بسیاری از نشانه‌ها حاکی از تسلیم (Capitulation) گسترده در میان سرمایه‌گذاران بازار بیت کوین است. با شدت گرفتن رخداد تسلیم، ایده شکلگیری کف بازار نزولی قوت گرفته است. در این نسخه از تحلیل آنچین قصد داریم ویژگی‌های روند نزولی اخیر را با توجه به ویژگی دوره‌های نزولی پیشین، ارزیابی کرده و از این طریق مسیر پیش روی بازار بیت کوین را تا حدی روشن‌تر کنیم.
بازار بیت کوین در هفته گذشته به فعالیت خود در محدوده تعادلی عرضه و تقاضای اخیر (۲۰ هزار دلار) ادامه داد. در حالی که بازار همچنان در شوک ریزش قیمت ماه ژوئن است، اما می‌توان نشانه‌های بهبود شرایط را مشاهده کرد. بازار در هفته گذشته از کف ۱۸۹۷۱ دلار تا ۲۲۲۳۰ دلار پیشروی کرد. این شرایط کمی بهتر از شرایط هفته‌های پیشین است. چراکه کف و سقف قیمت هفتگی کمی افزایش یافته است.
پیشنهاد مطالعه: علت ریزش قیمت بیت کوین و سایر رمزارزها چیست؟
با توجه به اینکه قیمت حال حاضر بیت کوین، ۷۵ درصد کمتر از قله تاریخی قیمت در نوامبر ۲۰۲۱ است، فشار وارد شده بر سرمایه‌گذاران بلندمدت بیت کوین افزایش یافته است. هر دو دسته هولدرهای بلندمدت و ماینرها، نقش مهمی در بازار کنونی بازی می‌کنند. از آنجایی که شرایط اقتصاد کلان همچنان آشفته است، نقش هولدرهای بلندمدت و ماینرها در شکلگیری کف بازار نزولی اخیر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این نسخه از تحلیل آنچین، قصد داریم ویژگی‌هایی که در دوره‌های نزولی پیشین، باعث شکلگیری کف بازار نزولی شده است را بیشتر مورد توجه قرار دهیم. در این دوره‌ها معمولا پس از اینکه فشار فروش به حداکثر خود می‌رسد، به تدریج حجم فروش کاهش یافته و با غلبه جریان تقاضا، روند بازار معکوس می‌شود. ما این فرآیند را از جهات مختلفی مورد ارزیابی قرار می‌دهیم:
غالب ویژگی‌های دوره نزولی اخیر، شباهت ساختاری قابل توجهی به دوره نزولی اواخر سال ۲۰۱۸ دارد. این شباهت را می‌توان در شاخص میزان افت قیمت نسبت به قله، مشاهده کرد. در ادامه دو شباهت ساختاری این دو دوره نزولی را بررسی می‌کنیم:
یکی از ویژگی‌های دوره‌های نزولی طولانی‌مدت، جابه‌جایی کوین‌ها میان سرمایه‌گذاران باقی‌مانده در بازار است. ارزیابی و تحلیل این موضوع را می‌توان با استفاده از شاخص URPD دنبال کرد.
همانطور که در تحلیل آنچین هفته بیست و سوم اشاره شد، دوره نزولی پیشین دو مرحله متفاوت داشت:
پیشنهاد مطالعه: الگوی جهش گربه مرده (Dead Cat Bounce) در تحلیل تکنیکال چیست؟
در ابتدا روند بازار نزولی دسامبر ۲۰۱۷ تا مارس ۲۰۱۹ را بررسی کردیم. توجه داشته باشید که قیمت در این محدوده زمانی چگونه عمل می‌کند. ابتدا با کاهش تقاضا و شکلگیری فرآیند توزیع، قیمت تا ۶ هزار دلار افت می‌کند و پس از آن با ادامه کاهش قیمت تا محدوده ۳ هزار دلار، بازتوزیع نهایی صورت گرفته و کف بازار نزولی تثبیت می‌شود. این روند، چرخه دو مرحله‌ای رخداد تسلیم را به خوبی نشان می‌دهد و فرآیند شکلگیری کف بازار نزولی را توصیف می‌کند.
