بازار بیت کوین در هفته گذشته به محدوده زیر ۴۰ هزار دلار بازگشت. در واقع ضعف تقاضا و فشار فروش، باعث کاهش قیمت شد. با این حال به نظر میرسد که تسلیم سرمایهگذاران در مقابل روند کلان نزولی در سطحی عمیقتر در جریان است و خریداران با جذب این فشار فروش توانستهاند از سقوط ناگهانی و شدید قیمت جلوگیری کنند.
سرمایهگذاران بیت کوین بار دیگر یک هفته ضعیف و ناامیدکننده را پشت سر گذاشتند. قیمت در ادامه روندی که از ماه مارس آغاز شده بود به محدوده ۳۸ تا ۴۰ هزار دلار رسید. قیمت در اوایل هفته گذشته سقف ۴۱۴۴۶ دلار را تجربه کرد و پس از آن در طول هفته به کف قیمتی ۳۸۷۲۹ دلار رسید.
بازار بیت کوین همچنان ارتباط نزدیکی با بازار سهام سنتی دارد و وضعیت آن همبسته با شرایط بازار سهام تغییر میکند. بازارهای سنتی نیز با مقاومت در برابر سیگنالهای منفی اقتصاد کلان و شرایط آشفته سیاسی درجهان، سعی در ایجاد یک وضعیت پایدار دارند. در حال حاضر بازارهای مالی جهان به عوامل گوناگونی که به شکل زنجیرهای به یکدیگر مرتبط هستند، واکنش نشان میدهد. قیمت در بازار کالاهای اساسی به اوج خود رسیده است، بازده اوراق قرضه افزایش یافته و همین عوامل باعث شکلگیری وضعیت تورمی شده است. با توجه به این مطالب جای شگفتی نیست که بازار بیت کوین، به عنوان یک بازار گسترده، با حجم نقدینگی بالا و معاملات ۲۴ ساعته؛ تحت تاثیر این عوامل قرار نگیرد.
کسب اطلاعات موثق و دقیق از وجوه گوناگون بازار کار سادهای نیست. با این حال اگر بیت کوین را سرمایهای در نظر بگیریم که به تغییرات مختلف حوزه مالی جهان واکنش نشان میدهد؛ بررسی رفتار انباشتکنندگان بیت کوین میتواند درک بهتری از وضعیت کلی بازار به ما ارائه دهد و در انتخاب استراتژیهای تجاری مفید واقع شود.
در نسخه آنچین این هفته قصد داریم به ارزیابی و پژوهش راجع به دو دسته مهم از انباشتکنندگان بیت کوین بپردازیم. ما این دو دسته کلی را بر اساس پتانسیل این سرمایهگذاران در راستای خرج کردن کوینها، طبقهبندی کردهایم. همانطور که پیشتر نیز با این دو گروه مهم آشنا شدید، خریداران کوتاهمدت و خریداران بلندمدت این دو دسته را تشکیل میدهند. با تحلیل این دو دسته، قصد داریم الگوی انباشت کوینها را استخراج کنیم، احتمال وقوع رخداد تسلیم را پیش بینی کنیم و ریسکها و موقعیتهای مناسب بازار را بر اساس رفتار کلی این دو دسته از سرمایهگذاران، مشخص کنیم.
در نسخههای پیشین تحلیل آنچین توضیح دادیم که محدوده قیمتی ۳۵ تا ۴۲ هزار دلار برای سرمایهگذاران یک محدوده معتبر حمایتی محسوب میشود و جریان تقاضا در این بازه قیمتی دچار تغییرات عمدهای میگردد. بر اساس سوابق چند ماه گذشته، حجم بالایی از کوینها در این محدوده دست به دست میشود. آن چیزی که انتظار میرود ولی همچنان رخ نداده است، شکل گیری روند صعودی بر اساس جریان تقاضا در این محدوده است. بازار در مدت اخیر بارها از این منطقه عبور کرده و دوباره به آن برگشته است. این محدوده قیمتی در حال حاضر نقش مرکز گرانشی بازار بیت کوین را بر عهده گرفته است.
در دو نموداری که در ادامه خواهد آمد قصد داریم علت تغییر توزیع کوینها در دو سطح قیمتی مختلف بررسی کنیم. این دو مقطع شامل کف قیمتی ۳۳ هزار دلار در ژانویه و وضعیت کنونی بازار است.
کف قیمتی بازار در ۲۲ ژانویه امسال ثبت شد و روند کاهشی قیمت که از قله تاریخی آن در نوامبر سال گذشته آغاز شده بود را متوقف کرد. پیش از این، ذخیره کوینها به طور متوازنی در بازه ۳۵ تا ۶۳ هزار دلار توزیع شده بود. این امر نشان میدهد توازن و پیوستگی تقاضا در روند صعودی آگوست یا نوامبر و روند نزولی نوامبر تا ژانویه، به طور پایداری ادامه داشته است.
