مقدمه
ماهیت مالکیت و حقوق آن، محور بحث بر سر موضوعات بسیاری درباره‌ی حقوق فردی و حد اختیار و دخالت دولت در آزادی‌های فردی است. موضوع مالکیت را می‌توان در کتاب سیاستِ ارسطو یافت که در آن در باب ضرورت و حدود مالکیت برای یک زندگی خوب و عدالت در شهر با توجه به توزیع دارایی بحث می‌کند. ایده‌ی دولت در تفکرات فیلسوفی چون لاک با نهاد مالکیت توجیه می‌شود.
از طرف دیگر، مفهوم بلاکچین مرتبط با بازتوزیع منافع اجتماعی است، چه با حضور دولت و چه بدون آن. بنا‌بر نظریه‌ی آدام اسمیت، ثروت ملت‌ها به‌طور مستقیم با ابزار مبادله و توزیع درآمد در جامعه ارتباط دارد. مدافعان نظریه‌ی بازتوزیع اجتماعی می‌گویند که بازتوزیع، نه براساس قوانین اقتصادی، بلکه بر پایه‌ی سازمان سیاسی جامعه با هنجارها و ارزش‌های حقوقی انجام می‌شود. بعدها در قرن ۲۰، اقتصاددانان، عدم امکان موفقیت مدیریت اقتصادی متمرکز را نشان دادند. هزینه‌های تراکنش بالا، مانعی در برابر توسعه‌ی مبادلات و توافق میان افراد هستند. فناوری بلاکچین در واقع هزینه‌های تراکنش را کاهش می‌دهد، شکل‌گیری قرارداد را تسهیل و از طریق مکانیزم‌های قیمت، منابع بازتوزیع را ایجاد می‌کند.
حقوق مالکیت، ساختارهای نظری اجتماعی در اقتصاد هستند که مشخص می‌کنند یک منبع یا کالای اقتصادی چگونه استفاده یا مورد تملک قرار می‌گیرد. منابع می‌توانند در تملک افراد، انجمن‌ها، مجمع‌ها و دولت‌ها باشند. اقتصاددانان بزرگی چون آدام اسمیت و کارل مارکس، نقش حقوق مالکیت را در توسعه‌ی اقتصادی بسیار مهم می‌دانستند و جریان غالب در اقتصاد مدرن نیز با آن‌ها موافق است. اجرای مناسب حقوق مالکیت، برای افراد انگیزه ایجاد می‌کند تا در فعالیت‌های اقتصادی مثل سرمایه‌گذاری، نوآوری، کارآفرینی و تجارت مشارکت کنند که به کارایی بیشتر بازارها می‌انجامد. با تقویت حقوق مالکیت زمین و سرمایه در اروپا، نرخ رشد اقتصادی به شدت صعودی شد و زمینه‌ی انقلاب صنعتی شکل گرفت.
در این مطالعه به یکی از کاربردهای قدرتمند فناوری بلاکچین در حل مسائل دنیای واقعی می‌‌پردازیم.
فلسفه‌ی مالکیت
چیزی که در نگاه اول از مدل مفهومی بیتکوین متوجه می‌شویم، یک شباهت خاص بین ساختار تاریخی دفتر کل بیتکوین و «نظریه‌ی مالکیت تصرف اول» و نظریه‌ی لاک یعنی «توجیه کار برای حقوق مالکیت» است. اولین پیشینه‌ی ثبت‌شده در دفتر کل بیت کوین معروف به بلوک ریشه اساسا نقطه‌ی شروعی است که تراکنش‌های پس از آن مشروعیت خود را از آن به دست می‌آورند. این مفهوم یادآور این ایده است که تمام حقوق مالکیت می‌توانند تا نخستین صاحبان دارایی در گذشته دنبال شوند. از طرف دیگر بنا‌بر تعریف لاک، حقوق مالکیت ابتدا به آن‌هایی که کار را با مواد خام ترکیب می‌کنند، اعطا می‌شود، همان‌طور که استخراج‌گران بیتکوین با مصرف برق و به‌کار‌گیری توان محاسباتی، مالک رمز ارزهای صادرشده هستند. مفیدترین برداشت از این تشابه، این است که سیستم حقوق مالکیت در بیتکوین مشابه با تعاریف پوفندورف و لاک، یک توجیه هنجاری پایین به بالا دارد. البته این یافته‌ی تازه‌ای نیست چرا‌که بیتکوین از ابتدا در جهت ارتقای بازار آزاد و آزادی‌های فردی بوده است.