در بازار کنونی نیز روند ساختاری مشابهی از قله تاریخی قیمت در نوامبر ۲۰۲۱ تا به امروز، ادامه داشته است. می‌توانیم شاهد شکلگیری فرآیند بازتوزیع کوین‌ها در محدوده ۳۰ هزار دلاری باشیم. این محدوده در بازه زمانی می تا جولای ۲۰۲۱ تثبیت شده بود. در محدوده زمانی می تا ژوئن امسال، شاهد ریزش قیمت تا محدوده ۲۰ هزار دلاری بودیم. این کاهش و شکست کف ۳۰ هزار دلاری، شرایط را برای تسلیم گسترده سرمایه‌گذاران فراهم کرد. از طرفی کاهش شدید قیمت، خریداران جدیدی را وارد بازار کرد. بر همین اساس می‌توان محدوده قیمتی زیر ۳۰ هزار دلار را، محدوده جابه‌جایی گسترده کوین‌ها در نظر گرفت.
همانطور که در تحلیل آنچین هفته بیست و پنجم اشاره شد، ریزش قیمت تا زیر محدوده ۳۰ هزار دلاری، زیان تحمیل شده به هولدرهای بلندمدت و ماینرها را افزایش داد. برای ارزیابی فشار وارد شده بر سرمایه‌گذاران بلندمدت می‌توان دو رویکرد متفاوت را ارزیابی کرد: زیان محقق شده هولدرهای بلندمدت و زیان بالقوه هولدرهای بلندمدت (کوین‌هایی که در بازه زیان نگه داشته شده‌اند).
نرخ سودآوری کوین‌های توزیع شده توسط هولدرهای بلندمدت را می‌توان از طریق شاخص LTH-SOPR ارزیابی کرد. زمانی که میزان این شاخص کمتر از یک باشد، نشان می‌دهد که کوین‌های توزیع شده توسط این دسته با زیان فروخته شده‌اند.
میزان شاخص در حال حاضر به ۰.۶۷ رسیده است. این امر نشان می‌دهد که حدود ۳۳ درصد از کوین‌های هولدرهای بلندمدت با زیان فروخته شده‌اند.
شاخص قیمت پایه کوین‌های هولدرهای بلندمدت، میانگین قیمت پرداخت شده برای ذخیره این دسته از سرمایه‌گذاران را مشخص می‌کند. بنابراین زمانی که قیمت لحظه‌ای بازار پایین‌تر از قیمت پایه کوین‌های هولدرهای بلندمدت قرار می‌گیرد، به این معنا است که این دسته از سرمایه‌گذاران به طور کلی در بازه زیان قرار گرفته‌اند. در حال حاضر همین اتفاق رخ داده است و به شکل میانگین، ۱۴ درصد از ذخایر هولدرهای بلندمدت در بازه زیان قرار دارد.
نمودار زیر هر دو مفهوم بررسی شده درباره هولدرهای بلندمدت را ترکیب کرده و از این طریق دید جامع‌تری به ما می‌دهد. فواصلی که در آن هولدرهای بلندمدت هم در محدوده زیان قرار دا‌شتند و هم کوین‌های خود را با زیان واگذار کرده‌اند، با رنگ سبز مشخص شده است. با توجه به نمودار می‌توان نتیجه گرفت که تسلیم هولدرهای بلندمدت در حال وقوع است.
با توجه به نرخ سودآوری ذخایر هولدرهای بلندمدت (۰.۶۷) و قیمت پایه ذخایر این دسته از سرمایه‌گذاران (۲۲.۳ هزار دلار)، می‌توان نتیجه گرفت که به شکل میانگین هولدرهای بلندمدت در توزیع هر کوین، متحمل ۳۳ درصد زیان می‌شوند. در حالی که قیمت لحظه‌ای بازار تنها ۶ درصد پایین‌تر از قیمت پایه کوین‌های آن‌ها است. این امر اثبات می‌کند که آن دسته از هولدرهایی که در حال حاضر اقدام به توزیع کوین‌ها کرده‌اند، کوین‌های خود را در قیمت‌های بالاتری خریداری کرده‌اند و آن‌هایی که مالک کوین‌های قدیمی‌تر هستند (کوین‌های خریداری شده در محدوده ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰) همچنان دارایی خود را حفظ کرده و از فروختن آن پرهیز می‌کنند.
در پی رخداد تسلیم در ماه ژوئن، کوین‌ها بلافاصله به خریداران جدید منتقل شدند. این خریداران بر اساس قدمت کوین‌ها که در لحظه جابه‌جایی صفر می‌شود، متعلق به هولدرهای کوتاه‌مدت است. اما معمولا در گذر زمان سطح ذخایر هولدرهای بلندمدت افزایش مییابد. چراکه هولدرهای کوتاه‌مدت تدریجا بر اساس شرایط، از بازار خارج می‌شوند.