اگر توزیع قیمت کوینها در این بازه زمانی (آبی) را با توزیع قیمت حال حاضر مقایسه کنیم، نتایج زیر بهدست خواهد آمد:
بررسی الگوهای سود و زیان در دو ماه و نیم گذشته نشان میدهد که سرمایهگذاران همچنان محدوده قیمتی ۳۵ تا ۴۲ هزار دلار را به عنوان یک محدوده حمایتی معتبر پذیرفتهاند و با قرار گرفتن قیمت در این بازه انباشت کوینها را از سر میگیرند.
ما آستانه قدمت ۱۵۵ روز را برای طبقهبندی خریداران کوتاهمدت و بلندمدت مشخص کردیم. به عبارتی کوینهایی با قدمت کمتر از ۱۵۵ روز متعلق به ذخیره خریداران کوتاهمدت است و کوینهای با قدمت بیشتر از ۱۵۵ روز متعلق به ذخیره خریداران بلندمدت است. این بازه زمانی ۱۵۵ روزه، در هنگام نوشته شدن این مقاله محدوده زمانی قله تاریخی قیمت در نوامبر تا به امروز را شامل میشود. به زبان ساده میتوان گفت:
نمودار زیر که حجم کل ذخیره کوینها را به دو دسته ذخیره خریداران کوتاهمدت و بلندمدت تقسیم کرده است، نتایج زیر را بهدست میدهد:
در مطالب قسمت قبل به ارزیابی توزیع قیمت، محدودههای قیمتی و ذخیره کوینهای خریداران کوتاهمدت و بلندمدت پرداختیم. با توجه به این مطالب اکنون میتوانیم نگاه عمیقتری به مسئله ریسک و احتمال شکلگیری فشار فروش داشته باشیم. نمودار زیر بخشی از ذخیره خریداران بلندمدت (آبی) و کوتاهمدت (قرمز) را نشان میدهد که در محدوده زیان واقع شدهاند. در این نمودار میتوان دید که تقریبا به طور برابر، ۱۵.۲ درصد از ذخیره خریداران بلندمدت و ۱۵ درصد از ذخیره خریداران کوتاهمدت، در بازه زیان واقع شده است.
میزان سود دهی کلی بازار در حال حاضر وضعیت بهتری نسبت به بازار نزولی سال ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ دارد. در آن دورهها بیش از ۳۵ درصد از ذخیره خریداران بلندمدت در بازه زیان قرار داشت. علاوه بر این در یک روند کلان مدت حجم کوینهایی که توسط سرمایهگذاران غیرحساس به نوسانات قیمت نگهداری میشود، رو به افزایش است. این امر نتیجه پایداری خریداران بلندمدت در انباشت کوینها است. در صورتی که این خریداران بارها موقعیت فروش کوینهای خود را داشتهاند.
اما با این حال میتوان دید که سود میزان سود دهی نسبت به دوره می تا جولای ۲۰۲۱ در وضعیت ضعیفی قرار گرفته است و حجم بیشتری از ذخیره خریداران بلندمدت در بازه زیان است.
میتوانیم برای اندازهگیری نرخ تغییرات آن بخش از کوینهای خریداران بلندمدت که در بازه زیان قرار گرفتهاند، از شاخص Z-Scor استفاده کنیم. با استفاده از این شاخص چگونگی تغییرات سریع سود دهی در بازار روشنتر میشود.
با توجه به مجموع مطالب، میتوان دید که اصلاحات اخیر قیمت، بخش قابل توجهی از ذخیره خریداران بلندمدت را در محدوده زیان قرار داده است. نمونههای پیشین این وضعیت در مراحل نهایی بازار نزولی و پیش از رخداد تسلیم سرمایهگذاران در مقابل کاهش قیمت، تکرار شده است.
اگر تمرکز تحلیل را به خریداران کوتاه مدت معطوف کنیم، خواهیم دید که الگوی مشابهی در این دسته از سرمایهگذاران تکرار میشود. بازدهی مثبت و قابل توجهی که در اکتبر بدست آمد، بسیار شبیه به روند صعودی سال ۲۰۱۹ است. در این دوره بخش عمدهای از ذخایر خریداران کوتاه مدت در طی مدت کوتاهی وارد محدوده سود شدند (A).
آنچه در هر دو نمونه پیش خواهد آمد (B)، روند طولانی مدت بازار نزولی است که سرمایهگذاران را متقاعد میکند که روند نزولی به پایان رسیده، اما این روند ادامه خواهد یافت و بارها ذخیره خریداران کوتاه مدت را در بازه زیان قرار میدهد. اما بازار نزولی سال ۲۰۱۹ و روند نزولی حال حاضر از منظر تاریخی اهمیت خاصی در شاخص زیر پیدا میکند.