از این رو نگاهی به نظریه‌های حقوق مالکیت می‌اندازیم تا بتوانیم به یک تحلیل جامع از شروط لازم و کافی مالکیت برسیم.
مونزر، یکی از نظریه‌پردازان مشهور دراین‌باره، بین تعریف ساده مالکیت دارایی به عنوان کالاها و اشیا و یک تعریف پیشرفته‌تر از مالکیت به عنوان روابط افراد با اشیا، تمایز قائل است و یک درک حقوقی از مالکیت را تعریف می‌کند. ایده‌ی وی در مورد مالکیت شامل یک فهرست از چیز‌های مشهود و نامشهود و یک فهرست از روابط مالک در رابطه با آن چیزها مانند دعوی حقوق، اختیارات، وظایف و تعهدات است. این روابط با هم یک سبد به نام مالکیت را تشکیل می‌دهند، از این رو به رویکرد سبد در تعریف مالکیت معروف است [۱].
پنر، یک رویکرد دیگر را برای مفهوم‌سازی مالکیت توصیه می‌کند تا خصوصیات اساسی مالکیت را متمایز کند، که آن‌ها را با حق اصلی برای محروم کردن به دست می‌آورد. این رویکرد گاهی نظریه‌ی محرومیت مالکیت نامیده می‌شود چرا‌که حق محروم‌سازی غیر مالک‌ها را در استفاده از منابع، به عنوان ایده‌ی اساسی مالکیت در نظر می‌گیرد [۲].
ایده‌ی رمزنگاری در بیت کوین، محروم کردن موجودیت‌های غیرمجاز از استفاده از داده‌های رمزگذاری شده (پیام، پایگاه داده یا کیف پول بیتکوین) است. یک تفاوت مشهود در چگونگی حقوق مالکیت وجود دارد. در‌حالی‌که یک چارچوب حقوقی از منظر مجاز بودن ، عدم دخالت را وظیفه‌ی غیرمالک می‌داند، حقوق مالکیت در پروتکل بلاک چین از منظر امکان‌پذیری عمل می‌کنند. رمزگذاری نامتقارن با دو کلید که در امضای دیجیتال بلاکچین بیتکوین استفاده شده برای دارنده‌ی کلید خصوصی این امکان را تضمین می‌کند که دیگران را از استفاده از اطلاعات کیف پول خود، محروم سازد.
دیگر شرط لازم مالکیت از دیدگاه پنر، تفکیک پذیری است؛ یعنی مالکیت، مشروط است. مالکیت دارایی، هیچ‌گونه رابطه‌ی تغییرناپذیر با آن را به عنوان پیش‌فرض در خود ندارد. پنر استدلال می‌کند که این ملاک موجب می‌شود که حقوق مالکیت قابل انتقال باشند؛ کاملا بر‌عکس داشتن استعداد. با اینکه یک نفر می‌تواند دیگران را از لذت‌بردن از استعداد آوازخوانی دیگری محروم کند، اما نمی‌توان گفت که استعداد به خودی خود، دارایی یک فرد است، چون استعداد غیرقابل انتقال است. بیتکوین این معیار را نیز کاملا برآورده می‌کند.
با این شروط می‌توان گفت که از دیدگاه پنر، بلاک چین بیت کوین از هر نظر به عنوان یک مالکیت به شمار می‌رود. به لحاظ نظری مالکیت رمزنگارانه که هر‌کسی را از دخالت در حقوق مالکیت محروم می‌کند، می‌تواند یک مالکیت محض باشد.
