معاملات فیوچر (Future Trading) چیست؟
معاملات فیوچر در واقع گمانهزنی بر سر حرکات آتی قیمت یک سرمایه است. این سرمایه میتواند رمز ارز، سهام یا هر سرمایه دیگری باشد. معاملات فیوچر این امکان را به معاملهگران میدهد که درباره قیمت آتی یک سرمایه شرطبندی کنند. برنده کسی است که تحلیل دقیقتری از روند بازار ارائه دهد. بیشک میدانید که بازار معاملات فیوچر بیت کوین، یکی از محبوبترین بازارهای فیوچر جهان بهشمار میآید.
روشهای متعددی برای معامله رمز ارزها وجود دارد، اما معاملات فیوچر یکی از محبوبترین آنهاست. بازار فیوچر نسبت به معاملات لحظهای و معاملات آپشن، موقعیتهای بهتری را برای کسب سود از نوسانات قیمتی فراهم میکند. اگر به فهمیدن سازوکار این بازار و روشهای کسب سود از آن علاقه دارید، پیشنهاد میکنیم مقاله پیش رو را دنبال کنید. در این مقاله قصد داریم تمام وجوه معاملات فیوچر را مورد ارزیابی قرار دهیم.
معاملات فیوچر (Future Trading) چگونه عمل میکنند؟
اگر فرآیند انجام معاملات فیوچر را در صرافیها دنبال کنید، قطعا خواهید گفت تفاوتی میان این نوع معامله با انواع دیگر وجود ندارد. برای اجرای معاملات فیوچر نیز باید یکی از دو وضعیت خرید (Long) یا فروش (Short) را انتخاب کرده، محاسبات مدیریت ریسک را انجام داده و معامله را ثبت کنید!
با این حال قراردادهای فیوچر ماهیت بسیار متفاوتی دارند؛ چراکه تمام اعمال صورتگرفته ارتباطی با خود سرمایه موردنظر ندارند و قرارداد فیوچر صرفا در راستای حرکات قیمت آن سرمایه منعقد میشود. با توجه به اینکه خود سرمایه در معاملات فیوچر حذف میشود، روند معاملات تا حد قابلتوجهی ساده خواهد شد. علاوه بر این اهرمهای تعلقگرفته به این معاملات معمولا بالاتر از اهرمهای معمول در معاملات دیگر است.
قراردادهای فیوچر بخشی از روشهای معامله بهشمار میآیند که تحت عنوان مشتقات (Derivatives) شناخته میشوند. قراردادهای فیوچر درباره حرکات قیمتی سرمایههای بسیاری استفاده میشوند. ازجمله این سرمایهها میتوان به غذا، نفت، فلزات و دیگر سرمایههای بازارهای مالی اشاره کرد. این قراردادها به بازار رمز ارزها نیز وارد شدهاند و استقبال زیادی از آنها صورت گرفته است.
پیشنهاد مطالعه: بازار مشتقات رمزنگاری چیست؟ (Derivatives)
معامله فیوچر در واقع قراردادی است که در راستای خرید یا فروش یک سرمایه در یک تاریخ مشخص یا قیمت مشخص، میان دو نفر بسته میشود. این سرمایه میتواند هر نوعی داشته باشد؛ از سهام تا رمز ارز. بنابراین معامله فیوچر نوعی شرطبندی بر سر حرکات آتی قیمت یک سرمایه است. به عنوان نمونه، اگر حدس میزنید که قیمت بیت کوین تا پایان ماه افزایش خواهد یافت، میتوانید یک معامله خرید با تاریخ انقضای ماهانه ثبت کنید. حتی اگر تصور میکنید بازار وارد روندی صعودی شده است، میتوانید تاریخ طولانیتری را پیشنهاد دهید. در روز انقضای قرارداد، معامله بسته شده و دو طرف معامله تسویه حساب خواهند کرد.
در حالی که با توجه به اصول قراردادهای فیوچر، باید تاریخ انقضایی برای هر معامله در نظر گرفته شده باشد، نوعی از قرارداد فیوچر وجود دارد که فاقد تاریخ انقضا است و تحت عنوان قراردادهای فیوچر دائمی یا پرپچوال (Perpetual) شناخته میشود. این قراردادها همانند قراردادهای سنتی هستند با این تفاوت که تاریخ اتمامی برای آن وجود ندارد. قیمت قراردادهای پرپچوال بسیار نزدیک به قیمت لحظهای بازار است. طرفین معاملات پرپچوال با توجه به موقعیت بازار و انتخابشان در ورود به معامله خرید یا فروش، مبلغی را به یکدیگر پرداخت میکنند.
