آموزش انواع سفارش در بازار ارز دیجیتال برای تریدرهای حرفهای!
اگر در یک صرافی ثبتنام کردهاید و به انبوه دکمهها و تنظیماتی نگاه میکنید که نمیدانید چهکار میکنند یا اگر قصد ترید کردن رمز ارزها را دارید اما نمیدانید نحوه کار بازار چگونه است، در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی انواع سفارش در بازار ارز دیجیتال یا همان دستورالعملهای خریدوفروش رمز ارز بپردازیم. در بازارهای بورس یا رمزارزها، برای ترید کردن ابتدا باید سفارش ثبت کنید. بهطورکلی سه نوع سفارش وجود دارد:
- سفارش بازار (market order) که دستور خرید یا فروش آنی (با قیمت کنونی بازار) است.
- سفارش محدود (limit order) به سفارشهایی گفته میشود که در یک قیمت معین انجام میشوند.
- سفارش توقف (stop order) زمانی انجام میشود که قیمت سهم یا رمزارز به سطح معینی رسیده باشد.
در ادامه انواع سفارش ارز دیجیتال را بررسی میکنیم:
سفارش بازار (Market Order)
سفارش بازار یا سفارش به قیمت بازار (Market order) به سفارشهایی گفته میشود که بهصورت آنی و با قیمت کنونی بازار اجرا میشوند. اساساً دستورشان اینطور است: در قیمت جاری، کار x را انجام بده. سفارشهای بازاری برای وقتهایی مناسباند که هدف اولیهی سفارش، اجرای سریع و آنی معامله باشد. سفارش بازاری را زمانی انجام میدهید که فکر میکنید قیمت بازاری یک سهم یا رمزارز، قیمتی منطقی است و قصد انجام آنی سفارش را دارید.
مثلاً فرض کنید میخواهید در صرافی بایننس ۳ بیت کوین بخرید و قیمت جاری آن ۳۰هزار دلار است. شما از پرداخت مبلغ ۹۰هزار دلار بهازای کوینها راضی هستید و نمیخواهید منتظر پایینآمدن قیمت بمانید، پس یک سفارش به قیمت بازار ثبت میکنید.
عموماً سفارشهای بازاری باید در طول ساعات کار بازار ثبت شوند. سفارش بازاری که پس از بستهشدن بازار ثبت شود، در روز بعد و پس از بازگشایی بازار انجام خواهد شد که میتواند با قیمتی بالاتر یا پایینتر از قیمت پایانیِ روزِ معاملاتی قبل انجام شود. بین دو روزِ معاملاتی عوامل زیادی مانند آزادسازی درآمدها، اخبار شرکت، دادههای اقتصادی یا رویدادهای غیرمنتظرهای که کل صنعت یا بازار را تحتتاثیر قرار میدهند، میتوانند بر قیمت اثر بگذارند.
پیشنهاد مطالعه: مارکت اوردر (Market Order) یا سفارش بازار در ارز دیجیتال چیست؟
سفارش محدود (Limit Order)
سفارش محدود (Limit order) سفارش خرید یا فروش سهم یا رمزارز با محدودیتِ حداکثر قیمت پرداختی یا حداقل قیمت دریافتی است. اگر سفارش پُر شود، در یک قیمت محدود خاص انجام خواهد شد. بااینحال، هیچ تضمینی برای انجامشدن این سفارش وجود ندارد. یک سفارش محدود زمانی میتواند مناسب باشد که فکر کنید میتوانید با قیمت پایینتر از قیمت اسمی خرید انجام دهید.
نمودار بالا نشاندهنده سفارش بازار و سفارش محدود است. در این مثال آخرین قیمت معامله حدود ۱۳۹ دلار بوده است.
دقت داشته باشید که حتی اگر سهم یا رمزارز به قیمت محدود مشخصشده برسد، احتمال پر نشدن سفارشتان وجود دارد چون شاید سفارشهایی جلوتر از سفارش شما باشند و سهام با قیمت محدود را از دسترس شما خارج کنند (سفارشهای محدود بهصورت نوبتی انجام میشوند؛ یعنی هرکس زودتر آمده، زودتر کارش انجام میشود). همچنین در یک سفارش محدود، قیمتی که سفارش در آن پُر میشود، در سفارش خرید شاید پایینتر از قیمت محدود، و در سفارش فروش بالاتر از قیمت محدود باشد.
