اگرچه بیشتر سیستم‌های بلاک چین یا از الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of Work) یا اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده می‌کنند، الگوریتم اثبات سوزاندن (Proof of Burn) هم به‌عنوان یک جایگزین احتمالی برای الگوریتم‌های دیگر مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
«تاریخ آخرین به‌روزرسانی این مقاله: مرداد ۱۴۰۰»
به‌طورکلی، الگوریتم‌های اجماع بلاک چین مسئول حفظ امنیت شبکه و راستی‌آزمایی و تأیید اعتبار تراکنش‌ها هستند.
در یک بلاک چین اثبات کار (PoW) مانند بیت کوین، ماینرها یا استخراج‌کنندگان برای یافتن راه‌حل معتبرِ یک مسئله‌ی رمزنگاری پیچیده با هم رقابت می‌کنند. اولین ماینری که راه‌حل یک بلاک مشخص را پیدا کند، اثباتِ کارِ خود (هش بلاک) را به سایر اعضای شبکه نشان داده و منتشر می‌کند؛ سپس شبکه‌ی توزیع‌شده‌ی گره‌ها به تأیید یا عدم تأیید اعتبار اثبات آن ماینر می‌پردازد. اگر معتبر باشد، ماینر حق اضافه‌کردن دائمیِ آن بلاک به بلاک چین را داشته و بیت کوین‌های تولید‌شده نیز به‌عنوان پاداش به او پرداخت می‌شود.
در بلاک چین‌های اثبات سهام (PoS)، الگوریتم اجماع شیوه کار متفاوتی دارد. الگوریتم PoS به‌جای استفاده از تابع‌های هش، از امضاهای دیجیتال بهره می‌برد که مالکیتِ کوین‌ها را اثبات می‌کنند. اعتبار بلاک‌‌های جدید توسط ضرب‌کنندگان یا سازندگان (forgers) بلاک، که خود به‌شکل قطعی انتخاب می‌شوند، تأیید خواهد شد. هرچه یک سازنده‌ی بلاک، کوین‌های بیشتری بهصورت سهم داشته باشد، شانس بالاتری برای انتخاب به‌عنوان تأییدکننده بلاک خواهد داشت. البته مقدار سهمِ او تنها عامل انتخاب‌شدن نیست. بیشتر سیستم‌های اثبات سهام، برخلاف سیستم‌های اثبات کار، چیزی به‌نام پاداش بلاک ندارند و سازنده بلاک فقط کارمزد تراکنش را دریافت می‌کند.
پیشنهاد مطالعه: کارمزد انتقال بیت کوین چقدر است؟ نحوه محاسبه کارمزد تراکنش‌ها در بلاک چین
اگرچه الگوریتم اثبات سوزاندن (PoB) شباهت‌هایی با دو الگوریتم پیشین دارد، اما روش خاصِ خود برای رسیدن به اجماع و تأیید بلاک‌ها را داراست.
الگوریتم اثبات سوزاندن چیست؟
چند نسخه از الگوریتم اثبات سوزاندن وجود دارد اما مفهومِ اثبات سوزاندنِ Iain Stewart پذیرفته‌شده‌ترین نسخه در فضای رمزارزهاست. این الگوریتم به‌عنوان جایگزین پایدارتری برای الگوریتم اثبات کار معرفی شده است.
اساساً الگوریتم اثبات سوزاندن به اثبات کار شباهت دارد اما مصرف انرژی در آن کاهش یافته است. فرایند تأیید بلاک در شبکه‌های مبتنی بر اثبات سوزاندن، مستلزم استفاده از منابع رایانشی قدرتمند و ماینرهای ASIC نیست. درعوض، رمزارزها به‌عنوان راهی برای «سرمایه‌گذاری» منابع در بلاک چین، عمداً سوزانده می‌شوند تا ماینرهای کاندید نیازی به سرمایه‌گذاری منابع فیزیکی نداشته باشند. در سیستم‌های اثبات سوزاندن، ماینرها در ریگ‌های استخراج مجازی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
به‌عبارت دیگر، کاربران با سوزاندن کوین می‌‌توانند تعهد خود به شبکه را نشان داده و حق استخراج و تأیید اعتبار تراکنش‌ها را به‌دست آورند. ازآنجایی‌که فرایند سوزاندن کوین‌ها نشان‌دهنده توان استخراج مجازی است، هرچه یک کاربر کوین بیشتر به‌نفع شبکه بسوزاند قدرت بیشتری یافته و شانس بیشتری برای انتخاب‌شدن به‌عنوان تأییدکننده بلاک بعدی خواهد داشت.
