تحلیل آنچین هفتگی ارزهای دیجیتال (۱۲ بهمن) – سرمایه‌گذاران در حال انباشت کوین‌ها
بیش از ۸۰ روز از آغاز روند نزولی بازار بیت کوین می‌گذرد. با این حال معامله‌گران بازار مشتقات همچنان فشار فروش را بیشتر کرده‌اند. با این حال تحلیل الگوهای تقاضا نشان میدهد که سویهای صعودی در حال شکل‌گیری است.
بازار بیت کوین همچنان به روند نزولی خود ادامه میدهد. در دوشنبه هفته گذشته، معاملات بیت کوین در ۳۳۴۲۴ دلار صورت گرفت، که پایین‌ترین قیمت بازار از جولای ۲۰۲۱ بود. در حال حاضر بیش از ۸۰ روز از آغاز این روند می‌گذرد و باور به ادامه این روند در بسیاری از معامله‌گران، مخصوصا معامله‌گران بازار مشتقات، قوت گرفته است. نرخ سرمایه‌گذاری در قراردادهای پرپچوال همچنان روندی کاهشی را نشان میدهد و شاهد افزایش حجم معاملات Option هستیم.
پیشنهاد مطالعه: هودل (HODL) کردن چیست؟ امن‌ترین استراتژی سرمایه‌گذاری بلندمدت!
در مقاله قبلی تحلیل آنچین، با ارزیابی وضعیت ذخیره کوین‌ها و میزان سوددهی کل شبکه به این نتیجه رسیدیم که بر اساس معیارهای کلاسیک، بازار موجود یک بازار نزولی است. در نسخه این هفته تحلیل آنچین، قصد داریم به ارزیابی الگوهای تقاضا بپردازیم تا وجوه دیگری از بازار نیز برایمان روشن شود. ابزارهای تحلیل آنچین در بررسی وضعیت کلی عرضه و تقاضا به ما کمک خواهد کرد و یک افق بلندمدت از آینده بازار را در اختیارمان قرار خواهد داد. با بررسی الگوهای تقاضا سعی داریم بفهمیم که شرایط لازم برای شکل‌گیری کف قیمتی و برگشت بازار فراهم شده است یا خیر؟
ارزش فشار منفی بازار مشتقات بر روند حرکات قیمتی
در طول سال ۲۰۲۱ حجم معاملات بازار‌های آتی در یک روند نزولی بلندمدت قرار گرفته بود. روندی که از مارچ ۲۰۲۱ تا ژانویه ۲۰۲۲، بیش از ۵۰ درصد افت داشت. حجم معاملات آتی در این دوره از ۸۰ میلیارد دلار در روز به ۴۰ میلیارد دلار رسیده بود. اما با نوسانات اخیر بازار بیت کوین و رسیدن قیمت به ۳۳ هزار دلار، شاهد یک افزایش قابل توجه در حجم معاملات این بازارها بودیم و مقدار ۶۰ میلیارد دلار در روز، برای بازار معاملات آتی به ثبت رسید.
صرافی بایننس همچنان با بیشترین حجم معاملات آتی، رهبری این بازار را در اختیار دارد. ۵۲ درصد از کل قراردادهای بازار آتی در اختیار صرافی بایننس است.
ارزیابی تغییرات نرخ اهرم‌ها در قراردادهای بهره باز
حتی با حجم به نسبت پایین معاملات، بهره باز آتی به طور مشخصی افزایش داشته است، مخصوصا برای معاملات پرپچوال (بنفش). اگر سهم این معاملات از کل ارزش بازار بیت کوین را در نظر بگیریم (۱.۳ درصد)، متوجه خواهیم شد که این میزان از منظر تاریخی، بالا است و معمولا در چنین شرایطی روند کاهش اهرم‌ها آغاز می‌شود.
از طرفی میزان قراردادهای بهره باز در مقابل کل بازار معاملات آتی، افزایش بیشتری داشته و ۱.۹ درصد از ارزش بازار بیت کوین را به خود اختصاص داده است (نارنجی). با این حال حجم معاملات بهره باز به حدود میانگین نزدیک‌تر است. این امر نشان میدهد که بخش عمده اهرم‌های بازار اتی در اختیار معامله‌گران قراردادهای پرپچوال است (بخش اعظم این قراردادها متعلق به صرافی بایننس است).