پیشنهاد مطالعه: لیمیت اوردر (Limit Order) یا سفارش محدود در ارز دیجیتال چیست؟
سفارش توقف (Stop Order)
سفارش توقف یا stop order سفارشی برای خرید یا فروش است که بهمحض معامله یک سهم یا ارز در یک قیمت معین، با قیمت بازار فروخته میشود. اگر سهم به قیمت توقف برسد، سفارش به یک سفارش بازار تبدیل شده و با قیمت بعدی بازار پُر میشود. اگر هم سهم نتواند به قیمت توقف برسد، سفارش انجام نخواهد شد.
شاید سفارش توقف برای این دو حالت زیر مناسبتر باشد:
- وقتی سهمتان رشد کرده و قصد دارید از سودتان درمقابل سقوط احتمالی محافظت کنید.
- وقتی قصد خرید سهمی را دارید که از سطح مشخصی بالاتر رفته و فکر میکنید به رشد خود ادامه میدهد.
سفارش توقف فروش گاهی سفارش «توقف زیان» (stop-loss) هم نامیده میشود چون میتواند برای محافظت از یک سود محققنشده و به حداقلرساندن زیان بهکار گرفته شود. سفارش توقف فروش با قیمتی زیرِ قیمت جاری بازار ثبت میشود؛ اگر قیمت سهم یا ارز به قیمت توقف سقوط کند (یا پایینتر از آن معامله شود)، سفارش توقف برای فروش فعال شده و به سفارشی بازاری تبدیل میشود که در قیمت بعدی بازاری پُر خواهد شد. این سفارش توقفِ فروش، ضمانت انجام شدن در نزدیک قیمت توقف را ندارد.
سفارش توقف میتواند برای خرید هم بهکار گرفته شود. سفارش توقف خرید با قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بازار وارد میشود (درواقع ممانعت از خارجشدن سهم از دسترس با بالا رفتن قیمت).
اگرچه شاید گراف پایین و گرافی که قبلاً آوردیم شبیه هم بهنظر برسند اما اگر دقت کنید موقعیت فلشهای قرمز و سبز برعکس شده است: سفارش توقف برای فروش زمانی اجرا میشود که قیمت به ۱۳۳ دلار یا پایینتر برسد و بهعنوان سفارش بازاری در قیمت جاری بازار انجام خواهد شد. پس اگر سهم به پایینتر از قیمت توقف سقوط کند، این امکان وجود دارد که سفارش با قیمتی پایینتر از قیمت توقف انجام شود. بالعکس، در سفارش توقف برای خرید، وقتی قیمت به ۱۴۲ دلار برسد سفارش میتواند با قیمت بالاتری انجام شود.
چرا باید درباره سفارشهای بازار بدانیم؟
انواع اساسی سفارشهای بازار، سفارشهای خرید و فروش هستند و بهوسیلهی آنها به صرافی دستور میدهید با بهترین قیمت برایتان یک تراکنش انجام دهد. دقت داشته باشید که بهترین قیمت ممکن همیشه قیمتِ جاریِ نمایشدادهشده نیست. بهترین قیمت به دفتر سفارشات بستگی دارد؛ پس در نهایت معاملهتان با مقداری تفاوت انجام خواهد شد.
سفارشهای بازار برای تراکنشهای فوری و آنی مناسب هستند. کارمزدهای ناشی از لغزش و تبادل یعنی اینکه همان تبادل اگر با سفارش محدود انجام میشد، ارزانتر درمیآمد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش اصول ترید روزانه ارز دیجیتال (Day Trading)
شکاف قیمت (price gap) چیست؟
شکاف قیمت (price gap) زمانی رخ میدهد که قیمت سهم یا ارز حرکت تیز رو به بالا یا پایینی داشته باشد و معاملهای نیز در این بین انجام نشود. این حرکت میتواند به دلایلی مانند اعلام درآمدها، تغییر در چشمانداز تحلیلگران یا انتشار اخبار خاصی رخ دهد. شکافها معمولاً در بازگشایی صرافیهای بزرگ رخ میدهند؛ زمانی که خبر یا رویدادهایی خارج از ساعات معاملاتی باعث برهمخوردن تعادل در عرضه و تقاضا میشوند.
