تحلیل آنچین هفتگی ارزهای دیجیتال (۲۶ بهمن) – آیا باید منتظر روند صعودی قیمت بیت کوین باشیم؟
سرمایهگذاران بازار بیت کوین در پی افزایش سیگنالهای منفی اقتصاد کلان، ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دادهاند. معاملهگران در حال حاضر منتظر اعلام شدن نرخ مصوب فدرال رزرو (Fed rate) در ماه مارس هستند و یک سیاست تجاری محتاطانه را در پیش گرفتهاند.
بازار بیت کوین در حال حاضر با چالشهای زیادی در حوزه اقتصاد کلان، روبرو است. انتظار مصوبههای سختگیرانه فدرال رزرو در ماه مارس و افزایش احتمال شروع درگیری میان روسیه و اوکراین، دو عامل مهم و منفی در رشد بازار بیت کوین به حساب میآیند. در هفته گذشته شاهد عدم قطعیت قیمت در بازار مشتقات بودیم. در حال حاضر، معاملات آتی با سر رسید پایان سال ۲۰۲۲، حجم بسیار کمی دارد و ۶ درصد معاملات سالانه را به خود اختصاص داده است. میتوان گفت که تمایل بازار معاملات آتی، ورود به موقعیت فروش (Put) است.
پیشنهاد مطالعه: آنچین دیتا چیست؟ آموزش تحلیل بازار رمزارزها به کمک دیتای آنچین
همچنین شاخصهای آنچین نشان میدهد که ذخیره کوینها در وضعیتی متعادل قرار دارد و سرمایهگذاران آماده مواجهه با حرکات مختلف قیمت هستند و با استفاده از معاملات بازار مشتقات، ریسک سرمایهگذاری خود را مدیریت میکنند. به طور کلی همه این عوامل و رخدادها، نشانهای از افزایش کیفیت و تعادل بازار بیت کوین است. افزایش عمق (نقدینگی) بازار و فراهم شدن ابزارهای مدیریت ریسک، از مشخصههای یک بازار متعادل و ایمن است. در گذشته برای کاهش ریسک صرفا میتوانستید کوینهای خود را در بازار نقدی (Spot) بفروشید اما شرایط در حال حاضر نسبت به چرخههای پیشین بازار متفاوت است.
بر خلاف چرخههای پیشین، روند افزایش انباشت کوینها و جریان ورودی سرمایه، نشان میدهد که وحشت معاملهگران از سقوطهای ناگهانی و بازگشتهای طولانی، از بین رفته و در شرایط کنونی شاهد خروج سرمایهگذاران از بازار نیستیم.
عدم قطعیت قیمت در انتظار افزایش نرخ مصوب فدرال رزرو در ماه مارس
میتوانیم از سررسید معاملات بازار مشتقات و روند انحلال حسابها در این بازار، اطلاعات مفیدی کسب کنیم. به عبارتی ارزیابی قیمتگذاری معاملات آتی و آپشن، شاخص مهمی برای ارزیابی وضعیت بازار محسوب میشود. در میان صرافیهایی مورد بررسی، ساختار معاملات آتی تا ماه مارس بدون تغییر است. انتطار میرود که نرخ مطرح شده توسط فدرال رزرو افزایش یابد. این امر نشاندهنده آن است که سرمایهگذاران نگران تاثیر شدید سیاستگذاریهای کلان حوزه دلار هستند و فعلا ترجیح میدهند محتاطتر عمل کنند.
قراردادهای معاملات آتی تا پایان سال ۲۰۲۲، نرخ تضمین (Premium) ۶ درصد را نشان میدهد. این امر به معنای آن است که فعلا نباید انتظار شروع یک روند صعودی قدرتمند را داشت.
علاوهبراین طی هفته گذشته شاهد کاهش قابل توجه اهرمهای بازار معاملات آتی بودیم. با این حال حد کاهش اهرمها به میزانی نبوده است که موجب ایجاد سیل گسترده انحلال حساب (Liquidation) باشیم، وضعیتی که بارها در سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاد. به نظر میرسد محرک این کاهش اهرمی، نوسان شدید قیمت و انحلال حساب بر اساس فشار سنگین فروش نباشد و در عوض، علت آن معاملهگرانی باشند که ترجیح دادهاند قراردادهای آتی خود را ببندند. به عبارتی میتوان نتیجه گرفت که سرمایهگذاران در واکنش به عدم قطعیت قیمت و روند حرکات قیمتی، با کاهش اهرمها قصد کاهش ریسک سرمایهگذاری را دارند.