انواع قراردادهای فیوچر (Future Contract)
قراردادهای فیوچر انواع مختلفی دارند که معاملهگران رمز ارزی میتوانند بسته به اهداف تجاری خود بین آنها انتخاب کنند. این نکته را مدنظر داشته باشید که اکثر صرافیها همۀ انواع قراردادها را پشتیبانی نمیکنند. بنابراین در انتخاب صرافی، دقت لازم را به خرج دهید.
پیشنهاد مطالعه: معرفی ۱۰ صرافی آنلاین ایرانی معتبر برای ترید رمز ارزها
۱-قرارداد فیوچر استاندارد
قرارداد استاندارد شامل تمام قواعد یک معامله فیوچر میشود (توافق بین دو طرف و تاریخ انقضا). CME Group و CBEO اولین صرافیهایی بودند که امکان انجام معاملات فیوچر بر مبنای قیمت بیت کوین را در ۱۷ دسامبر سال ۲۰۱۷ راهاندازی کردند. در پی همین اتفاق قیمت بیت کوین جهش مثبت بزرگی را تجربه کرد و با عبور از قله تاریخی قیمت، تا سطح ۲۰هزار دلار افزایش یافت.
در حال حاضر CME از انواع قراردادهای فیوچر با تاریخ انقضاهای متفاوت پشتیبانی میکند. تمام قراردادها در روز انقضا بر مبنای ارزش دلار تسویه میشوند. CBCO مدت کوتاهی پس از ارائه معاملات فیوچر، آن را حذف کرد؛ اما با افزایش استقبال سرمایهگذاران از بازار رمز ارزها، این امکان را دوباره راهاندازی کرد.
۲-قرارداد فیوچر با تحویل فیزیکی
یکی دیگر از انواع قراردادهای فیوچر، قراردادی است که در تاریخ انقضای آن باید خود سرمایه تحویل داده شود. در مورد کالایی مثل فلزات، در پایان قرارداد، حجم موردنظر سرمایه باید به شکل فیزیکی تحویل داده شود، اما در مورد رمز ارزها، انتقال سرمایه از طریق همان رمز ارز صورت میگیرد.
۳-قراردادهای پرپچوال یا دائمی
قراردادهای پرپچوال نیز یکی از محبوبترین قراردادهای فیوچر بهشمار میآیند. علت این محبوبیت نبود تاریخ انقصا است. قراردادهای پرپچوال ابتدا از صرافی BitMEX آغاز شد، اما بهسرعت مورد استقبال عموم قرار گرفت و در بسیاری از صرافیها اجرایی شد. آنچه باعث میشود قیمت معاملات پرپچوال همواره به قیمت لحظهای نزدیک باشد، مبالغی است که دو طرف قرارداد به ازای تغییر قیمت به هم پرداخت میکنند.
هر معاملهگر با توجه به ساعتی که وارد قرارداد شده و تفاوت میان قیمت لحظهای با قیمت قرارداد، مبلغی را دریافت یا پرداخت میکند که با عنوان تامین مالی یا سرمایهگذاری (Funding) شناخته میشود. بنابراین زمانی که نرخ سرمایهگذاری یا تامین مالی مثبت است، معاملهگرانی که وارد معامله خرید شدهاند، مبلغی را به معاملهگران فروش پرداخت میکنند و درمقابل زمانی که نرخ تامین مالی منفی است، فروشندگان مبلغی را به خریداران پرداخت میکنند.
بازار قراردادهای پرپچوال به سرعت رشد کرد و در حال حاضر نقش موثری در بازار بیت کوین دارد. با این حال همچنان این قراردادها جای پیشرفت بیشتری دارند و نسبت به قراردادهای فیوچر استاندارد، سهم کمتری را به خود اختصاص دادهاند.
علیرغم تداوم کاهش قیمت رمز ارزها در سال ۲۰۲۲، حجم معاملات فیوچر دچار کاهش شدیدی نشد. براساس اطلاعات منتشرشده، میانگین حجم معاملات فیوچر همچنان در محدوده ۵۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار نوسان میکند. معاملات فیوچر پتانسیل بسیار بالایی برای گسترش بیشتر دارد و رقابت صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز در این زمینه، گواه محبوبیت و عمق قراردادهای فیوچر در بازار رمز ارزها است.