سفارشهای توقف و شکافهای قیمت
یادتان باشد که تفاوت کلیدی بین سفارش محدود و سفارش توقف این است که سفارش محدود تنها در قیمت محدود یا بهتر از آن پُر خواهد شد؛ این درحالیست که سفارش توقف در یک قیمت خاص شروع شده و در قیمت غالبِ بازار پُر خواهد شد (یعنی میتواند در قیمتی بسیار متفاوت از قیمت توقف انجام شود).
چارت زیر سهمی را نشان میدهد که بین قیمت پایانی قبلی و بازگشایی بعدی خود از ۲۹ به ۲۵.۲۰ دلار شکاف (رو به پایین) پیدا کرده است. سفارش توقف برای فروش در قیمت ۲۹ دلار (که به دلیل کاهش قیمت سهم به زیر قیمت توقف، در بازگشایی بازار اجرا خواهد شد) میتواند نسبت به آنچه تریدر قصد داشته کاهش چشمگیری بیابد.
سفارش محدود و شکاف قیمت
همانطور که در چارت زیر نشان داده شده است، به همان شکل که شکاف روبهپایین میتواند در سفارشِ توقف برای فروش به شما ضرر بزند، شکاف روبهبالا در سفارشِ محدود برای فروش نیز میتواند به زیانتان تمام شود. در این مثال، یک سفارش محدود برای فروش با قیمت محدود ۵۰ دلار ثبت شده است. قیمت پایانی پیشین سهم ۴۷ دلار بوده است. اگر نرخ بازگشایی بازار به دلیل اخبار مثبت پس از بسته شدن بازار در روز گذشته، ۶۳ دلار باشد، معامله بهمحض بازگشایی بازار با قیمت بالاتر از میزان پیشبینیشده و به نفع فروشنده انجام خواهد شد.
انواع دیگر سفارش در بازار ارز دیجیتال
سادهترین نوع سفارش، سفارش بازار خرید، سفارش بازار فروش، سفارش محدود خرید و سفارش محدود فروش هستند. اگر هم تنها به این نوعها بچسبید، تجربه معاملاتی محدودی خواهید داشت. در عوض، میتوانید با این سفارشها چیزی برای خودتان خلق کنید تا از شرایط بازار، چه در کوتاهمدت چه در بلندمدت نفع ببرید.
سفارشهای توقف-ضرر
توقف-ضرر نوعی سفارش بازاری است که شامل ایجاد سفارش خارج از دفتر سفارشها برای فروش در یک قیمت معین است. این سفارش همانطور که از نام آن پیداست، برای محافظت دربرابر زیانهای چشمگیر طراحی شده است. ظاهراً این یک سفارش محدود بهنظر میرسد چون بهجای اجرای قیمت بازار، قیمتی تعیین میکنید که در آن سهم یا ارز را به فروش برسانید. بااینحال، سفارش به دفتر سفارشها اضافه نمیشود. پلتفرم معاملاتی آن را تنها زمانی که قیمت ماشه زده شود به سفارش بازاری تبدیل خواهد کرد.
سفارشهای توقف-محدود (Stop-limit order)
سفارشهای توقف-محدود ابزارهای خوبی برای محدود کردن زیانی که میشود از یک ترید متحمل شد هستند. این سفارشها اندکی شبیه سفارشهای توقف-ضرر هستند که در بخش قبل اشاره شد، اما یک مرحله دیگر هم دارند. اگر BTC با قیمت ۱۰۰۰۰ دلار معامله شود و شما یک سفارش توقف-ضرر در قیمت ۹۹۹۰ دلار ثبت کنید، مطمئن میشوید که داراییهایتان را درصورت افت ۱۰ دلاری قیمت به فروش میرسانید.
بااینحال شاید قیمتی که میخواهید را بهدست نیاورید. سفارش توقف-محدود، بهترین حالتِ هر دو سفارش توقف و محدود را برای تضمین دستیابی به قیمت موردنظر ترکیب میکند. مثلاً در مثال ۱۰۰۰۰ دلاری بالا، شما دو پارامتر را تعیین میکنید: قیمت توقف و قیمت محدود. قیمت توقف شما شاید مثلا ۹۹۸۵ دلار باشد. بدین ترتیب به صرافی میگویید که یک سفارش محدود با قیمت محدودی که شما تعیین میکنید (مثلا ۹۹۹۰ دلار) ثبت کند.