در حال حاضر حجم کل معاملات آتی بهره باز از ۲ درصدِ ارزش بازار به ۱.۷۶ درصدِ ارزش بازار، کاهش یافته است. سطح کنونی اهرمها در سال ۲۰۲۱، همچون ابزاری برای حفظ تعادل بازار عمل کرد و آخرین بار پس از رخداد کاهش شدید اهرمها در ۴ دسامبر ۲۰۲۱، به این محدوده رسید.
علاوه بر شاخصهای بالا، شاهد افزایش پیوسته تمایل به معاملات فروش (Put) در قراردادهای بهره باز هستیم. تغییر وضعیت معاملهگران و گذار از موقعیت خرید (Call) به موقعیت فروش (Put)، پس از قلههای تاریخی اکتبر و نوامبر کاملا قابل پیشبینی و نشاندهنده تغییر سیاستگذاری سرمایهگذاران بازار بیت کوین بود.
حجم بالای قراردادهای بهره باز ۴ مارس، به وضوح مشخص است. تمایل بازار به سمت کاهش قیمت و قرار گرفتن در بازه ۳۸ تا ۴۰ هزار دلار است. از طرفی معاملهگرانی که انتظار افزایش قیمت را دارند، سر رسید قراردادهای خود را در بازه ۴۸ تا ۵۰ هزار دلار قرار دادهاند.
در مجموع، اطلاعاتی که از بازار مشتقات در دست داریم نشان میدهد که معاملهگران اقدامات احتیاطی خود را در راستای کاهش قیمت و ورود به معاملات فروش، صورت دادهاند. انتخاب اهرمهای ضعیفتر یکی از این نشانهها است. بر اساس ارزیابی روند قیمتگذاری قراردادهای آتی و آپشن، میتوان نتیجه گرفت که عدم قطعیت قیمت، مستقیماً متاثر از تصمیمات آینده فدرال ریزرو در اوایل مارس است. در ادامه با استفاده از شاخصهای آنچین به ارزیابی این فرضیه در بازارهای نقدی میپردازیم.
ارزیابی وضعیت ذخیره کوینها در بازار نقدی (Spot)
همانطور که گفته شد در چرخههای پیشین بازار بهترین راه کاهش ریسک سرمایهگذاری، فروش کوینها در بازار نقدی و خروج از بازار بود. در چنین شرایطی انتظار میرود که جریان ورودی بیت کوین به صرافیها افزایش یابد. در دوره می تا جولای ۲۰۲۱ شاهد چنین پدیدهای بودیم.
اما در بازار کنونی شاهد جریان پیوسته و قابل توجه خروج کوین از صرافیها هستیم. در میان صرافیهایی که بررسی کردیم، کوینها با نرخ ۴۲.۸ هزار بیت کوین در ماه از صرافیها خارج شده و وارد کیف پولهای سرمایهگذاران میشود. روند خروج کوینها، اکنون سه هفته است که بیوقفه در جریان است. این وضعیت میتواند نشاندهنده حمایتی قوی از جهش قیمتی اخیر باشد و فرضیه برگشت به ۳۳.۵ هزار دلار را کمرنگ کند.
ارزیابی وضعیت ذخیره کوینهای خریداران بلندمدت و کوتاهمدت
خریداران بلندمدت همچنان به انباشت کوینها میپردازند و در حال حاضر ۱۳.۳۴ میلیون بیت کوین در اختیار این دسته از خریداران قرار دارد. با تقریب خوبی، همواره کوینها در قالب یک جریان پیوسته از خریداران کوتاهمدت به خریداران بلندمدت منتقل میشود. از طرفی شاخصها نشان میدهند که روند خرج شدن کوینها توسط خریداران بلندمدت رابطهای معکوس با جریان انتقال کوین از خریداران کوتاهمدت به خریداران بلندمدت دارد.
از قله تاریخی قیمت در اکتبر تا به امروز، برآیند مبادلات خریداران بلندمدت تنها ۱۷۵ هزار بیت کوین است. به این معنا که در کل دوره اصلاح قیمت خریداران بلندمدت فقط ۱۷۵ هزار کوین از مجموع ذخیره کوینها خرج کردهاند. این امر نشان میدهد که علیرغم تمام سیگنالهای منفی اقتصاد کلان، بخش عمده خریداران بلندمدت همچنان دید مثبتی به آینده حرکات قیمتی بازار دارند.
