فورک های بیتکوین و دلایل انجام آنها به زبان ساده
یکی از خبرهایی که در هفته های اخیر به طور مکرر در حوزه رمزارزها به گوش مردم می رسید، خبر از فورک یا انشعابی بود که برای تاریخ 16 نوامبر برنامه ریزی شده بود. از آنجا که این فورک های نرم افزاری و تقسیم شدن بلاکچین ها و ماهیت واقعی آنها ممکن است برای بسیاری از افراد مبحث پیچیده ای باشد، می خواهیم در این مقاله به بررسی هر چه ساده تر آنها بپردازیم.
یکی از خبرهایی که در هفته های اخیر به طور مکرر در حوزه رمزارزها به گوش مردم می رسید، خبر از فورک یا انشعابی بود که برای تاریخ ۱۶ نوامبر برنامه ریزی شده بود. از آنجا که این فورک های نرم افزاری و تقسیم شدن بلاکچین ها و ماهیت واقعی آنها ممکن است برای بسیاری از افراد مبحث پیچیده ای باشد، می خواهیم در این مقاله به بررسی هر چه ساده تر آنها بپردازیم.
فورک یا انشعاب بلاکچین چیست ؟
اگر به تازگی وارد مبحث رمزارزها شده باشید، با کمی تحقیق و جستجو احتمالا چشمتان به تقسیم بندی های اخیر بیتکوین که سوژه بسیاری از خبرها و یکی از داغ ترین مباحث در حوزه رمزارزها شده خورده است. فورک ها در واقع تغییراتی در پروتکل ها و قانون گذاری های شبکه های بلاکچین هستند که باعث تغییر در قوانین قبلی حاکم بر آنها می شوند. ماهیت فورک های رمزارزها، در واقع ارتقاء پروتکل های حاکم بر رفتار شبکه بلاکچین آنهاست و دو اصطلاحی که شدیدا در بین افراد فعال در حوزه بیتکوین به گوش می خورد، اصطلاح انشعاب سخت (یا همان هاردفورک) و انشعاب نرم (یا همان سافت فورک) است. با اینکه هر دو نوع این فورک ها باعث ایجاد تغییرات شدیدی در پروتکل های شبکه بلاکچین بیتکوین می شوند، ولی دو تفاوت اساسی بین آنها وجود دارد؛ در انشعاب های نرم، قوانین تغییر یافته جدید با قوانین حاکم بر بلاکچین تا قبل از انشعاب سازگاری داشته و به همین دلیل رمزارزها یا توکن های متفاوت و جدیدی در آنها بوجود نمی آید.
ولی در آن سوی دیگر قضیه، در انشعاب های سخت، تغییر قوانین در شبکه بلاکچین تا حدی می باشد که با پروتکل های قبلی حاکم بر بلاکچین آنها هیچ سازگاری ای نداشته و به همین دلیل، یک انشعاب سخت باعث پیدایش بلاکچین و رمزارز جدیدی با ویژگی های ساختاری مشابه رمزارزی که از آن نشات گرفته می شود.
از ابتدای پیدایش بیتکوین تا کنون، چندین انشعاب سخت و نرم در اکوسیستم بیتکوین رخ داده است. اولین انشعاب های مهم بیتکوین در ماه های مارس و آگوست سال ۲۰۱۳ رخ دادند. در آن سال Vitalik Buterin (مخترع و بنیانگذار اتریوم) بیانیه بسیار شفافی را در باره انشعاب ماه مارس بیتکوین به شرح زیر منتشر کرد:
” از بلاک شماره ۲۲۵۴۳۰، بلاکچین بیتکوین به معنای واقعی کلمه به دو نسخه بلاکچین مجزا تقسیم شد، به طوری که پس از آن انشعاب، قسمتی از شبکه بلاک ها را به یک بلاکچین اضافه می کرد و قسمت دیگر به بلاکچین دیگر اضافه می کرد. تا ۶ ساعت بعد از این انشعاب، بلاکچین بیتکوین عملا به دو بلاکچین کاملا مجزا تبدیل شده بود که مستقل از یکدیگر و با سابقه تراکنش های متفاوت از یکدیگر به فعالیت خود ادامه می دادند.”