برای درک بهتر از مفهوم مالکیت محض می‌توان به تعریف هگل از مالکیت رجوع کرد. توضیح هگل از مالکیت به همان اندازه که دستوری است، یک نظریه‌ی توصیفی نیز به حساب می‌آید. بنا بر این نظریه، حقوق مالکیت زمانی رخ می‌دهند که خواسته‌ی یک فرد از یک چیز، از آزادی فردی او به دست آید نه از طریق اختیار دولت. او سه حالت را برای تصاحب چیزها مشخص می‌کند: غصب فیزیکی که حالت آنی مالکیت است اما ذهنی، موقتی و محدود است، مرحله دوم شکل‌دادن به چیزی با وجود اراده و نیت در زمان و مکان همان لحظه است و در‌نهایت مرحله سوم، علامت‌گذاری یک چیز با اراده‌ی شخص است که از نظر هگل کامل‌ترین حالت مالکیت نیز به حساب می‌آید. این علامت یک نشانه‌ی نهایی برای دیگران است که مالک، آن‌ها را از آن چیز محروم می‌کند. به عبارت دیگر برای این که یک چیز مالکیت به حساب آید، باید توسط دیگران نیز همان‌طور شناخته شود. هگل این نتیجه‌گیری را درباره‌ی مالکیت از این ایده گرفته است که استقلال و آزادی یک فرد از طریق وجود دیگران، رابطه با آن‌ها و شناخت توسط آن‌ها به وجود می آید. در واقع مالکیت از نگاه هگل، یکی دیگر از برون‌دادهای اراده و آزادی یک فرد است که از طریق شناخت دیگران به وجود می‌آید [۳].
با این اوصاف، در کنار قابلیت محروم‌سازی و تفکیک‌پذیری، شناخت جهانی بلاک چین به عنوان مالکیت و دارایی، احتمالا مهم‌ترین بعد مالکیت در بلاکچین است. این موضوع نه تنها شباهت بیت کوین با دارایی‌های دیگر را نشان می‌دهد، بلکه بر منحصر‌به‌فرد بودن این مالکیت دلالت دارد. بلاکچین به اختیارات نهادهای واسطه‌ای برای برقراری حقوق مالکیت نیازی ندارد و همچنین یک سیستم دسترسی جهانی به اطلاعات و دانش درباره‌ی حقوق مالکیت دارندگان کیف پول، فراهم می‌کنند.
حقوق مالکیت به عنوان عامل تعیین‌کننده‌ی فعالیت اقتصادی
توزیع حقوق مالکیت و وجود هزینه‌ی تراکنش، فعالیت‌های اقتصادی در یک جامعه را تعیین می‌کنند [۴]. تقسیم کار و تخصص موجب کاهش کمیابی می‌شود و نیاز به مالکیت بر منابع و مبادله‌ی آن‌ها دارد که با حقوق مالکیت به عنوان «حق فعالیت که به صورت اجتماعی شناخته شده است» متصل به کالا یا خدمت اقتصادی مشخص می‌شود [۵].
حقوق مالکیت به عنوان خصوصیت یک کالا یا خدمت اقتصادی از ۴ حق تشکیل شده است: حق استفاده از یک چیز، حق کسب درآمد از یک چیز، حق انتقال آن و در‌نهایت حق مصرف و نابود کردن آن. ارزش کالاها و خدمات به حقوق متصل به آن‌ها بستگی دارد. ایجاد، تخصیص، انتقال و اجرای این حقوق بسته به هزینه‌های تراکنش است که ناشی از احتمالات پیش‌بینی نشده و هزینه‌های نوشتن و اجرای قراردادهاست [۶]. با توجه به اهمیت بالای حقوق مالکیت و سهم بزرگ هزینه‌های تراکنش در اقتصاد جهان، روشن است که تغییرات در نهادهای مالکیت موجود، تغییراتی بنیادی در تمام انواع فعالیت‌های اقتصادی به همراه خواهد داشت. بنا‌بر سطح هزینه‌های تراکنش، انواع مختلفی از نهادهای حقوق مالکیت ایجاد می‌شود.
زمینه‌های عملکرد بلاکچین در نقش یک نهاد حقوق مالکیت
این ایده که یک کد کامپیوتری بر بلاک چین غیرمتمرکز بتواند جای نهادهای حقوقی و قانونی را تصرف کند برای برنامه‌نویسان، سرمایه‌گذاران و حتی پژوهش‌گران دانشگاهی درخور توجه بوده است. بسیاری از سیستم‌های حکمرانی مانند ثبت دارایی، تدارک اسناد شناسایی و ثبت ازدواج می‌تواند با خدمات بلاکچین غیرمتمرکز جایگزین شوند. همچنین فناوری بلاکچین، پتانسیل ایجاد تحول را در نهادهای قانونی موجود در زمینه‌ی حقوق مالکیت دیجیتال دارد، زیرا قانون مالکیت فکری در زمینه‌ی محافظت از حقوق مالکیت دارایی‌های نامشهود ضعیف عمل می‌کند. وی جایگزینی یک قانون مالکیت اطلاعات جدید را پیشنهاد می‌دهد که همزمان، دفتر کل‌های توزیع‌شده را اداره می‌کند. در واقع، هدف او تعویض ساختارهای حقوقی نبوده بلکه راه‌حل ترکیبی bitproperty را ارائه کرده است [۷].