در حال حاضر خریداران کوتاهمدت (صاحبان کوینهایی با قدمت کمتر از ۱۵۵ روز)، ۱۸.۸ درصد کوینهای خارج از صرافیها را در اختیار دارند (ذخیره خریداران بلندمدت + ذخیره خریداران کوتاهمدت + دارایی صرافیها = کل ذخیره در گردش بیت کوین).
۷.۲ درصد از این ۱۸.۸ درصد، اخیرا پس از افزایش قیمت تا بالای ۴۴ هزار دلار، در بازه سود قرار گرفت. این نشان میدهد که ۱.۱۷ میلیون بیت کوین در بازه قیمتی ۳۳.۵ تا ۴۴ هزار دلار، خرج شده است. به عبارتی ۷.۲ درصد از ذخیره خریداران کوتاهمدت در هفته اخیر دوباره در کیف پولها انباشت شد. این امر نشان میدهد که سطح تقاضا در محدوده قیمت فعلی تا حد قابل توجهی بالا است.
ارزیابی وضعیت ذخیره ماینرهای بیت کوین
ماینرها نیز سیاست تجاری خود را بر اساس شرایط بازار تعیین میکنند. استراتژی اصلی، انباشت یا توزیع کوینها در دورههای گوناگون بازار است. نمودار زیر نشان میدهد که دو دسته از ماینرها وجود دارند که رویکرد متفاوتی در قبال ذخیره کوینهای خود اتخاذ کردهاند.
استخر بایننس (آبی): این دسته از ماینرها سیاست انباشت کوینها را در پیش گرفتهاند و از اواسط سال ۲۰۲۰ تا امروز ۳۲.۲ هزار بیت کوین ذخیره کردهاند. با این حال ماینرهای وابسته به این استخر، از شروع سال ۲۰۲۲ تا به امروز بین ۱.۲ تا ۱.۶ بیت کوین از ذخیرههای خود را خرج کردهاند.
باقی ماینرها (نارنجی): این دسته در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ رویکرد توزیع کوینها را پیش گرفتهاند و در اکتبر و نوامبر سال گذشته با حجم ذخیره ۶۹۰ هزار بیت کوین، به پایینترین حد ذخیره چند سال گذشته رسیدهاند. اما این دسته از ماینرها بر خلاف ماینرهای بایننس، از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا امروز ۵ تا ۷ هزار بیت کوین به ذخیره کوینهای خود افزودهاند.
به طور کلی روند انباشتی کوین توسط ماینرها رو به افزایش است. هرچند نمودار زیر نشان میدهد که ماینرهای وابسته به استخر بایننس سهم بیشتری در شکلگیری این رویکرد تجاری داشتهاند.
ارزیابی وضعیت ذخیره نهنگها
علاوه بر مطالب گفته شده میتوانیم با ارزیابی کیف پول نهنگهای بیت کوین، روند انباشت و توزیع را در این دسته از سرمایهگذاران بازار بررسی کنیم. نهنگها اشراف بیشتری نسبت به حرکات قیمتی دارند و رویکرد آنها میتواند راهنمای خوبی برای فهم وضعیت بازار باشد. با این حال باید به این نکته نیز توجه داشت که تحلیل کیف پول نهنگها نیازمند ظرافت و دقت بیشتری است و با بررسی تغییرات دارایی باقی کیف پولها متفاوت است.
نمودار زیر حاوی دو منحنی است که دارایی کیف پولهای میلیون دلاری را بازنمایی میکند:
- کیف پولهایی با ذخیره ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ بیت کوین (سبز)
- کیف پولهایی با ذخیره ۱ تا ۱۰ هزار بیت کوین (آبی)
در نمودار زیر میتوان تغییرات معکوس ذخیره این دو دسته از کیف پولها را طی سال ۲۰۲۱ مشاهده کرد. در زمانی که ذخیره کیف پولهای ۱ تا ۱۰ هزار کوینی به اندازه ۵۲۰ هزار بیت کوین کاهش یافته است، ذخیره کیف پولهای ۱۰۰ تا هزار کوینی، به اندازه ۴۸۸ هزار بیت کوین افزایش یافته است. تحلیل دقیقتر این کیف پولها میتواند مشخص کند که آیا این حجم از کوین خرید و فروش شده یا صرفا در تعداد بیشتری کوین با ارزش کمتر تقسیم شده است؟
با این حال، این موضوع مشخص است که در طی دوره ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، ۳۲ هزار بیت کوین از مجموع دارایی کیف پول نهنگها کاسته شده است. اما حجم خرج شدن کوینها نسبت به دوره طولانی توزیع آن، حجم بسیار کمی است. حتی اگر این حجم را با خروجی کوینهای صرافیها (۴۲.۹ هزار بیت کوین در ماه) مقایسه کنیم، خواهیم دید که میزان توزیع کوین توسط نهنگها بسیار پایین است.