اگر قیمت به آن سطح بازگردد، داراییهایتان را به قیمت ۹۹۹۰ دلار یا بالاتر میفروشید. دقت داشته باشید که این سفارش تنها پس از رسیدن به قیمت توقف ثبت میشود. هنوز باید ریسک عدم بازیابی قیمت را به جان بخرید، که در این صورت و کاهش قیمت به زیر ۹۹۸۵ دلار، دیگر چیزی نمیتواند مانع ضررتان شود.
پیشنهاد مطالعه: آشنایی با انواع نمودارهای قیمت بیتکوین در تحلیل تکنیکال
سفارش OCO (One-cancels-the-other)
سفارش OCO ابزار پیچیده و سطح بالایی است که امکان ترکیب دو سفارش شرطی را فراهم میکند. وقتی یک سفارش انجام شود، دیگری لغو خواهد شد. اگر قیمت بیت کوین را ۱۰۰۰۰ دلار در نظر بگیریم، میتوانید از یک سفارش OCO برای خرید بیت کوین در زمان رسیدن قیمت به ۹۹۰۰ دلار یا فروختن آن در هنگام افزایش قیمت به ۱۱۰۰۰ دلار استفاده کنید. یکی از این دو سفارش اول انجام میشوند و سفارش دوم بهصورت خودکار لغو خواهد شد.
زمان اعتبار (Time in Force) چیست؟
زمان اعتبار (time in force) پارامتری است که با آن در هنگام باز کردن یک معامله، شرایط انقضای آن را تعیین میکنید.
سفارش معتبر تا ابطال (Good ‘til Canceled)
سفارش معتبر تا ابطال (good ‘til canceled) که به اختصار GTC هم نامیده میشود، دستوری است که نشان میدهد یک ترید باید آنقدر نگه داشته شود ک یا پُر شده یا بهصورت دستی لغو شود. عموماً حالت پیشفرض پلتفرمهای معاملات رمزارزها بدین شکل است.
تریدرها در بازارهای سهام، بهجای این کار، در پایان روزِ معاملاتی سفارش خود را میبندند. اما چون بازارهای کریپتو ۲۴ ساعته کار میکنند، GTC در آنها رواج بیشتری دارد.
پیشنهاد مطالعه: خط حمایت و مقاومت در ارز دیجیتال چیست؟
سفارش آنی یا ابطال (IOC)
در سفارشهای آنی یا ابطال (immediate or cancel) یا بهاختصار IOC، هر بخش از سفارش که بهصورت آنی یا فوری پر نشود باید ابطال شود. فرض کنید سفارشی برای خرید ۱۰ بیت کوین با قیمت ۱۰۰۰۰ دلار ثبت میکنید، اما در آن قیمت تنها ۵ بیت کوین را دریافت میکنید. در این صورت باید آن ۵ بیت کوین را خریده و مابقی سفارش را ببندید.
سفارش انجام یا ابطال (fill or kill)
سفارشهای انجام یا ابطال (fill or kill) یا FOK، عنوان میکند که باید سفارش یا بلافاصله پُر شده یا لغو شود. اگر سفارش شما در صرافی برای خرید ۱۰ BTC با قیمت ۱۰۰۰۰ دلار ثبت شود، بهصورت ناقص پُر نخواهد شد. اگر کل ۱۰ BTC در همان لحظه با آن قیمت موجود نباشد، سفارش لغو خواهد شد.
جمعبندی
حرفهای شدن در انواع سفارشها برای تبدیلشدن به یک تریدر حرفهای ضروریست. از هرکدام از این سفارشها که استفاده میکنید، باید نسبت به ابزارهای تریدی که در اختیارتان است آگاهی کامل داشته باشید. باید بهدقت تمام انواع سفارش در بازار ارز دیجیتال را درک کرده و قوت و ضعفهای آنها را بشناسید تا دچار زیانهای ناخواسته نشوید. این مقاله هم برای معرفی انواع سفارش و تکمیل اطلاعات شما درباره این بخش از معامله نوشته شده است و نباید بهعنوان توصیهی سرمایهگذاری یا پیشنهادِ استفاده از یک سفارش خاص برداشت شود. درنهایت خودِ فرد معاملهکننده مسئول سود و زیان خود خواهد بود.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.