ولی امسال، سالی بود که بسیاری از مهم ترین انشعاب های بیتکوین در آن رخ داد. در تابستان امسال، استخراج کنندگان بزرگ بیتکوین انشعاب نرم Segwit (سِگویت) را انجام دادند و بعد از آن در ۱ آگوست ۲۰۱۷، نوبت به یکی از مهم ترین انشعاب های سخت بیتکوین به نام Bitcoin Cash رسید که موجب پیدایش بلاکچین و رمزارز جدیدی به نام Bitcoin Cash شد که در حال رتبه سوم ارزش بازار را در بین رمزارزها از آن خود کرده است و حتی به دلیل سرعت بالاتر تراکنش ها از دید عده ای جایگزین آینده بیتکوین است و البته از دید عده دیگری تنها می تواند موفقیت مقطعی کسب کند.
چالش بزرگ در افزایش مقیاس شبکه بیتکوین
اکثر انشعابات بیتکوین پس از سال ۲۰۱۳ ، به هدف بزرگ تر شدن مقیاس شبکه بلاکچین بیتکوین انجام شده اند. بحث افزایش مقیاس بلاکچین بیتکوین از زمانی که سایز هر بلاک در سال ۲۰۱۰ به ۱ مگابایت می رسید، مبحث داغی بوده است.
تغییراتی که توسط ساتوشی ناکاموتو دربیتکوین اجرا شد، تعداد تراکنش های ممکن در یک بلوک را تا سقف خاصی محدود کرد ولی در حال حاضر، عده زیادی بر این باورند که این محدودیت با توجه به استقبال و تراکم حال حاضر شبکه بیتکوین، بسیار مشکل ساز بوده و بلاکچین بیتکوین نیازمند تغییر بزرگ دیگری برای پشتیبانی از حجم تراکنش های جدید خود می باشد.
به دلیل پر شدن حد مجاز تراکنش ها در هر بلاک، کارمزد تراکنش ها که به استخراج کنندگان پرداخت می شود، افزایش شدیدی داشته است. قبل از سال ۲۰۱۵، کارمزد تراکنش ها معمولا مبلغی حدود ۰.۰۱ دلار یا کمتر بود ولی در مدت اخیر، این کارمزد به ۵ تا ۱۰ دلار در بسیاری از تراکنش ها رسیده است. به طور خلاصه، به دلیل افزایش حجم تراکنش ها در شبکه و پایین آمدن سرعت تایید تراکنش ها، بسیاری از افراد برای تایید شدن سریع تر تراکنش های خود کارمزدهای بالایی را پرداخت کردند و همین موضوع باعث ایجاد فضای رقابتی در افزایش کارمزدها و سریع تر تایید شدن تراکنش ها شد. این موضوع باعث شد تا استخراج کنندگان اولویت تایید را به تراکنش های با کارمزدهای بالا اختصاص دهند و به این دلیل رفته رفته مبلغ کف کارمزد بالاتر رفته و این موضوع در دراز مدت می تواند از محبوبیت بیتکوین بکاهد.
تاکنون جلسات و توافق های زیادی میان توسعه دهندگان، استخراج کنندگان و کسب و کارهای بیتکوینی در رابطه با حل مشکل مقیاس پذیری بلاکچین بیتکوین صورت گرفته است، اما هیچ کدام از آنها موفق به حل این مشکل نشده اند.
توافق عمومی
مهم ترین فاکتور در تمام انشعاب های بیتکوین توافق اکثریت جامعه بیتکوین بر آن است. این بدین معنی است که برای انچام یک فورک، اکثریت قریب به اتفاق مهره های تاثیر گذار در اکوسیستم بیتکوین باید با آن موافقت کنند. تقریبا تمام فورک های صورت گرفته در سال ۲۰۱۳ مورد توافق اکثریت جامعه بیتکوین بودند. مسئله اصلی اینجاست که برای اعمال یک فورک، استخراج گنندگان، ارائه دهندگان کیف پول و سرویس های مبادلات ارزی، همه باید به طور همزمان خود را با تغییرات حاصل از فورک تطبیق دهند. اگر این تطبیق و توافق صورت نگیرد، شبکه به دو گروه تقسیم شده و اگر هر دوی این تقسیم بندی ها پایدار به نظر برسند باعث شکل گیری دو توکن یا دو رمزارز مجزا خواهند شد. دو مورد از بهترین مثال هایی که می شود برای این تقسیم بندی های بزرگ بعد از فورک های سخت زد، Bitcoin Cash بعد از تقسیم بندی Bitcoin و اتریوم کلاسیک بعد از تقسیم بندی اتریوم می باشد.
