منظور از yield farming در دیفای چیست؟ معرفی مهمترین پروتکل‌ها
دیفای Defi در واقع مخفف صنعت مالی غیرمتمرکز است؛ بیانی برای گستره وسیعی از سرویس‌های مالی رمزارزی و بلاک‌چین‌محور که به عنوان انقلابی در دنیای پولی و مالی سنتی شناخته شده‌اند. این صنعت مفاهیم متعددی را در حوزه بلاکچین و کریپتوکارنسی‌ها خلق کرده است که خیلی زود پرکاربرد شده‌اند. یکی از این مفاهیم که در این مقاله به آن خواهم پرداخت yield farming است.
بسیاری از پروژه‌های دیفای بر بستر اتریوم، دومین بلاکچین بزرگ جهان، ساخته شده‌اند. ویتالیک باترین در وایت‌پیپر اتریوم در سال ۲۰۱۳ نیز به گستره باز پیش‌روی برنامه‌های قابل اجرا بر اتریوم اشاره کرده بود. رویاهای پسر جوان نابغه اکنون به واقعیت تبدیل شده‌اند. ارائه سرویس‌های مالی مختلف بر بستر بلاکچین و تاحد امکان غیرمتمرکز شاید مهمترین هدف ویتالیک از ایجاد اتریوم بوده باشد.
اکنون که در‌حال نگارش این مقاله هستم، حجم نقدینگی قفل‌شده در صنعت دیفای از ۲ میلیارد دلار فراتر رفته است. پیشرفت روز‌افزون پروژه‌های دیفای در‌حال جلب توجه کاربران پروژه‌های رمز ارزی است. در این مطلب نمی‌خواهم در‌مورد صنعت دیفای برای شما سخنرانی کنم. مقالات متعددی درباره این صنعت، ریسک‌های موجود در آن و نحوه استفاده از امکانات آنها در کوین ایران منتشر شده است. برنامه ویدئویی شیریاخط نیز یک فصل به طور مفصل در‌مورد این مفهوم مالی جدید برنامه ضبط و پخش کرده است. در این مقاله می‌خواهم شما را با از یکی از جدیدترین مفاهیم ایجاد شده در صنعت دیفای یعنی yield farming آشنا کنم، و برخی از مهمترین پروتکل‌های موجود در yield farming را معرفی و به طور مختصر نحوه کار این پروتکل‌ها را توضیح دهم.
برای درک بهتر مفهوم yield farming ابتدا اجازه دهید یک ترجمه قراردادی برای آن انتخاب کنیم. “کشاورزی بازده” چطور است؟ اگر با من برای این ترجمه موافق نیستید می‌توانید همچنان از خود yield farming استفاده کنید. اما اگر این گزارش را تا انتها مطالعه کنید، متوجه خواهید شد که درواقع شما در دنیای دیفای می‌توانید دانه نقدینگی خود را در زمین برخی از پروتکل‌ها بکارید و محصول خود که همان سود مشارکت است را برداشت کنید! درست شبیه کاری که کشاورزان در زمین‌های زراعی خود انجام می‌دهند! این همان امکانی است که yield farming برای شما فراهم کرده است. کشاورزی بازده!
بیشتر بخوانید: دیفای (defi) چیست و چه کاربردهایی دارد؟
کشاورزی بازده و یا yield farming چیست؟
کشاورزان واقعی بازدهی مزرعه خود را با مقدار کل دانه‌های رشد‌پیدا‌کرده محاسبه می‌کنند. حالا هواداران صنعت مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای با استفاده از استعاره بازدهی زمین‌های زراعی، مفهوم yield farming و یا “کشاورزی بازده” را ایجاد کرده‌اند.
درواقع محلی‌ها (در اینجا منظور کاربران دیفای است) بازدهی را مقدار کل سود حاصل شده از کشت دارایی‌های رمزارز محوری چون Dai، USDC و USDT در زمین کشاورزی (پلتفرم‌های دیفای) نظیر Compound تعریف می‌کنند.