ارزیابی نرخ سرمایه‌گذاری در قراردادهای پرپچوال
با توجه به افزایش حجم اهرم‌های مرتبط با قراردادهای پرپچوال، می‌توانیم برای بررسی بیشتر به ارزیابی نرخ سرمایه‌گذاری در این قراردادها بپردازیم. بررسی این شاخص می‌تواند نسبت جهت‌گیری بازار و روند افزایشی اهرم‌ها را برایمان روشن‌تر کند.
نرخ سرمایه‌گذاری در قراردادهای پرپچوال در اکثر ماه ژانویه نزولی بوده است. این امر نشان میدهد که یک سوگیری کوتاه‌مدت برای ورود به معاملات فروش (Short) در قراردادهای پرپچوال وجود داشته است.
ارزیابی معاملات آپشن (Option)
مانند شاخص قبلی، بررسی وضعیت معاملات آپشن نیز نشان میدهد که افزایش حجم معاملات تا ۵۹ درصد، بر مبنای معکوس (نزولی) قوت گرفته است. به عبارتی معامله‌گران از خرید در جهت صعود قیمت (Call) به سمت خرید در جهت نزول قیمت (Put)، سوق پیدا کرده‌اند. نکته قابل توجه آن است که هرچند بازار در پایین‌ترین سطح قیمتی ۶ ماه گذشته قرار گرفته است، اما همچنان فشار معکوس این معامله‌گران ادامه دارد.
ارزیابی روند انحلال حساب‌های بازار مشتقات
با توجه به تغییر جهت اهداف معامله‌گران بازار مشتقات از وضعیت Long به وضعیت Short، انحلال و بسته شدن حساب‌های معاملات آتی به ادامه روند معاملات Short وابسته است. اگر فشار معکوس (به سمت کاهش قیمت)، افزایش اهرم‌ها و سوگیری کلی بازار مشتقات را در نظر بگیریم، می‌توانیم احتمال وقوع یک فشار رو به پایین در بازار بیت کوین را پیش‌بینی کنیم.
ارزیابی الگوی تقاضا بر اساس شاخص‌های آنچین
ارزیابی وضعیت تقاضا با استفاده از ابزارهای تحلیل آنچین کمی پیچیده‌تر است و نیازمند تسلط به بخش‌های مختلف و تاثیرگذار بازار و بررسی مقصد کوین‌های خرج شده است (به عنوان نمونه شاخص‌های حجم ورودی و خروجی صرافی‌ها و تغییرات دارایی کیف پول‌های رمز ارزی سرمایه‌گذاران، بخشی از شاخص‌های مهم در تحلیل الگوی تقاضا به شمار می‌آیند). در تحلیل این هفته قصد داریم از سه منظر مسئله تقاضا را ارزیابی کنیم:
- رشد تعداد کیف پول‌ها و روند انباشت/توزیع کوین‌ها
- جریان ورودی و خروجی سرمایه در صرافی‌ها
- استفاده از اطلاعات شبکه بلاک چین برای ارزیابی قیمت واقعی کوین‌ها
در ابتدا می‌خواهیم از ابزارهای ساده‌تری برای ارزیابی الگوی تقاضا استفاده کنیم. بررسی شاخص دارایی کیف پول‌های غیر صفر، علاوه‌براینکه رفتار سرمایه‌گذاران در خرج کردن کوین‌ها را نشان میدهد، ابزار مناسبی برای تخمین ارزش واقعی بیت کوین محسوب می‌شود. به طور کلی وقتی شبکه بیت کوین با افت شدید و ادامه‌دار قیمت مواجه می‌شود (مثل بازار سال ۲۰۱۷)، سرمایه‌گذاران بسیاری از کوین‌های خود را برای خرج کردن از کیف پول‌ها خارج کرده و به صرافی‌ها وارد می‌کنند. صرافی‌ها این کوین‌ها را در چند کیف پول نگه‌داری می‌کنند. نتیجتا تعدادی از کیف پول‌ها دارای حجم بسیار بالایی هستند.
ایجاد چنین تغییراتی در دارایی کیف پول‌ها، پس از قله قیمتی سال ۲۰۱۷ نیز به وضوح قابل مشاهده است و در کاهش قیمت ماه می سال گذشته نیز می‌توان این روند را به شکل ضعیف‌تری مشاهده کرد. در هر دو مورد پس از رسیدن بازار به تعادل، افزایش تعداد کیف پول‌های غیر صفر آغاز شده است. این فرآیند به شکل معمول در میانه یک روند نزولی و پس از شروع روند انباشت کوین‌ها توسط خریداران، آغاز می‌شود.