معاملات فیوچر رمز ارز و کالا؛ شباهتها و تفاوتها
معاملات فیوچر بیت کوین بسیار شبیه به معاملات فیوچر کالا است. حتی شاید تعجب کنید اگر بدانید کمیسیون معاملات فیوچر کالا (CFTC)، بیت کوین را جزو دسته کالاها در نظر میگیرد!
شباهتها
قراردادهای فیوچر در حوزه رمز ارزها و کالاها، ارتباطی با خود سرمایه ندارند و معاملات براساس حرکات قیمت صورت میگیرد. در اغلب مواقع قیمت بازار مشتقات و قیمت لحظهای با هم برابر است. شرایط منعقدشدن قراردادهای فیوچر برای هر دو سرمایه شامل موارد مشابهی است: توافق و تاریخ انقضا
تفاوتها
برخی از قراردادهای فیوچر در حوزه رمز ارزها شرایط متفاوتی از قرارداد فیوچر کالا دارند. به عنوان نمونه، معاملات پرپچوال رمز ارزها به علت نداشتن تاریخ انقصا جزو این دسته از قراردادها محسوب میشوند. علاوه بر این، نوسانات معاملات فیوچر رمز ارزها بسیار بیشتر از نوسانات معاملات فیوچر کالا است.
یکی دیگر از تفاوتهای بنیادین معاملات فیوچر کالا و رمز ارز، هدف آنها است. معاملات فیوچر رمز ارزی صرفا بر مبنای گمانهزنی و در راستای کسب سود صورت میگیرد. اما در قراردادهای فیوچرِ کالا معمولا اهدافی کاربردی مدنظر است؛ به عنوان مثال ممکن است یک کارخانه قصد خرید نفت در قیمت کنونی را داشته باشد، اما در عوض با خرید یک قرارداد فیوچر با تحویل فیزیکی، این کار را تسهیل میکند.
تمایز معاملات فیوچر و معاملات آپشن
قراردادهای فیوچر برای افرادی که میخواهند بر پایه حدسهای خود کسب درآمد کنند، بهترین گزینه است، اما میتواند کاربردهای دیگری نیز داشته باشد. سرمایهگذاران و سازمانهای سرمایهگذاری در بسیاری از مواقع برای کنترل ریسک و خطرات ناشی از سیگنالهای منفی اقتصاد کلان، با ورود به این معاملات، از سرمایه خود در برابر حرکات غیرقابل پیشبینی بازار جلوگیری میکنند.
به عنوان نمونه، ماینرهای بیت کوین درآمد خود را از استخراج و فروش کوینها کسب میکنند. اما قیمت بیت کوین نوسان زیادی دارد. ممکن است یک ماینر بنا به دلایل تحلیلی، تصور کند که قیمت در آینده کاهش مییابد و درآمدش کمتر میشود. در چنین مواقعی ماینر میتواند وارد بازار فیوچر شده و فردی را پیدا کند که در آینده حاضر به خرید بیت کوین در قیمت مورد نظر ماینر است. در این شرایط ماینر وارد قرارداد فیوچر شده و ارزش سرمایه خود را حفظ میکند. درمقابل، قراردادهای آپشن نوسانات کمتری را تجربه میکنند و برای افرادی که قصد دارند صرفا براساس گمانهزنی کسب سود کنند، مناسبتر است.
پیشنهاد مطالعه: چگونه از معاملات آپشن (Option) یا اختیار معامله کسب سود کنیم؟
مزایای معاملات فیوچر
در این بخش قصد داریم برخی از ویژگیهای معاملات فیوچر که باعث محبوبیت آن شده است را مرور کنیم.
سادگی: میتوان گفت که استفاده از معاملات فیوچر حتی برای مبتدیها نیز آسان است. تنها لوازم مورد نیاز برای ورود به قراردادهای فیوچر دسترسی به بازار و داشتن یک کیفپول رمز ارزی است. به همین خاطر است که حجم معاملات فیوچر معمولا ۲ تا ۳ برابر حجم معاملات لحظهای است.