عصر دیفای در سال ۲۰۲۰ شکوفا شد. این یک اتفاق ساده نبود! انگار تولدی دوباره بعد از به دنیا آمدن رخ داده باشد! از ماه ژوئن با عرضه توکن حکم‌رانی COMP همه‌چیز تحت‌الشعاع قرار گرفت. همه از COMP صحبت می‌کردند. اما به‌راستی توکن حکم‌رانی COMP چه بود؟ ساده بخواهم بگویم: یک برنامه برای پاداش دادن به کاربران پلتفرم Compound.
پیش از اینکه فرآیند توزیع COMP شروع شود، پروژه Compound دومین پروژه بزرگ صنعت دیفای از لحاظ حجم دارایی‌های سپرده‌گذاری شده بود. با توزیع COMP این پلتفرم به سرعت تبدیل به بزرگترین پروژه دیفای شد به طوری که توکن آن COMP هم اکنون دارای بزرگترین بازار میان توکن‌های این صنعت مالی تازه‌متولد‌شده است. شاید بپرسید چرا؟ جواب شما واضح است؛ زیرا کاربران اکنون از تمامی پلتفرم‌ها به Compound مهاجرت می‌کنند. آنها می‌خواهند از مزرعه Compound توکن COMP برداشت کنند!
قبل از بلندشدن سر و صدای پدیده yield farming با عرضه توکن COMP، چند پروژه کوچک با چند کاربر محدود به نوعی مفهوم کشاورزی بازده را معرفی کرده بودند. به این معنی yield farming یا کشاورزی بازده یک مفهوم جدید نیست، اما این اولین بار است که این مقدار توجه به این مفهوم مالی جدید ساخته شده در صنعت مالی غیرمتمرکز جلب شده است. بیایید خیلی خلاصه ببینیم yield farming چیست و چگونه کار میکند و چرا برای ما کاربران دنیای رمز ارزها مهم است!
کشاورزی COMP
برای چهارسال آینده پلتفرم Compound به کاربران خود امکان داده است تا از نقدینگی خود توکن استخراج کنند. به این معنی که هر کاربری که یک دارایی را قرض می‌دهد و وام می‌گیرد، به نسبتی توکن COMP دریافت میکند. این پلتفرم در‌حال حاضر روزانه ۲۸۸۰ عدد از این توکن را میان کاربران خود توزیع میکند.
این پروژه از زمان شروع توجه مبادله‌گران بسیاری را به خود جلب کرده است. بسیاری از کاربران حرفه‌ای اکنون با ارسال دارایی‌های خود به پلتفرم Compound در‌حال استخراج توکن COMP هستند. پروژه‌های حضانت‌داری چون کیف پول هوشمند InstaDApp نیز در‌حال کمک به تسهیل فرآیند استخراج این توکن هستند. آنها به نوعی یک ماکسیمایزر یا بیشینه‌کننده پاداش استخراج COMPنامیده می‌شوند. اگرچه برای دریافت پاداش مشارکت حتما لازم نیست از این برنامه‌ها استفاده شود، اما با چند کلیک ساده توسط InstaDApp بیشترین مقدار ممکن توکن COMP را به‌دست خواهید آورد.
کشاورزی BAL
بالانسر Balancer یک بازار‌ساز اتوماتیک است که به کاربران امکان می‌دهد استخرهای نقدینگی متشکل از انواع مختلف توکن‌های ERC20 بسازند؛ برخلاف استخرهای Uniswap که تنها می‌توان تناظر یک‌به‌یک در آنها ایجاد کرد. این باعث می‌شود ما بالانسر Balancer را به عنوان یک پلتفرم انعطاف‌پذیر بشناسیم. سیستم حکم‌رانی آن نیز تا بالاترین حد غیر متمرکز است. این نیز به نوبه خود یک نوآوری جدید است. تیم توسعه‌دهنده بالانسر حتی از کمپین استخراج نقدینگی خود نیز خارج شده است.