با بررسی شاخص زیر می‌توان نتیجه گرفت که روند افزایشی تعداد کیف پول‌های غیر صفر، تحت تاثیر حرکات قیمتی سه ماه اخیر قرار نگرفته است و موفق به ثبت قله تاریخی تعداد کیف پول‌ها نیز شده است.
ارزیابی کیف پول‌هایی با دارایی کمتر از یک بیت کوین
در تعریف بازار بیت کوین، کیف پول‌هایی با دارایی کمتر از یک بیت کوین متعلق به خرده‌فروشان بازار است. در بررسی این کیف پول‌ها می‌توانیم ببینیم که خرده‌فروشان از اصلاح قیمت طولانی بازار نا‌امید نشده‌اند و میزان ذخیره کوین‌ها در این کیف پول‌ها همواره در حال افزایش است. نرخ رشد ذخیره این کیف پول‌ها در دو مقطع افزایش قابل‌توجهی داشته است. ابتدا مارچ ۲۰۲۰ و پس از آن در ماه می ۲۰۲۱. با توجه به تاریخچه بازار بیت کوین، افرادی که در شرایط گوناگون بازار همچنان به ذخیره کوین‌ها ادامه می‌دهند، به شکل پیوسته‌ای در حال افزایش است.
ارزیابی ذخیره غیرقابل نقد (Illiquid) با استفاده از شاخص‌های آنچین
قصد داریم برای ارزیابی دقیق‌تر وضعیت ذخیره کوین‌ها، از مجموعه مفاهیم سرمایه‌های غیرقابل نقد (Illiquid)، سرمایه‌های قابل نقد شدن (Liquid) و سرمایه‌های در معرض فروش (Highly Liquid) استفاده کنیم. برای بررسی این مفاهیم از الگوی خرج شدن کوین‌های کیف پول‌ها استفاده خواهیم کرد.
با بررسی نقشه ارزش بازار بیت کوین بر اساس این سه مفهوم، خواهیم دید که ۷۶.۲ درصد از ذخیره در گردش بیت کوین به سرمایه‌های غیرقابل نقد اختصاص دارد (آبی). به عبارتی میزان این سرمایه‌ها به مقدار آن در دسامبر ۲۰۱۷ بازگشته است. این کوین‌ها در کیف پول‌هایی ذخیره شده‌اند که یا سابقه خرج کردن کوین‌ها را ندارند یا سابقه بسیار کمی دارند و در اکثر مواقع در حال انباشت کوین هستند.
۱.در دوره‌های نزولی بازار (محدوده قرمز)، مثل سال ۲۰۱۸ یا می تا جولای ۲۰۲۱، شاهد کاهش شدید ذخیره‌های غیرقابل نقد بودیم. این امر نشان میدهد که در این دوره‌ها حجم بزرگی از کوین‌هایی که در کیف پول‌های سرد نگه‌داری می‌شدند، خرج شده و نتیجتاً توسط خریداران جدید ذخیره شده‌اند.
۲.در دوره‌های صعودی بازار (محدوده سبز) مثل دوره پس از مارچ ۲۰۲۰، شاهد افزایش ذخیره غیرقابل نقد هستیم. این دوره‌ها به انباشت کوین‌های خرج‌شده توسط دیگر اعضای بازار، اختصاص دارد.
نکته قابل توجه آن است که در حال حاضر روند بازار نزولی است و میزان ذخیره غیرقابل نقد در حال افزایش است. فقط در هفته گذشته ۰.۲۷ درصد از ذخیره کل (معادل ۵۱ هزار بیت کوین)، از حالت قابل نقد به حالت غیرقابل نقد جا‌به‌جا شد. به عبارتی در هفته گذشته صاحبان کیف پول‌های سرد ۵۱ هزار بیت کوین دیگر به ذخیره کوین‌های خود اضافه کردند. حال با توجه به روند نزولی حال حاضر، این پرسش مطرح می‌شود که آیا مانند می تا جولای ۲۰۲۱، روند کاهشی سرمایه‌های غیرقابل نقد شروع خواهد شد یا خیر. اگر شرایط موجود ادامه یابد می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه‌گذاران اصلی بازار انتظار مثبتی از آینده حرکات قیمتی دارند.