رایت و دِ فیلیپی به صورت جامع پیاده‌سازی‌های موجود و بالقوه‌ی فناوری بلاکچین را مرور و کشف کردند که چارچوب‌های حقوقی در آینده با پیشرفت رمز‌ارز‌ها، قرارداد‌های هوشمند و سازمان‌های خود‌گردان غیرمتمرکز شدیدا تغییر خواهند یافت. آن‌ها باور دارند که پیاده‌سازی سیستم‌های پیچیده از قرارداد‌های هوشمند و سازمان‌های غیرمتمرکز می‌تواند اصول اساسی حقوق مالکیت، حقوق قانون اساسی و حتی اجرای قضایی قوانین را از نو تعریف کند [۸].
بر‌خلاف کالاهای فیزیکی، کالاهای دیجیتال به خوبی تکثیر می‌شوند و به صورت همزمان با هزینه‌ی نهایی تقریبا صفر توزیع می‌شوند. این خاصیت موجب تشدید انتقال و توزیع کالاهای دیجیتال رایگان در سطح اینترنت شده و مقیاس‌پذیری این شبکه را به شدت کاهش داده است. در همین حال، نهادهای واسط قابل اعتماد باید به صورت متناوب از طریق سیستم‌های متمرکز مدیریت حقوق دیجیتال (DRM) به مستندسازی، ایمن‌سازی و انتقال حقوق مالکیت دیجیتال بپردازند. در‌نتیجه معاملات با هزینه و تأخیر زیادی مواجه هستند. از این‌رو مبادله‌ی تجاری مالکیت دیجیتال به خاطر هزینه‌های بالای ایجاد نهادهای متمرکز قابل اعتماد، محدود است. در واقع، برای جلوگیری از نسخه‌برداری، نهادهای واسط راه‌حل‌های متمرکز پر‌هزینه‌ای (نهاد‌هایی چون اتاق تهاتر) ارائه کرده‌اند که یک محدودیت مصنوعی بر مقدار معاملات به وجود آورده است [۹].
از منظر حقوقی، مالکیت به قانون فهرست و دفتر کل بر‌می‌گردد. ثبت اراضی و مستقلات، ثبت مدارک سهام و اوراق، ثبت اسناد وام و رهن، بایگانی‌های مالکیت شخصی براساس پیمان‌نامه حق نشر جهانی، ثبت اسناد حق نشر و حق انحصاری اختراعات در منافع حقوق فکری و معنوی، حساب‌های بانکی، سیستم‌های نام قلمرو ، مجموعههای کتاب‌های الکترونیک Kindle در فضاهای ابری، همه و همه فقط تعدادی از این لیست هستند که نشان می‌دهد چه کسی صاحب چه چیزی است [۷].
استفاده از فناوری بلاکچین هزینه‌های تراکنش را با حذف نهادهای واسط حقوقی و کاهش زمینه‌های فرصت‌طلبی و عدم اطمینان، به شدت کاهش می‌دهد که در‌نتیجه طرف‌ها بدون اعتماد در یک بستر نامطمئن مثل اینترنت به توافق الزام‌آور رسیده و در یک تراکنش دیجیتال شرکت می‌کنند. این امر موجب رشد رقابت و معاملات مبتنی بر بازار آزاد در فضای دیجیتال می‌شود.
حقوق مالکیت فکری به افراد به خاطر ساخته‌های ذهن آن‌ها تعلق می‌گیرد و به آن‌ها حق محروم‌سازی دیگران از استفاده از ساخته‌ی آن‌ها را در یک بازه‌ی زمانی مشخص می‌دهد. مالکیت فکری در حال حاضر به چند دسته تقسیم می‌شود:
• امتیاز انحصاری اختراع: این یک شکل از حق مالکیت است که دولت به مخترع و مبتکر در ازای عرضه‌ی عمومی اختراع می‌دهد که به صاحب این حق اجازه می‌دهد دیگران را از استفاده، فروش و واردات آن اختراع برای یک مدت زمان مشخص محروم کند. این اختراع که یک محصول یا فرآیند است، باید جدید، غیرآشکار و دارای کاربرد صنعتی باشد. برای انباشت دانش و تقویت نوآوری، مالک این حق موظف به افشای اطلاعات باارزش اختراع خود در عرصه‌ی عموم است.