به طور خلاصه، BAL توکن حکم‌رانی بالانسر است. درنهایت قرار است ۱۰۰ میلیون توکن BAL استخراج شود که ۶۵ میلیون آن به عنوان پاداش کاربرانی که نقدینگی فراهم می‌کنند کنار گذاشته شده است. تاکنون به صورت هفتگی ۱۴۵ هزار BAL میان مشارکت‌کنندگان توزیع شده است. کاربران دارایی‌های خود را به استخر Balancer می‌برند و محصولی به نام BAL پاداش می‌گیرند.
تست نقدینگی Synthetix
در ماه مارس بود که Synthetix یک برنامه هیجان‌انگیز برای دارندگان رمز ارز sUSD تهیه دید. این رمزارز توکن اختصاصی خودِ پلتفرم Synthetix است. آنها یک کمپین آزمایشی چهارهفته‌ای طراحی کردند و در طی آن ۳۲ هزار توکن SNX را میان افرادی که نقدینگی فراهم کرده بودند، توزیع کردند.
به زبان ساده این سیستم بدین ترتیب عمل میکند؛ کاربران توکن sUSD خود را در iearn سرمایه‌گذاری می‌کنند (ممکن است رمزارزهای پایداری چون USDC، USDT و حتی Dai را نیز بتوان در این قرارداد سرمایه‌گذاری کرد). بر اساس حجم سرمایه‌گذاری‌شده و حجم کل دارایی تمام کاربران، درصدی از Curve.fi sUSD/y.curve.fi به هر کاربر اختصاص پیدا میکند. سرمایه‌گذاران سپس می‌توانند با انتقال این توکن‌ها به Mintr (اکوسیستم غیرمتمرکز تولید پول Synthetix) و سرمایه‌گذاری آنها واجد شرایط دریافت SNX به عنوان پاداش شوند. ایده اصلی درواقع این است که کاربران به طور منظم APY استخر را دریافت کنند و مشوق آنها برای فراهم کردن نقدینگی در Synthetix در فرم توکن آزمایشی SNX مهیا شده است. این می‌تواند برای علاقه‌مندان به yield farming بسیار جذاب باشد. در این سیستم شما علاوه بر بهره مقدار نقدینگی خود، توکن هم دریافت می‌کنید. در اینجا منظور SNX است، که به سرعت می‌توانید آن را در هر صرافی غیرمتمرکزی به ارز دلخواه خود تبدیل کنید.
مزرعه ترکیبی Curve-Ren-Synthetix
یک فرصت استثنائی دیگر برای کاربران yield farming از همکاری سه پلتفرم Curve، Synthetix و پروژه Ren ایجاد شده است؛ یک برنامه ۱۰ هفته‌ای هیجان‌انگیز برای تشویق ایجاد استخر نقدینگی بیت‌کوین و توکن‌های ERC20.
به خاطر طراحی ویژه سیستم این پروتکل مشارکت‌کنندگانی که نقدینگی WBTC، renBTC و یا sBTC را در استخر بیت‌کوین جدید Curve فراهم می‌کنند، به ترتیب با BAL، SNX، REN و همچنین CRV (توکن اختصاصی Curve) پاداش مشارکت دریافت خواهند کرد. گویی رویای دیرین کشاورزان به حقیقت پیوسته است. اما چگونه؟
در ابتدا تیم توسعه‌دهنده Synthetix و Ren یک استخر Balancer متشکل از توکن‌های SNX و REN ایجاد کرده‌اند. این استخر توکن BAL را از کمپین نقدینگی Balancer به عنوان پاداش دریافت میکند. همچنین این استخر به عنوان پاداش فراهم‌آوری نقدینگی یا همان پاداش LP توکن BPT نیز دریافت میکند؛ یک هدیه که ترکیبی از SNX و REN است. برای این ۱۰ هفته این پلتفرم با ایجاد BAL و BPT به سرمایه‌گذاران خود برای تامین نقدینگی پاداش خواهد داد. پاداش LP آنها نیز محفوظ است.