احتمال سود بیشتر: با استفاده از اهرمها میتوانید قدرت خرید یا فروش خود را افزایش داده و بنابراین سود بیشتری کسب کنید. البته این نکته را هم در نظر بگیرید که با افزایش اهرمها ریسک معامله نیز افزایش خواهد یافت.
استراتژیهای متنوع: استراتژیهای معاملاتی در بازار فیوچر به مراتب بهتر از بازار لحظهای عمل میکنند. یکی از علل مهم در این زمینه، نبود ارتباط بین سرمایه اصلی و قرارداد فیوچر است. به عنوان نمونه اگر بخواهید در یک موقعیت خاص وارد معامله فروش شوید، هیچ چیزی مسیر شما را مسدود نمیکند؛ بنابراین فضا برای اعمال استراتژیهای مختلف بازتر است.
عدم وجود تامین مالی: قراردادهای فیوچر برخلاف قراردادهای دائمی فاقد نرخ تامین مالی هستند و همین امر باعث میشود که قیمت بازار فیوچر بالاتر از قیمت لحظهای قرار گیرد. این امر فرصتی را برای استفاده از اختلاف قیمت فراهم میکند. معاملهگران میتوانند برای مدیریت ریسک وارد بازار فیوچر شوند. قیمت در تاریخ انقضا با قیمت لحظهای همگرا میشود و از این طریق میتوان از نوسانات بازار در امان بود.
ریسک معاملات فیوچر
برخی از تحلیلگران معتقدند بازار رمز ارزها هنوز به پایداری و تعادل لازم نرسیده است و وجود بازار فیوچر در این حوزه، استاندارد نیست. البته باید گفت که تا به حال بحرانی در این حوزه به وجود نیامده است. اما عواملی وجود دارند که ریسک معاملات فیوچر را افزایش میدهند. نوسانات شدید بازار و ارائه اهرمهای سنگین، دو مورد از عواملی است که میتواند ریسک بازار فیوچر را شدت دهد. از طرفی عوامل مذکور در بازار رمز ارزها و صرافیهای آنلاین به وضوح مشاهده میشوند. علاوه بر این مسائل، جذابیت چنین بازارهایی برای مبتدیها بسیار زیاد است و همین عامل میتواند سرمایه افراد بیتجربه را تهدید کند.
توجه به این نکته ضروری است: همانطور که معاملات فیوچر مسیری برای افزایش سود سرمایهگذاری است، میتواند زیانهای مالی بزرگی نیز برایتان ایجاد کند یا موجب از دست رفتن کل سرمایه شود. به همین خاطر بهتر است پیش از ورود به بازار فیوچر مهارت کافی را کسب کرده و نسبت به خطرات آن آگاه باشید.
پیشنهاد مطالعه: اهرم یا لوریج در ارز دیجیتال چیست؟ (Leverage) – معاملات اهرمی چگونه کار میکنند؟
مسائلی که باید پیش از ورود به معاملات فیوچر در نظر بگیرید
علیرغم وجود شباهتهای بسیار، معاملات فیوچر دقیقا مثل معاملات عادی نیستند. برای ورود به این حوزه باید برخی از جوانب را بهدقت مورد ارزیابی قرار دهید. در این بخش سعی داریم مروری بر این موارد داشته باشیم.
اهرم: در حال حاضر صرافیها اهرمهای سنگینی را برای معاملات فیوچر ارائه میدهند. صرافی بایننس تا ۱۲۵ برابر سرمایه به کاربر اعتبار میدهد تا وارد معاملات فیوچر شود. هرچند اهرمها احتمال افزایش سود را تقویت میکنند، اما به همین میزان خطر از دست رفتن سرمایه نیز افزایش مییابد.
ارزیابی نقدینگی: برای ورود به معامله فیوچر هر سرمایهای، سنجش کلی ساختار بازار آن سرمایه از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم وجود خریداران و فروشندگان کافی میتواند سطح نوسانات قیمت را بهشدت افزایش دهد. خوشبختانه نقدینگی بازار فیوچر بیت کوین همواره بیشتر از نقدینگی بازار لحظهای است، اما در هر صورت باید چنین نکاتی در انتخاب سرمایه موردنظر برای معامله فیوچر در نظر گرفته شود.
