی نقش داده‌های کلان و فرای بازار نا‌توان است و احتیاج به داده‌های مکمل دارد.
گروه دیگر منتقدین کسانی هستند که در مورد حاکمیت مالی حساسند و طرفدار حفظ حریم خصوصی هستند. آنها مدعی‌اند که تحلیل آنچین حفظ حریم خصوصی کاربران شبکه را زیر سوال می‌برد. طرفداران تحلیل آنچین معتقدند که شفافیت موجود در شبکه بیت کوین کمک می‌کند ما درک بهتری از فناوری بلاکچین داشته باشیم. حتی می‌توان مدعی شد که دیتای آنچین در نهایت موجب کاهش شکاف بین حاکمیت (دولت‌ها) و رمزارزها می‌شود و در نهایت موجب هدایت کاربران بیشتری به سمت سرمایه‌های رمزارزی می‌شود.
نظر شما درمورد دیتای آنچین چیست؟ لطفا نظرات و سوالات خود را در قسمت کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
این مقاله با هدف آموزش و معرفی دیتای آنچین و تحلیل آنچین دیتا نوشته شده است و قصد سیگنال‌دهی یا رد دیگر روش‌ها را ندارد.