• حقوق نشر: این حق به صاحب یک اثر اصل، حق محروم‌سازی می‌دهد و در یک محدوده‌ی وسیع از کار‌های هنری، ادبی، فکری و خلاقانه کاربرد دارد. حق نشر شامل خود ایده‌ها و اطلاعات نیست، بلکه فقط شکل و نحوه‌ی بیان آن‌ها را پوشش می‌دهد. حق نشر نباید به ایده‌ها، رویه‌ها، روش‌های عملیات، مفاهیم ریاضی یا برنامه‌های کامپیوتری و مجموعههای مشخص داده‌ها بسط داده شود.
• حقوق طراحی صنعتی: این حق، از طراحی بصری اشیا محافظت می‌کند. یک طراحی صنعتی یعنی خلق شکل، پیکربندی یا ترکیب الگو یا رنگ به شکلی که دارای ارزش زیبایی‌شناختی باشد؛ کلا موجب جذابیت یک کالا می‌شود و ارزش تجاری کالا را می‌افزاید.
• علامت‌های تجاری : علامت تجاری یک نشانه، طراحی یا آرایه قابل شناسایی است که کالاها و خدمات یک تاجر را از کالاها و خدمات یک‌سان تاجران دیگر متمایز می‌کند.
• اسرار تجارت: یک فرمول، روش، فرآیند، طراحی، ابزار، الگو یا مجموعه‌ای از اطلاعات است که شناخته‌شده نیست و به صورت منطقی قابل تحقیق نیز نیست و با وجود آن یک کسبوکار می‌تواند مزیت رقابتی به دست آورد.
با گسترش سریع اینترنت، سرعت بالای انتقال شبکه، هزینه‌ی پایین و سختی دنبال کردن آن‌ها، سیستم‌های رایج خدمات مالکیت فکری با ریسک بالایی مواجه هستند. آمار نشان می‌دهد که نقض و جعل حقوق مالکیت سال به سال در‌حال افزایش است. با استفاده از اصول عملکردی بلاکچین مثل تابع هش، امضای دیجیتال و قرارداد‌های هوشمند، یک سیستم غیرمتمرکز امن برای ثبت‌نام، نمایش و مبادله‌ی حقوق مالکیت دارایی‌های مشهود و نامشهود برقرار می‌شود. البته بسیاری از پتانسیل‌های استفاده از بلاکچین به عنوان نهاد حقوق مالکیت فکری هنوز روشن نیست.
وی لیو، یک پلت‌فرم خدمات ثبت مالکیت فکری سه لایه بر بستر بلاکچین ایجاد کرده که لایه‌ی زیرین آن شبکه‌ی غیرمتمرکز بلاکچین است، لایه‌ی وسط منطق خدمات مالکیت فکری مثل ثبت نام، نمایش و تراکنش را به وسیله‌ی مکانیزم اجماع بلاکچین و قرارداد هوشمند می‌سازد و لایه‌ی بالا یک ماژول کسبوکار در رابطه با مالکیت فکری برای اعضا است [۱۰].
بررسی موارد پیاده‌سازی بلاکچین در حوزه‌ی حقوق مالکیت
پلت‌فرم Binded، دارندگان این حقوق را قادر می‌سازد تا بر استفاده و انتقال مالکیت خود در اینترنت، کنترل داشته و با داشتن یک گواهی‌نامه‌ی دیجیتال بعد از ثبت‌نام، توسط نهادهای واسط قابل شناسایی باشند. از این‌رو این پلت‌فرم یک راه‌حل ترکیبی برای اجرای حقوق نشر به عنوان مالکیت فکری ارائه می‌کند.