بر همین اساس تثبیت کف بازار نزولی نیز معمولا بر عهده هولدرهای بلندمدت است. این دسته از سرمایه‌گذاران بخش عمده زیان بالقوه بازار را متحمل می‌شوند. به عبارتی برای تثبیت کف بازار نزولی باید کوین‌های در بازه زیان در اختیار افرادی قرار گیرند که نسبت به نوسانات قیمت حساس نبوده و اطمینان بالایی به افق آتی بازار دارند. بنابراین دو دسته از سرمایه‌گذاران در این موضوع نقش موثری بازی می‌کنند:
در مراحل پایانی بازار نزولی پیشین، حجم آن دسته از کوین‌های هولدرهای بلندمدت که در بازه زیان قرار داشت، به ۳۴ درصد رسیده بود. در حال حاضر ۱۶ درصد از کوین‌های در بازه زیان متعلق به هولدرهای کوتاه‌مدت است. این امر نشان می‌دهد که کوین‌هایی که به تازگی توزیع شده‌اند باید در دست افرادی قرار گیرند که نسبت به افق آتی بازار خوش‌بین هستند و نسبت به نوسانات قیمتی حساسیت نشان نمی‌دهند.
مطالب گفته شده حاکی از آن است که علیرغم وجود نشانه‌های مهمی مبنی بر شکلگیری کف بازار نزولی، ممکن است این فرآیند زمان‌بر باشد. چرا که بخشی از کوین‌های در محدوده زیان در اختیار هولدرهای کوتاه‌مدت است. بنابراین باید این نکته را در نظر گرفت که سرمایه‌گذاران بیت کوین هنوز به طور کامل از دوره نزولی اخیر نجات پیدا نکرده‌اند.
وجه اشتراک دوره‌های نزولی پیشین، حجوم سرمایه‌گذاران مقطعی (Tourist) به بازار بیت کوین بوده است. یکی دیگر از مشاهدات مهم در چرخه‌های قبلی، رشد متوازن میگوها (کیف پول‌های با دارایی کمتر از یک بیت کوین) و نهنگ‌ها (کیف پول‌هایی با دارایی بیشتر از ۱۰ هزار بیت کوین) بوده است. یکی از شاخص‌هایی که می‌توان در چنین مواقعی از آن استفاده کرد، شاخص ردیابی فعالیت سرمایه‌گذاران خُرد (میگوها) و سرمایه‌گذاران کلان (نهنگ‌ها) است.
با در نظر گرفتن اطلاعات مربوط به حجم مبادلات بیت کوین از ابتدا تا به امروز، می‌توان مشاهده کرد که ارزش مبادلات روزانه بیت کوین بیشتر از میانگین کل است. این امر حاصل افزایش مبادلات خُرد و کاهش مبادلات سنگین است. این تفاوت را می‌توان از مقایسه میانگین ارزش تبادلات (آبی) با میانه ارزش تبادلات (قرمز) به شکل واضح‌تری مشاهده کرد.
Skewness در این نمودار، میزان عدم تقارن توزیع کوین‌ها را نشان می‌دهد. مقادیر مثبت Skewness به این معنا است که میانگین بزرگتر از میانه است. در این شرایط تعداد تراکنش‌های خرد بیشتر از تعداد تراکنش‌های سنگین است.
می‌توان از مشاهدات پیشین برای ارزیابی کلی بازار و روند فعالیت سرمایه‌گذاران در یک افق بلندمدت نیز استفاده کرد. شاخص زیر میانگین هفتگی و سالانه دو نرخ مذکور (میانه ارزش تراکنش‌ها و میانگین ارزش تراکنش‌ها) را مقایسه می‌کند.
آنچه در چرخه کنونی قابل مشاهده است، بالاتر بودن دائمی نمودار قرمز نسبت به نمودار آبی است. این امر نشان می‌دهد که فعالیت آدرس‌هایی با دارایی سنگین، به شکل معناداری بیشتر از فعالیت سرمایه‌گذاران خرد است. این وضعیت در دوره‌های صعودی و مراحل پایانی بازار نزولی همچنان به همین شکل ادامه یافته است.
علاوه بر این، شاهد آن هستیم که سرمایه‌گذاران خرد، نسبت به دوره نزولی پیشین فعالیت بیشتری از خود نشان می‌دهند. با این حال همچنان نمی‌توان گفت که کف بازار نزولی نثبیت شده و روند بازگشتی آغاز شده است. به همین خاطر باید به دقت سطح فعالیت و میزان تقاضای این دو گروه از سرمایه‌گذاران را زیر نظر بگیریم. نکته مهم در ارزیابی شاخص مذکور این است که هرچند شرایط کنونی، شکلگیری کف بازار نزولی را تایید می‌کند اما همچنان نشانه‌ای از آغاز روند بازگشتی قیمت دیده نمی‌شود.