نتیجهای که از بررسی این موارد حاصل میشود به این معنا است: سرمایهگذارانی که در بازه آگوست ۲۰۲۱ تا ژانویه ۲۰۲۲ اقدام به خرید کردهاند، شاهد افت قیمت تا پایینتر از قیمت پایه کوینهای خود بودهاند و همین امر باعث شد این سرمایهگذاران مجبور به توزیع کوینهای خود شوند و به عبارتی حجم بالایی از کوینها دست به دست شده و قیمت پایه آن تغییر کرده است. تغییر قیمت پایه یکی از عوامل افزایش حجم کوینهای قرار گرفته در محدوده سود، شده است.
مسئله تسلیم سرمایهگذاران در مقابل روند کاهشی قیمت، یکی از بحثهای کلیدی بازارهای مالی است که معمولا در مراحل پایانی بازار نزولی اتفاق میافتد و روند اتمام آن را سرعت میبخشد. رخداد تسلیم سرمایهگذاران معمولا با از دست رفتن امید خریداران به بهبود روند قیمتها آغاز میشود. همین امر باعث ایجاد یک فشار فروش شدید در حجم بالا میشود و در نهایت تمام کوینهای در بازه زیان از بازار خارج میشوند.
سوالی که اکنون مطرح میشود این است که با توجه به روند طولانی بازار نزولی و نوسانات اخیر، چه رخدادی میتواند به پایان یافتن این روند سرعت بخشد؟
اگر به نرخ کاهش ارزش بازار خریداران کوتاهمدت توجه کنیم (کم شدن قیمت پایه کوینها) خواهیم دید که به پایینترین سطوح تاریخی خود نزدیک شده است. جذب کوینهای در بازه زیان فروخته شدهای که متعلق به خریداران کوتاه مدت است، در تاریخ بازار فقط دو نمونه مشابه داشته که در مراحل پایانی بازار نزولی سال ۲۰۱۸ رخ داده است.
با توجه به شاخص زیر، رخداد تسلیم خریداران کوتاهمدت، پیش از این صورت گرفته است و شدت آن دو برابر جولای ۲۰۲۱، با کف قیمتی ۲۹ هزار دلار بوده است.
اما در نهایت قصد داریم همین آنالیز را درباره خریداران بلندمدت انجام دهیم. سطح میانگین قیمت پایه ذخیره خریداران بلندمدت در حال حاضر ۱۴.۶ هزار دلار است که با کاهش چشمگیری همراه بوده است. سه ساز و کار اصلی برای کاهش ارزش بازار خریداران بلند مدت محتمل است:
بنابراین ساز و کار سوم بسیار منطقیتر به نظر میآید و شواهد نشان میدهد که خریداران بلند مدت در مواجهه با اصلاح قیمت اخیر، کوینهایی که دارای قیمت پایه بالا بودند را واگذار کردند و خریداران کوتاه مدتی که محدوده قیمتی ۳۵ تا ۴۲ هزار دلار را سطح حمایتی در نظر گرفتهاند، این کوینها را خریداری کردهاند. این جابهجایی باعث کاهش میانگین قیمت پایه کوینها در خریداران بلند مدت شده است.
بازار بیت کوین یک بازار ۲۴ ساعته و گسترده است و به همین واسطه نسبت به تمام تغییرات اقتصاد کلان واکنش نشان میدهد. شرایط سرمایههای سنتی، سهام و اوراق قرضه؛ همه میتواند بر بازار بیت کوین موثر باشد. با توجه به سیگنالهای منفی حاصل از شرایط اقتصاد کلان، ارزیابی دقیقتر الگوی استراتژیهای تجاری سرمایهگذاران بازار بیت کوین، میتواند تصویر روشنتری از موانع پیش روی آن در اختیار ما قرار دهد.
آنچه در پنج ماه گذاشته شاهد آن بودیم، تغییر قابل توجه ساختار مالکیت کوینها در پی اصلاح ۵۰ درصدی قیمت بود. برخی از خریداران بلند همچنان کوینهایی را که در قیمت بالای ۵۰ هزار دلار خریدهاند، حفظ کردهاند، اما اکثر این خریداران، طی روند نزولی چند ماه اخیر، کوینهایی را که دارای قیمت پایه بالا بودند، به طور گستردهای توزیع کردند.
برخی از سرمایهگذاران همچنان در انتظار رخداد تسلیم هستند که با توجه به حجم کوینهای در بازه زیان، احتمال دور از انتظاری محسوب نمیشود. اما باید این نکته را هم مد نظر داشت که بخش عمدهای از فرآیند تسلیم خریداران در طی مدت اخیر صورت گرفته است. در واقع حجم تقاضا در محدوده قیمتی ۳۵ تا ۴۲ هزار دلار توانسته است تدریجا فشار فروش حاصل از رخداد تسلیم را جذب کند.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.