در طی فورک سختی که در تاریخ ۱ آگوست سال ۲۰۱۷ بر روی بیتکوین انجام شد، با اینکه بلاکچین بسیار مشابهی با سابقه تراکنش های کاملا یکسان با بلاکچین اصلی بیتکوین ایجاد شد ولی به دلیل تغییرات بسیاری در این دو بلاکچین و تمایزات منحصر به فرد آنها نسبت به هم، دو رمز ارز کاملا مجزا از هم تشکیل شد. ولی به دلیل سابقه تراکنش های یکسان بین آنها، اگر شما ۱۰ واحد بیتکوین تا لحظه آن فورک در کیف پول خود داشتید، بعد از فورک، با همان کلید خصوصی (private key) کیف پول بیتکوین خود، ۱۰ واحد Bitcoin Cash به دست می آوردید.
در طی سه سال گذشته، چند توافقنامه صادر شده اند، اما هیچ یک از آنها نتوانستند رضایت اکثریت جامعه بیتکوین را به دست آورند. توافقنامه شکست خورده هنگ کنگ که مانند توافقتامه نیویورک (NYA ) بود یکی از بهترین مثال های توافقنامه های شکست خورده است، اما هیچ شکستی به اندازه عدم توافق بر فورک Segwit2x جنجال برانگیز، پر سرو صدا و خبرساز نبود.
انشعاب های بیتکوین در سال ۲۰۱۷
فورک Bitcoin Cash درماه آگوست امسال توافق اکثریت را در بر نداشت و به این دلیل در طی آن بلاکچین به دو شبکه کاملا مجزا با قوانین متفاوت تقسیم بندی شد. Bitcoin Cash، کدهای Segwit را از پروتکل حذف کرد و به جای آن سایز بلاک ها را به ۸ مگابایت رساند. توسعه دهندگان Bitcoin Cash اعتقاد دارند که Segwit یک انشعاب نرم غیر ضروری بوده و به دلیل مخالفت با آن، قبل از اعمال تغییرات توسط استخراج کنندگان Segwit2x (BTC1)، خود را به طور کل از شبکه بلاکچین بیتکوین جدا کردند.
موضوعی که درباره انشعاب سخت Segwit2x اتفاق افتاد این بود که توسعه دهندگان Segwit2x با باقی ماندن Segwit در کد موافق بودند، اما استخراج کنندگانِ اجرا کننده ی نرم افزار BTC1 می خواستند که قوانین را تغییر دهند تا اندازه بلاک ها را از ۱ مگابایت تا ۲ مگابایت افزایش دهند.
بسیاری از استخراج کنندگان و کسب و کارها به رهبری Jeff Garzik، یکی از توسعه دهندگان ارشد بیتکوین، قصد داشتند تا انشعاب سخت Segwit2x را در هنگام استخراج بلاک ۴۹۴۷۸۴ در شبکه انجام دهند. این موضوع بخشی از توافقنامه نیوورک (NYA) است که در آن به توضیح توافق برای اجرایی شدن دو انشعاب پرداخته است. بخش اول این توافقنامه با انشعاب نرم Segwit پیاده سازی شده و نیمه دوم آن یعنی افزایش حجم بلاک ها به ۲ مگابایت نیز قرار بود با استفاده از فورک سخت Segwit2x انجام شود.
این هارد فورک یا انشعاب سخت در شبکه های اجتماعی، انجمن ها و گروه های گفتکوی توسعه دهندگان. بسیار پر سر و صدا و جنجال برانگیز بوده و بسیاری از استخراج کنندگان و کسب و کارهای بیتکوین مخالفت قاطع خود را با آن اعلام کردند تا نهایتا به دلیل عدم اجماع جمعی به حالت تعلیق در آمد.