پیشنهاد مطالعه: مقایسه الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام : کدامیک بهتر است؟
الگوریتم اثبات سوزاندن چگونه کار می‌کند؟
فرایند سوزاندن کوین شامل ارسال این کوین‌ها به یک آدرس عمومی قابل‌تأیید است که در آن غیرقابل‌دسترسی و بلااستفاده خواهند بود. معمولاً این آدرس‌ها (موسوم به آدرس‌های خورنده) بهصورت تصادفی و بدون داشتن یک کلید خصوصیِ مرتبط با آن‌ها تولید می‌شوند. طبیعی‌ست که فرایند سوزاندن کوین‌ها باعث کاهش عرضه در بازار و کمیابی اقتصادی شده و در نهایت ارزش آن‌ها را بالا می‌برد. اما علاوه بر این، سوزاندن کوین روشی برای سرمایه‌گذاری در امنیت شبکه است.
یکی از دلایل ایمن‌بودن بلاک چین‌های اثبات کار، این است که ماینرها برای سودآوری باید مبالغ زیادی را صرف سرمایه‌گذاری در منابع فیزیکی کنند. این یعنی یک ماینر اثبات کار از انگیزه‌ی کار صادقانه و کمک به شبکه در راستای جلوگیری از هدررفت سرمایه برخوردار است.
ایده‌ی الگوریتم اثبات سوزاندن نیز همین است؛ اما به‌جای سرمایه‌گذاری در توان رایانشی و کار زیاد و برق، امنیت خود را ازطریق سوزاندن کوین تامین می‌کند.
پیشنهاد مطالعه: ایران، انرژی خورشیدی، استخراج رمز ارز و تحریم‌های اقتصادی
سیستم‌های اثبات سوزاندن، مانند اثبات کار، به ماینرها پاداشِ بلاک می‌دهند و طی مدت‌زمان مشخصی سرمایه‌گذاریِ انجام‌شده برای سکه‌های سوزانده‌شده بازمی‌گردد.
در بالا هم گفتیم که روش‌های گوناگونی برای پیاده‌سازی الگوریتم اثبات سوزاندن وجود دارد. برخی از پروژه‌ها استخراج PoB خود را از طریق سوزاندن بیت کوین انجام می‌دهند و برخی دیگر هم با سوزاندن کوین بومی خودشان به اجماع می‌‌رسند.
الگوریتم اثبات سوزاندن درمقابل اثبات سهام
نقطه تشابه الگوریتم اثبات سوزاندن و اثبات سهام این است که در هردو، تأییدکنندگان برای مشارکت در مکانیزم اجماع باید کوین‌های خود را سرمایه‌گذاری کنند. در بلاک چین‌های اثبات سهام، سازنده بلاک ملزم به سهم‌گذاری کوین‌های خود (قفل کردن آن‌ها) است؛ اما اگر تصمیم بگیرد شبکه را ترک کند، می‌تواند کوین‌های خود را پس گرفته و در بازار بفروشد. پس کمیابی دائمی در چنین سناریویی وجود ندارد چون کوین‌ها تنها برای مدت مشخصی از گردش خارج شده‌اند. در سوی دیگر، تأییدکنندگان بلاک در بلاک چین اثبات سوزاندن، باید کوین‌های خود را برای همیشه از بین برده و کمیابی اقتصادی دائمی ایجاد کنند.
مزایا و معایب الگوریتم اثبات سوزاندن
مزایا و معایبی که در اینجا برای الگوریتم اثبات سوزاندن (PoB) آورده‌ایم، بر استدلال‌های حامیان PoB مبتنی‌ست و نباید به‌عنوان واقعیت‌های ثابت‌شده تلقی شوند. بحث‌هایی درباره این استدلال‌ها وجود دارد که تأیید یا عدم تأییدشان مستلزم آزمون و خطاست.
مزایا
- پایداری بیشتر، مصرف برق کمتر.
- عدم نیاز به سخت‌افزار استخراج، ریگ‌های مجازی استخراج.
- سوزاندن کوین باعث کاهش عرضه‌ی درگردش (کمیابی) می‌شود.
- مشوق تعهد بلندمدت برای استخراج‌کنندگان است.
- توزیع/استخراج کوین تمرکز کمتری دارد.
معایب
- به‌گفته برخی، اثبات سوزاندن با محیط‌زیست سازگار نیست چون بیت کوین‌های سوزانده‌شده از طریق استخراج اثبات کار تولید می‌شوند که برق و منابع زیادی صرف می‌کند.
- مشخص نیست در مقیاس‌های بزرگ کار می‌کند یا خیر؛ تأیید کارآیی و امنیت آن به آزمایش بیشتری نیاز دارد.
- تأیید کارِ انجام‌شده توسط ماینرها با تاخیر انجام می‌شود؛ سرعت آن به‌اندازه بلاک چین‌های اثبات کار نیست.
- فرایند سوزاندن کوین همیشه شفاف نبوده و توسط کاربران عادی به‌راحتی قابل‌تأیید نیست.