ایده‌ی اصلی پلت‌فرم Ascribe، مالکیت محصولات هنری دیجیتال به مانند بیتکوین بود. این پلت‌فرم به خالق‌های آثار هنری کمک می‌کرد تا کنترل بهتری بر کار خود داشته باشند و در زمینه‌های طراحی سه‌بعدی، داده‌های شخصی، موسیقی کاربرد داشت. این پروژه در سال ۲۰۱۵ به صورت رسمی راه‌اندازی شد. مشکل اساسی آن مقیاس بود. فقط یک بازار که با این پلت‌فرم کار می‌کرد روزانه ۱۰۰۰۰۰ عکس را در بر داشت. به یک پایگاه داده غیرمتمرکز برای ذخیره‌ی اطلاعات نیاز بود که منجر به ساختن BigChainDB شد. اکنون این پلت‌فرم، کد کاملا متن-باز را برای علاقه‌مندان در Github قرار داده است.
در این زمینه، شرکت Ujo Music با استفاده از بلاکچین اتریوم و قرارداد‌های هوشمند، خدمات اثبات وجود و مالکیت ترانه را ارائه می‌دهد که با آن کاربران می‌توانند حق شنیدن آن ترانه را با پرداخت مستقیم به سازنده‌ی آن، با قیمت کمتری بخرند. با وجود قرارداد‌های هوشمند، هنرمندان با هزینه‌های ورود کمتری برای عرضه‌ی کار خود مواجه هستند. مکانیزم اثبات مفهوم در این پلت‌فرم اولین بار در سال ۲۰۱۵ برای ترانه‌ی انسان کوچک از ایموگن هیپ از طریق بلاکچین اتریوم صورت گرفت. یک سرویس مشابه به‌نام MUSE با ساختن بلاکچین خود به‌جای اتکا به بلاک‌چین‌های موجود این خدمات را ارائه می‌دهد [۱۱].
همچنین فناوری بلاکچین نه تنها اثبات مالکیت را ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند محصولات جعلی و نسخه‌برداری شده را تشخیص دهد. برای مثال دفتر مالکیت فکری اتحادیه‌ی اروپا یک پروژه‌ی بلاکچین را آغاز کرده که با استفاده از مکانیزم اثبات مفهوم به دنبال رسیدن به سطح بالاتری از زیرساخت‌های ضدجعل است [۱۲].
در زمینه‌ی حق اختراع نیز راه‌حل‌های مختلفی برای مقابله با ریسک و اثبات منحصر‌به‌فرد بودن یک اختراع و ابتکار در هر زمان وجود دارد. شرکت Bernstein که ارائه‌دهنده‌ی خدمات ثبت اسناد رسمی بر بستر بلاکچین است، از حقوق نوآوری و اختراع محافظت می‌کند. یک سند که بر پلت‌فرم بارگذاری می‌شود، محرمانه باقی می‌ماند تا بعدا اثبات شود، یعنی از تاریخ بارگذاری وجود داشته و تغییری نمی‌کند. این پلت‌فرم از سال ۲۰۱۷ تاکنون مشغول فعالیت است.
وزارت تجارت دیجیتال در انگلستان، شورای مالکیت فکری بلاکچین (BIPC) را ایجاد کرد تا از حقوق انحصاری اختراع محافظت کند. هدف از آن، توسعه‌ی استراتژی محافظت از حقوق انحصاری جهانی است. اعضای این شورا، شرکت‌ها، زنجیره‌های فعال بلاک-چین‌ها، Digital Asset، IMB، Microsoft، CoinDesk، Blockstream، Civic، Bloq، Digital Currency Group و چندین شرکت دیگر هستند. علاوه بر ساخت ذخیره‌سازی اطلاعات حقوق انحصاری، این شورا مدل‌های مختلف محافظت و امنیت این حقوق را مورد مطالعه قرار می‌دهد.
محافظت از مالکیت فکری و دارایی‌های مادی (احراز هویت بلاکچین برای شناسایی محصولات تقلبی) یکی از سریع‌ترین مسیر‌های توسعه است. چندین برنامه ایجاد شده تا با استفاده از فناوری بلاکچین در مدیریت زنجیره‌ی تأمین، محصولاتی مانند الماس یا کالاهای مد را ردیابی و شناسایی کرده و از تکثیر و تقلب در آن‌ها جلوگیری کند. Blockverify، Everledger و VeChain از این دسته هستند.