حفاظت از سرمایه: شما میتوانید برای محافظت از سرمایههای خود در بازارهای مالی و بازار رمز ارزها، از معاملات فیوچر کمک بگیرید. در شرایطی که نوسانات قیمت، توان پیشبینی دقیق افق آتی یک سرمایه را از معاملهگر میگیرد، میتوان با ورود به معامله خرید یا فروش در بازار فیوچر این خطر را برطرف کرد؛ چراکه در قراردادهای فیوچر قیمت از ابتدا مشخص شده است و مستقل از نوسانات بازار لحظهای عمل میکند.
تنوع سرمایهگذاری: بر اساس اکثر الگوهای معاملاتی، تنوع سرمایهگذاری یکی از مهمترین عوامل موفقیت محسوب میشود. سعی کنید معاملات فیوچر خود را منحصر به یک سرمایه خاص نکنید. با ایجاد تنوع در سرمایهها، احتمال غلبه زیان واردشده بر کل دارایی حذف خواهد شد.
چگونه وارد معاملات فیوچر رمز ارزها شویم؟
معاملات فیوچر از منظر استراتژی و مراحل اجرا تفاوتی با معاملات دیگر ندارد و در نهایت فقط اهرمها هستند که ممکن است روند معاملات را برایتان دشوارتر کند. آنچه اهمیت دارد دقت در تحلیل وضعیت بازار و انتخاب درستترین نقطه برای ورود به معامله است. در این بخش برخی از مهمترین اقدامات لازم پیش از ورود به معاملات فیوچر رمز ارزها را مرور میکنیم:
توان سرمایهگذاری: حجم معاملات خود را بر مبنای توانایی سرمایهگذاری خود تعیین کنید. هرگز سرمایهای را که توان از دست دادن آن را ندارید وارد معاملات نکنید. علاوه بر این هرگز برای ورود به معاملات فیوچر وام نگیرید، مگر اینکه بخواهید از اعتباری که صرافی به شما میدهد استفاده کنید.
زمان کافی: هرگز به معاملات فیوچر به عنوان یک سرگرمی نگاه نکنید. با توجه به اینکه هدف اصلی بازار فیوچر گمانهزنی درباره وضعیت آتی قیمت است، بسیاری آن را بهعنوان تفریح و یا ابزار آزمایش شانس در نظر میگیرند. شما باید پیش از ورود به این بازار سعی کنید تمام نکات مهم را یاد بگیرید تا در نهایت بتوانید بهدقت نقاط ورود و خروج معامله را تعیین کنید.
حساب آزمایشی: حتی اگر به دانش و تسلط خود اطمینان دارید، هیچگاه پیش از اینکه تجربه انجام معاملات فیوچر را داشته باشید، وارد بازار نشوید. بهتر است با ایجاد یک حساب آزمایشی، استراتژیهای خود را پیش از اجرا بررسی کنید.
جمعبندی
معاملات فیوچر روشی است که در آن دو طرف معامله بر مبنای حرکات آتی قیمت توافق کرده و تاریخ انقضایی برای آن تعیین میکنند. معامله در تاریخ موردنظر بسته خواهد شد و تسویه صورت میگیرد. در حال حاضر معاملات فیوچر بیت کوین یکی از محبوبترین بازارهای مالی جهان محسوب میشود و گردش مالی آن بیشتر از معاملات بازار نقدی بیت کوین است.
معامله فیوچری که تاریخ انقضا نداشته باشد در اصطلاح با عنوان معاملات پرپچوال یا دائمی شناخته میشود. در این قراردادها نرخ سرمایهگذاری یا تامین مالی نقش اساسی را بازی میکند. خریداران و فروشندگان این معاملات با توجه به نوسانات قیمت لحظهای مبالغی را به یکدیگر پرداخت میکنند.
از مزایای معاملات فیوچر میتوان به قدرت آن در کنترل ریسک سرمایهگذاری اشاره کرد. سرمایهگذاران میتوانند برای در امان بودن از موقعیتهای غیرقابل پیشبینی، وارد معاملات فیوچر با قیمت و تاریخ انقصای مشخص شوند. با این حال فعالیت در بازار مشتقات و مخصوصا قراردادهای فیوچر، خطرات مختص به خود را دارد. شدت نوسانات در این بازار بسیار بالا است و از طرفی صرافیها برای ایجاد جذابیت بیشتر، اهرمهای سنگینی برای این معاملات ارائه میدهند. این دو عامل میتواند به راحتی سرمایه شما را از بین ببرد. بنابراین پیش از ورود به بازار فیوچر دانش کافی را در این زمینه کسب کنید.