ماهیت آزاد بازار و عدم مداخله دولت ها در امور اقتصادی، باعث می شود تا پیشرفت های فنی شبکه بلاکچین، عامل اصلی در تعیین سرنوشت بیتکوین، فورک های آن و دیگر رمزارزها باشد.
انتخاب شبکه جدید یا شبکه قدیمی
به طور خلاصه فورک ها می توانند گیج کننده باشند، و بهتر است تا شخصا به بررسی دلایل پشت آنها بپردازید.
بعد از اینکه شخصا بفهمید چرا، توسط چه کسانی و چگونه این فورک ها اتفاق می افتند، می توانید تصمیم بگیرید که آیا موافق آنها هستید یا خیر.
به عنوان یک سرمایه گذار، این شما هستید که تصمیم می گیرید کدام رمزارز پرسود تر می باشد و جدای از مزایای مادی، کدام یک از نظر فنی برتری دارد. بیتکوین یک پروتکل متن باز است و هر کسی می تواند آن را فورک کند، اما این به این معنا نیست که جامعه بیتکوین از تمام رمزارزهای جدید حاصل از فورک آن پشتیبانی می کند.
اساسا، ماهیت آزاد بازار و شما تصمیم گیرنده این هستید که کدام بلاکچین بیتکوین، باعث پیشرفت و افزایش آزادی در اقتصاد جهان شده و وضعیت اقتصادی حال حاضر را دگرگون می کند.
مروری بر تمام اصطلاحات استفاده شده در این مطلب :
- هارد فورک (انشعاب سخت): انشعابی که پروتکل های بوجود آمده در آن با پروتکل های قبل از آن سازگاری و برگشت پذیری نداشته و به همین دلیل باعث تقسیم دائمی و ایجاد دو بلاکچین کاملا مجزا از هم با قوانین تازه ای می شود.
- سافت فورک (انشعاب نرم): انشعابی که پروتکل های بوجود آمده در آن با پروتکل های قبل از آن سازگاری و برگشت پذیری داشته و به همین دلیل با قوانین قبلی بلاکچین (قبل از فورک) نیز کاملا همخوانی دارد.
- اجماع یا توافق عمومی: هنگامی که همه یا اکثریت قریب به اتفاق افراد مشارکت کنندگان در اکوسیستم یک رمزارز، بر سر قوانین جدید موافقت کنند.
- مذاکره بر سر مبحث مقیاس پذیری: بحث مقیاس پذیری، به تعداد تراکنش هایی گفته می شود که یک بلاکچین می تواند بدون وقفه انجام دهد. در سال ۲۰۱۰، ساتوشی ناکاماتو محدودیت اندازه بلاک ها را تا سقف ۱ مگابایت تنظیم کرد، این میزان سقفی برای تعداد تراکنش هایی که در یک بلوک ذخیره می شوند را تعریف نمود. از آنجا که ساتوشی ناکاکوتو این تغییر را در قالب یک کد کاملا استاتیک و غیرپویا لحاظ کرده بود، روز به روز درخواست توسعه دهندگان و استخراج کنندگان برای انجام فورک های جدید بیشتر شد.
- Bitcoin Cash : رمزارز Bitcoin Cash و شبکه بلاکچین آن نتیجه یک انشعاب سخت در تاریخ ۱ آگوست می باشد. در Bitcoin Cash کدهای مربوط به Segwit و قابلیت دوباره فرستادن تراکنش ها با کارمزد بیشتر حذف و سایز بلاک ها از ۱ مگابایت به ۸ مگابایت افزایش پیدا کرد.
- Segwit2x: فورک سخت Segwit2x که برای تاریخ ۱۶ نوامبر برنامه ریزی شده بود، در اصل بخش دوم توافقنامه نیویورک (NYA) بود. اولین بخش از توافقنامه NYA، باعث اعمال پروتکل Segregated Witness یا همان سگویت (Segwit) در ماه آگوست امسال شد.
دیدگاه هایی که در این مقاله ارائه شده اند، متعلق به نویسنده می باشند و لزوماً مربوط به Coiniran نمی باشد و نباید به آن نسبت داده شود.