چند نمونه‌ی دیگر از استفاده‌ی بلاکچین در زمینه‌ی تراکنش محتوا و حق نشر دیجیتال:
• Monegraph
• Colu
• SingularDTV
• Ebookchain
• Ziggurate
• Yuanben
جمع‌بندی
بررسی بلاکچین به عنوان یک نهاد مالکیت کمک می‌کند که جدید و منحصر‌به‌فرد بودن این فناوری را در موضوع‌های اجتماعی دریابیم. روشن است که برخی از کاربردهای بلاکچین می‌توانند جایگزین هنجارها و نهادهای حقوقی و حقوق مالکیت شوند. برای مثال یک نهاد مالکیت ترکیبی که یک دفترکل توزیع‌شده است که می‌تواند به‌جای پایگاه داده متمرکز دولت، اطلاعات حقوق مالکیت فکری را نگه‌داری کند. به این ترتیب نمی‌توان رد کرد که بلاکچین می‌تواند یک تهدید جدی برای برخی از نهادهای حقوقی مالکیت باشد اما به این معنا نیست که بلاکچین منجر به انحلال حقوق مالکیت در جامعه می‌شود. در یک نگاه وسیع‌تر، فناوری بلاکچین در کنار ویژگی‌های دیگرش می‌تواند یک نوع جدید از نهاد مالکیت باشد.
با وجود موانع اجتماعی، حقوقی، قانونی و تکنولوژیکی در مسیر این فناوری، وعده‌ی یک سیستم خودکار، قابل اعتماد، موثر و کارا برای محافظت و مدیریت حقوق مالکیت به ویژه مالکیت دیجیتال و فکری، یک انگیزه‌ی قابل توجه برای رفع این موانع و تحقق بلاکچین به عنوان یک نهاد جهانی حقوق مالکیت است.
[۱] J. Christman and S. R. Munzer, “A Theory of Property.,” Philos. Rev., vol. 101, no. 4, p. 936, Oct. 1992.[۲] J. E. Penner, “The Idea of Property in Law,” ۱۹۹۷. [Online]. Available: https://books.google.com.ua/books?hl=en&lr=&id=xihmDndRfmoC&oi=fnd&pg=PA1&dq=The+Idea+of+Property+in+Law&ots=ddlGTzOPU8&sig=ur9sd1vJO1nGK5FseLp7h5OqvJU&redir_esc=y#v=onepage&q=The Idea of Property in Law&f=false. [Accessed: 13-May-2020].
[۳] G. Ishmaev, “Blockchain Technology as an Institution of Property,” Metaphilosophy, vol. 48, no. 5, pp. 666–۶۸۶, ۲۰۱۷.
[۴] R. H. Coase, “The Nature of the Firm: Origin,” Journal of Law, Economics, & Organization, vol. 4. Oxford University Press, pp. 3–۱۷.
[۵] A. A. Alchian and H. Demsetz, “The Property Right Paradigm,” J. Econ. Hist., vol. 33, no. 1, pp. 16–۲۷, ۱۹۷۳.
[۶] J. Tirole, “Incomplete Contracts: Where do We Stand?,” Econometrica, vol. 67, no. 4, pp. 741–۷۸۱, Jul. 1999.
[۷] J. A. T. Fairfield, “BitProperty,” South. Calif. Law Rev., vol. 88, 2015.
[۸] A. Wright and P. De Filippi, “Decentralized Blockchain Technology and the Rise of Lex Cryptographia,” SSRN Electron. J., Mar. 2015.
[۹] S. Hopf, C. Loebbecke, and M. Avital, “Blockchain technology impacting property rights and transaction cost regimes,” Am. Conf. Inf. Syst. 2018 Digit. Disruption, AMCIS 2018, pp. 1–۵, ۲۰۱۸.
[۱۰] F. Yang et al., “The survey on intellectual property based on blockchain technology,” Proc. – ۲۰۱۹ IEEE Int. Conf. Ind. Cyber Phys. Syst. ICPS 2019, pp. 743–۷۴۸, ۲۰۱۹.
[۱۱] G. Gürkaynak, İ. Yılmaz, B. Yeşilaltay, and B. Bengi, “Intellectual property law and practice in the blockchain realm,” Comput. Law Secur. Rev., vol. 34, no. 4, pp. 847–۸۶۲, ۲۰۱۸.
[۱۲] “EU Blockathon: the anti-counterfeiting blockchain competition | European IP Helpdesk,” ۲۰۱۸. [Online]. Available: http://www.iprhelpdesk.eu/news/eu-blockathon-anti-counterfeiting-blockchan-competition. [Accessed: 13-May-2020].