در نهایت قصد داریم به بررسی ماینرها بپردازیم. این دسته از سرمایه‌گذاران بیت کوین معمولا تاثیر قابل توجهی بر فشار فروش مراحل پایانی روند نزولی می‌گذارند. این امر نتیجه طبیعی نوسان درآمد آن‌ها در مراحل مختلف یک چرخه است. در بازار نزولی اخیر نیز همین الگو تکرار شده است.
برای ارزیابی اینکه فرآیند تسلیم ماینرها چه مواقعی اتفاق می‌افتد، باید دو شاخص مهم را در کنار یکدیگر بررسی کنیم. درآمد و توان پردازش، دو معیاری است که می‌توان از طریق آن سیاست‌گذاری‌های کلی ماینرها را توضیح داد.
با تایید این مطلب که تسلیم ماینرها باید به عنوان یک عامل موثر در شکلگیری کف بازار نزولی در نظر گرفته شود، بررسی وضعیت ذخایر ماینرها نیز اهمیت مییابد. در حال حاضر میانگین توزیع کوین‌ها توسط این دسته از سرمایه‌گذاران ۴.۴۷ هزار کوین در ماه است. این روند پس از ریزش ناگهانی LUNA-UST آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
در واقع فشار وارد شده بر ماینرها به علت کاهش درآمد، باعث توزیع ۷.۹ هزار بیت کوین از ذخیره آن‌ها در طی دو ماه شده است. با این حال شدت توزیع کوین‌ها اخیرا کاهش یافته و به نرخ ۱.۳۵ هزار بیت کوین در ماه رسیده است. فرآیند تسلیم ماینرها در دوره نزولی ۲۰۱۸-۱۹، ۴ ماه طول کشید. این فرآیند در دوره نزولی اخیر یک ماه پیش آغاز شده است. در حال حاضر ماینرها بیش از ۶۶ هزار بیت کوین را در ذخایر خود نگه می‌دارند. این موضوع می‌تواند سه ماه آتی را به بستری برای توزیع گسترده توسط ماینرها بدل کند. اما تداوم روند توزیع مستلزم این است که روند بازیابی قیمت آغاز نشود. در صورت معکوس شدن روند حرکات قیمتی ماینرها نیز توزیع خود را به شدت کاهش می‌دهند.
پیشنهاد مطالعه: برترین ترندهای بلاکچین در سال ۲۰۲۲
با توجه به نشانه‌های موجود می‌توان ساختار بازار کنونی را بسیار شبیه به مراحل پایانی دوره‌های نزولی پیشین دانست. در حال حاضر هولدرهای بلندمدت و ماینرها تحت فشار زیان بالقوه قرار گرفتند و همچنان احتمال ادامه فرآیند تسلیم، وجود دارد.
سهم آن دسته کوین‌هایی که در محدوده زیان واقع شده‌اند، به ۴۴ درصد رسیده است و بخش عمده این کوین‌ها متعلق به هولدرهای بلندمدت است. با این حال می‌توان گفت که این میزان در مقایسه با دوره‌های نزولی پیشین، رقم ملایم‌تری محسوب می‌شود.
علاوه بر این با معرفی چند شاخص جدید سطح فعالیت و مبادلات سرمایه‌گذاران خرد و کلان را بازنمایی کردیم. این شاخص‌ها روند بازیابی قیمت را به شکل دقیق‌تری توضیح می‌دهند. شاخص‌های مذکور نشان دادند که بازار همچنان در روند نزولی خود باقی مانده است و نمی‌توان گفت کف بازار نزولی اخیر به شکل قطعی تثبیت شده است.
در مجموع، رد پای ادامه تسلیم سرمایه‌گذاران و ایجاد فشار فروش بیشتر همچنان دیده می‌شود. ممکن است روند شکلگیری کف بازار نزولی به زمان بیشتری احتیاج داشته باشد و در این مدت باز هم شاهد کاهش قیمت باشیم. این نوسانات در نهایت میزان اطمینان سرمایه‌گذاران به افق آتی بازار را مورد آزمایش قرار می‌دهد، تا درنهایت با فرسایش تدریجی فشار فروش، روند بازیابی قیمت آغاز شود.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
مشاهده نظرات