پروژه Futureswap
پروژه Futureswap درواقع یک صرافی غیرمتمرکز است که به‌درد هر دو گروه مبادله‌گران و علاقه‌مندان yield farming می‌خورد. همانند سایر پروژه‌های yield farming کاربران برای تامین نقدینگی در این پلتفرم پاداش می‌گیرند. اگرچه این پروژه هنوز به صورت کامل اجرایی نشده اما کاربران در شبکه آزمایشی این صرافی به مدت سه روز با نحوه کار این پروتکل نیز آشنا شده بودند.
اما چرا فقط سه روز؟ چون تقاضا و حجم مشارکت برای استفاده از Futureswap به قدری زیاد بود که سازندگان این پلتفرم مشاهدات خود از شبکه آزمایشی را به سرعت انجام داده و اطلاعات مورد نیاز خود برای رفع باگ‌ها و توسعه‌های احتمالی را به دست آورند. افرادی که در مدت آن سه روز از این پروتکل استفاده کرده بودند پتانسیل‌های فراوانی در آن مشاهده کردند. در آنالیز بعد از اجرایی‌شدن شبکه آزمایشی تیم Futureswap اعلام کرد که این حجم بالا در مدت شبکه آزمایشی می‌تواند انتظار سود ۵۵۰ درصدی برای دارندگان ETH/DAI را در مدت یکسال فراهم کند؛ رقمی که به طور حتم توجه کاربران دنیای صنعت مالی غیر متمرکز را به خود جلب خواهد کرد.
نتیجه‌گیری و پیشنهاد
کشاورزی بازده یا همان yield farming از زمان ظهور خود در صنعت دیفای چشم همگان را به خود خیره کرده است. این می‌تواند همچنین خبر خوبی برای دارندگان توکن‌های اتریوم در سال‌های آینده باشد؛ جایی‌که آنها می‌توانند از پروتکل‌های متعددی سودهای مناسبی کسب کنند. هیچ بازی و سرگرمی در کار نیست. مسئله به طور کاملا جدی اقتصادی است. اریک کونر Eric Conner از توسعه‌دهندگان بنام اتریوم معتقد است این پروتکل‌ها بدون ریسک نیستند. ریسک از‌دست‌رفتن نقدینگی به دلیل باگ‌های قراردادی همیشه در کنار این پروژه‌ها خواهد بود. برای همین اریک پیشنهاد میکند هرگز پولی را که از‌دست‌دادن آن زندگی شما را تحت‌الشعاع قرار دهد را در این صنعت نوپا سرمایه‌گذاری نکنید. این صنعت بسیار جدید است و هنوز به دوران بلوغ خود نرسیده اما با این حال پروژه‌های جذابی هستند که سودهای خوبی نیز نصیب کاربران خود کرده‌اند.
با احتیاط سرمایه‌گذاری کنید اما وسواس نیز به‌خرج ندهید. پدیده yield farming نوظهور است اما قرار نیست فرار کند! یک فرزند زیبای دیگر از پروژه دوست‌داشتنی و محبوب اتریوم! با حوصله اطلاعات خود از این حوزه مالی را افزایش دهید. کوین ایران گنجینه مناسبی از مطالب مورد نیاز شما را به صورت متنی و ویدئویی به صورت رایگان در اختیار همگان قرار داده است. کافی‌ست در وب‌سایت ما کلمه دیفای را سرچ کنید تا با مهمترین مطالب مورد نیاز برای حضور در این حوزه آشنا شوید. دنیا در‌حال تغییر است. دنیای مالی نیز با سرعت بیشتری در‌حال دگرگون‌شدن است. شاید نیاز باشد مدت زمان بیشتری را برای سرمایه‌گذاری امن و پرسود دارایی‌های خود به آموزش اختصاص دهید.
منبع: defiprime