به طور خلاصه میتوان گفت که در هفته گذشته سرمایهگذاران میزان اهرمها را کاهش دادهاند و با استفاده از امکانات بازار مشتقات تلاش کردند ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دهند. سرمایهگذاران با ورود به معاملات فروش (Put) از ارزش سرمایه خود محافظت میکنند و در انتظار اعلام نرخ مصوب فدرال رزرو در اوایل مارس هستند. در همین شرایط به نظر میرسد که ذخیره کوینها نیز در وضعیتی متعادل قرار گرفته است. ذخیره کوینهای خریداران کوتاهمدت و بلندمدت در یک محدوده ثابت قرار گرفته است، ذخیره کوینهای ماینرها به طوری کلی وضعیتی ثابت دارد و صرفا کمی در چند هفته اخیر افزایش یافته است و ذخیره نهنگهای بیت کوین از دسامبر تا به امروز ثابت است.
بر خلاف چرخه پیشین بازار، سرمایهگذاران برای کاهش ریسک، اقدام به خرج کردن کوینها در بازار نقدی (Spot) نکردهاند. این امر نشاندهنده افزایش عمق و اعتبار بازار و از طرفی امکانات بازار مشتقات برای مدیریت ریسک است.
معرفی شاخصهای جدید تحلیل هفتگی بازار بیت کوین
از آنجایی که بازار بیت کوین در طول زمان رفتارهای گوناگونی نشان میدهد، تحلیلگران نیز باید برای ارزیابی بهتر حرکات قیمتی بتوانند محدودههای نوسان، ورود به ناحیه جدید و خروج از یک ناحیه رو به دقت بررسی کنند. در همین راستا شاخصهای جدیدی وجود دارد که میتواند با استفاده از تمرکز کوینهای ذخیره شده، به مشخص کردن این نواحی کمک کند.
در اینجا سه دسته از ETFهای بیت کوین در بازار کانادا را مشاهده میکنیم (ETFها در صرافیها قابل خرید و فروش هستند و در واقع قیمت یک یا چند سرمایه را به شکل لحظهای تعقیب میکنند. سرمایهگذاران میتوانند با معامله ETFهای بیت کوین، بدون ارتباط مستقیم با بازار آن، از تغییر حرکات قیمتی، کسب سود کنند):
- The Bitcoin Fund QBTC.U (نارنجی)
- Purpose Bitcoin ETF (بنفش)
- Coinshares BTCQ.U (صورتی)
در مجموع این ETFها دارای ۶۲۶۲۸ بیت کوین هستند، که ۰.۳۳ درصد کل ذخیره در گردش بیت کوین را تشکیل میدهد. تقریبا نیمی از این مقدار متعلق به Purpose ETF است.
تقاضا برای ارائه توکن بیت کوین در شبکه اتریوم بسیار بالا بوده و باعث شده wBTC به عنوان یک توکن مبتنی بر استاندارد ERC-20، قیمت بیت کوین را تعقیب کند و معاملهگران بتوانند از طریق شبکه اتریوم به خرید و فروش بیت کوین بپردازند. این توکن در حال حاضر ۲۷۱۱۶۷ بیت کوین را جذب خود کرده است. این حجم معادل ۱.۴۳ درصد کل ذخیره در گردش بیت کوین است. wBTC از ابتدای سال ۲۰۲۱ افزایشی ۱۴۰ درصدی داشته و ۱۵۸ هزار بیت کوین به ذخیره خود افزوده است.
در نهایت شاخص Mt Gox را داریم که مجموع کوینهای نگهداری شده توسط Nobuaki Kobayashi را بازنمایی میکند. پس از یک دوره توزیع در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، مجموع داراییهایی نگهداری شده توسط Mt Gox، ۱۳۷۸۹۰ بیت کوین است. این میزان معادل ۰.۷۲ درصد کل ذخیره در گردش بیت کوین است. شاخص مورد نظر هر گونه تغییر در ذخیره کوینهای Mt Gox را بازنمایی میکند.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.