ارزیابی سرمایه‌های قابل نقد شدن با استفاده از شاخص برآیند ورودی و خروجی صرافی‌ها
دارایی صرافی‌ها یکی از بهترین شاخص‌ها برای ارزیابی ذخیره‌های قابل نقد (Liquid) و در معرض فروش (Highly Liquid) است. بنابراین برای تایید مشاهدات قبلی به بررسی جریان‌های ورودی و خروجی صرافی‌ها می‌پردازیم.
شاخص برآیند ورودی و خروجی صرافی‌ها که در زیر مشاهده می‌کنید غلبه جریان ورودی را با رنگ سبز و غلبه جریان خروجی را با رنگ قرمز نشان میدهد.
در هفته گذشته شاهد خروج گسترده سرمایه از صرافی‌ها بودیم. بر اساس شاخص میزان خروجی ۴۵ تا ۵۹ هزار بیت کوین است. می‌توان نتیجه گرفت که همین امر باعث افزایش میزان ذخیره غیرقابل نقد شده است. به عبارتی صاحبان کیف پول‌های سرد، خریداران این حجم از خروجی صرافی‌ها در هفته گذشته بوده‌اند و بخش عمده‌ای از کوین‌های خارج شده از صرافی‌ها به ذخیره غیرقابل نقد تبدیل شده است.
ارزیابی تغییرات دارایی صرافی‌ها بر اساس تحلیل آنچین
مجموع ذخیره صرافی‌ها به پایین‌ترین سطح چند سال گذشته رسیده است. درحال حاضر ۱۳.۲۷ درصد از کل ذخیره در گردش بیت کوین، در صرافی‌ها نگه‌داری می‌شود. این امر نشان میدهد که وضعیت بازار با دوره اصلاح قیمت می تا جولای ۲۰۲۱ متفاوت است:
۱. در هر دو مورد بازار افت ۵۰ درصدی از قله تاریخی قیمت را تجربه کرده است.
۲. در دوره می تا جولای ۲۰۲۱، جریان ورودی صرافی‌ها به مقدار ۱۶۴ هزار بیت کوین افزایش یافت که معادل ۰.۸۴ درصد از کل ذخیره در گردش بیت کوین است. از طرفی ذخیره غیرقابل نقد به مقدار ۱.۵ درصد از کل ذخیره در گردش کاهش یافت.
۳.در حال حاضر برآیند جریان ورودی و خروجی صرافی‌ها از قله تاریخی قیمت در نوامبر، ۴۲.۹ هزار بیت کوین کاهش یافته است که معادل ۰.۲۸ درصد از کل ذخیره در گردش بیت کوین است. این در حالی است که ذخیره غیر قابل نقد نیز به اندازه ۰.۸۶ درصد ذخیره در گردش کل، افزایش داشته است.
موارد بالا نشان میدهد که هرچند روند نزولی بازار در هر دو مورد مشابه است اما ذخایر صرافی‌ها و وضعیت نقدینگی آن‌ها دقیقا در جهت معکوس پیشروی کرده‌اند. از این تفاوت می‌توان نتیجه گرفت که بازار کنونی سویهای صعودی دارد و جذب بالای کوین‌ها و افزایش روند تقاضا نیز نشانه‌ای بر این سویه مثبت است.
ارزیابی حجم معاملات و ارزش شبکه بیت کوین
یکی از مباحث مهم درباره بیت کوین و شبکه بلاک چین، ارزش واقعی این سرمایه است. مستقل از قیمتی که جدال عرضه و تقاضا برای یک سرمایه تغیین می‌کنند، ارزش دیگری نیز وجود دارد که با عنوان Faire Value شناخته می‌شود و ارزش واقعی یک سرمایه را می‌‌سنجد. یکی از عوامل افزایش ارزش بیت کوین، افزایش سودمندی و کارایی شبکه بیت کوین است.
به عنوان نمونه جریان عرضه و تقاضا و افزایش حجم معاملات باعث شد قیمت در سال ۲۰۱۷ به سرعت افزایش یابد. اما با کاهش حجم معاملات از ۱۰ میلیارد به ۲ میلیارد، وضعیت به همان سرعت تغییر کرد. تمام این اتفاقات در طول چند ماه رخ داد. در واقع می‌توان حرکات قیمتی سال ۲۰۱۷ را به یک هیجان زودگذر تشبیه کرد.
اما بازار بیت کوین از اکتبر ۲۰۲۰ روندی کاملا متفاوت را در پیش گرفت.
در هر دو موردی که به آن اشاره شد، بازار با یک سقوط ۵۰ درصدی مواجه بود و حجم معاملات به شدت کاهش یافت. اما حداقل ارزش بیت کوین همواره روندی افزایشی داشته، حتی در روندهای نزولی بازار (قرمز). این امر نشان‌دهنده افزایش پیوسته پایداری، کاربرد و به طور کلی ارزش واقعی شبکه بیت کوین است.
به طور کلی ساختار ثبت معاملات در شبکه بیت کوین از اکتبر ۲۰۲۰ تغییرات بنیادی و غیرقابل انکاری داشته است، یکی از این تغییرات مهم، تغییر در حجم ثبت معاملات است. ساز و کار ثبت معاملات بیت کوین از مقادیر کوچک (کمتر از ۱۰۰ هزار دلار) به سمت مقادیر سازمانی و بزرگ (بالای یک میلیون دلار) در حرکت است.
در حال حاضر تراکنش‌هایی با ارزش بیش از ۱۰ میلیون دلار، ۴۵ درصد معاملات ثبت شده در شبکه را تشکیل می‌دهند. تراکنش‌های بالای یک میلیون دلار، ۷۰ درصد معاملات ثبت شده را به خود اختصاص داده‌اند. تراکنش‌های بزرگ این مزیت را برای شبکه بیت کوین حفظ کرده‌اند. در طول سال ۲۰۲۱ مخصوصا در اصلاح قیمت اخیر نیز ثبت تراکنش‌های بزرگ به اوج خود رسید.
بررسی ارزش واقعی بیت کوین با استفاده از شاخص NVT
در نهایت می‌توانیم با استفاده از شاخص NVT، میزان کارایی شبکه در ثبت معاملات را بسنجیم. بر اساس الگوهای NVT قیمت در حال حاضر بین دو بازه ۲۸ روزه (سریع‌تر) و ۹۰ روزه (کندتر) حرکت می‌کند. این امر نشان میدهد که قیمت در حال حاضر در محدوده ارزش واقعی (Fair Value) قرا گرفته است.
مقایسه تغییرات قیمت و الگوی ۹۰ روزه NVT نشان میدهد که کوین‌ها پایین‌تر از ارزش واقعی خود معامله می‌شوند. در موارد پیشین تکرار چنین وضعیتی که حجم معاملات ثبت شده بسیار بالاتر از ارزش بازار بوده است، در ادامه بازار صعودی آغاز شده است. به عبارتی می‌توان نتیجه گرفت که همانند دسامبر سال ۲۰۱۸ و مارچ ۲۰۲۰ بازار در نقاط انتهایی بازار نزولی قرار گرفته و احتمال معکوس شدن روند بازار بسیار بالا است.
جمع‌بندی
در نسخه قبلی تحلیل آنچین وضعیت ذخیره‌های بیت کوین را ارزیابی کردیم و نشان دادیم که شرایط موجود مشابه روندهای نزولی در چرخه‌های پیشین بازار است. در این هفته تلاش کردیم الگوهای تقاضا را به عنوان وجه دیگری از بازار مورد ارزیابی قرار دهیم. این بررسی‌ها نشان داد که تفاوت واضحی میان الگوی تقاضای کنونی با الگو تقاضای دوره‌های نزولی پیشین، مخصوصا می تا جولای ۲۰۲۱، وجود دارد.
هرچند در چرخه‌های پیشین بازار نیز شاهد افت ۵۰ درصدی قیمت بوده‌ایم، اما خصوصیات الگوی تقاضا و ذخایر بیت کوین در وضعیت کنونی متفاوت است. به عنوان نمونه سرمایه‌گذاران در اصلاح قیمت چند ماه گذشته همواره در حال انباشت کوین‌ها هستند.
با وجود نشانه‌های فراوان پایان روند نزولی و سوگیری مثبت حرکات قیمتی، معامله‌گران بازار مشتقات همچنان بر مبنای افت بیشتر قیمت، وارد معاملات Short می‌شوند. به همین خاطر روند آتی بازار را پاسخ به این پرسش روشن می‌کند: آیا روند افزایش اهرم‌ها در جهت افت قیمت، واکنشی به پدیدار شدن شروع یک روند صعودی است؟
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
