تفاوت Utility Tokens و Security Tokens در چیست؟ هریک چه کاربردی دارند؟
مهمترین تفاوت این دو گروه از توکن ها (Utility Tokens و Security Tokens) در نحوه عملکرد و نقش آنها در بین دارندگان این توکن ها است.
در پی جدیتر شدن سرمایهگذاریها در پروژههای بلاکچین، حضور SEC (کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا) نیز پر رنگتر از همیشه احساس میشود. هر چند ممکن است در ابتدا این حضور، کمی دردسرساز تلقی گردد اما روی دیگر این سکه این است که با حضور این کمیسیون، پروژههای مختلف در مقایسه با گذشته سازوکارهای مناسبتری برای مطابقت با قوانین داشتهاند. توکن های مختلفی که روزانه به مارکت سرازیر می شوند رویکردهای متفاوتی را از خود نشان می دهند. نتیجه این رویکردهای متفاوت، عملکرد متفاوتی است که هر توکن انجام میدهد. در این مقاله سعی داریم با نگاهی دقیقتر به تعاریف مناسب برای توکن های موجود در مارکت، تفاوت یوتیلیتی توکن Utility Tokens و سکیوریتی توکن Security Tokens را بررسی کنیم. با دانستن این موضوع مهم می توانیم مطمئن باشیم که از عواقب احتمالی ناشی از “نا آشنایی با قوانین” در امان خواهیم بود. با کوین ایران همراه باشید.
تعریفUtility Tokens
یوتیلیتی توکن ها به “توکن اپلیکیشن” و “توکن کاربری” نیز شناخته می شوند. این توکن ها به کاربر اجازه دسترسی آتی به محصولات و خدمات یک کمپانی را می دهد. یک مثال خوب در این زمینه Filecoin است که ارائه دهنده سرویس “ذخیره سازی ابری نامتمرکز” است. کاربران این پلتفرم با ارائه سرویس مورد نظر از توکن های این کمپانی بهره مند شده و دریافت کنندگان سرویس Filecoin، از این توکن برای پرداخت هزینه خدمات دریافتی خود استفاده می کنند. از توکن های Ether و Sia به عنوان پروژه های موفق دیگری می توان نام برد که در گروه Utility Tokens طبقه بندی می شوند. به علت کارایی این گروه از توکن ها در بخش سرویس و خدمات، از این به بعد از آن به عنوان “توکن خدماتی” نام خواهیم برد.
پیشنهاد مطالعه: بررسی پروژه فایل کوین (Filecoin)
تعریف Security Tokens
سکیوریتی توکت یا Security Tokens به گروهی از دارایی های دیجیتالی اطلاق می شود که ارزش آنها از طریق یک دارایی خارجی تعیین شده و قابل مبادله هستند. از همین جهت قوانین حاکم بر این توکن ها باید با قوانین فدرال و کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) مطابقت داشته باشد. از معایب توکن های Security می توان به محدودیت های ناشی از اعمال همین قوانین سختگیرانه اشاره کرد. به عنوان مثال رعایت قوانین KYC & AML (مبارزه با پولشویی و شناخت مشتری)، در واقع تعیین کننده افراد مبادله کننده و چگونگی انجام مبادلات است که طبیعتا خیلی از افراد و مراکز مبادلاتی را از صحنه مبادلات این گونه از دارایی ها خارج می کند.به علت الزامات قانونی موجود برای این گونه از توکن ها از این به بعد از معادل “توکن های تضمینی” برای این گروه از توکن ها در این مقاله استفاده خواهیم کرد.
پروژه های Polymath و tZERO، از جمله مواردی هستند که در گروه توکن های تضمینی (Security) قرار دارند. توکن های فوق بر اساس قوانین SEC توزیع شده و مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
پیشنهاد مطالعه: واژه نامه جامع بیت کوین (Bitcoin)، بلاک چین (Blockchain) و رمز ارز ها
تفاوت توکن های خدماتی با توکن های تضمینی
مهمترین تفاوت این دو گروه از توکن ها در نحوه عملکرد و نقش آنها در بین دارندگان این توکن ها است. توکن های تضمینی (Security)، به منظور سرمایه گذاری و پرداخت سود به سرمایه گذاران تولید می شوند. هر زمانی که سودی عاید کمپانی فعال در این گروه می شود، از طریق توکن اعتبار یافته خود، بخشی از این سود به سرمایه گذاران پرداخت می شود. همچنین دارندگان توکن های تضمینی، از حق مالکیت و داشتن سهام اصلی کمپانی برخوردار می باشند. نکته مهم دیگری که در مورد توکن های تضمینی وجود دارد این است که عدم مطابقت با قوانین در نظر گرفته شده، ممکن است عواقبی نظیر جریمه و یا حتی معلق شدن کل پروژه را به همراه داشته باشد.
اما در مورد توکن های خدماتی (Utility) هیچ تضمینی به دریافت سود به سرمایه گذاران داده نمی شود. آنها تنها به کاربرد های مشخصی که از سوی کمپانی تعیین می شود، دسترسی خواهند داشت. رشد ارزش توکن های خدماتی مستقیما وابسته به پیشرفت پروتکل، اپلیکیشن و کارایی آن در یک پلتفرم خواهد داشت. نقطه ضعف یوتیلیتی توکن ها در عدم الزام آنها به رعایت قوانین است. این موضوع باعث می شود که هر کمپانی با سیاست هایی که در بیشتر موارد از شفافیت کافی برخوردار نیست، نیز امکان فعالیت داشته و به صورت سلیقه ای عمل کنند؛ در ضمن کاربران ناراضی هیچ مرجعی را برای شکایت نخواهند یافت.
به طور خلاصه از تفاوت های موجود می توان به شکل زیر نتیجه گیری کرد:
Security Tokens | Utility Tokens |
مالکیت دارایی | دسترسی به پروتکل و خدمات کمپانی |
انتظار دریافت سود از سوی سرمایه گذاران | عدم ضمانت در پرداخت سود به سرمایه گذاران |
تطابق با قوانین مبارزه با پولشویی و شناخت مشتری | فروش و حراج توکن بدون نیاز به اجرای الزامات قانونی |
تست Howey چیست؟
در موارد زیادی دیده شده که تشخیص این دو گروه از توکن های بلاکچین، برای کاربران سخت و در خیلی از مواقع غیرممکن است. تست فوق برگرفته از اسم W. J. Howey است که از آن به تشخیص نحوه سرمایه گذاری استناد می شود. دو سوال اساسی تعیین کننده این موضوع است که بر اساس آن می توان دریافت که فعالیت یک پروژه تحت عنوان توکن تضمینی شناخته می شود یا توکن خدماتی. معمولا تشخیص این مسئله کار راحتی نبوده و نیاز به مشاوره با یک اقتصاد دان و یا وکیل قانونی خبره احساس می شود؛ اما به صورت کلی راه ساده ای برای تشخیص این موضوع وجود دارد و آن هم انجام آزمایش Howey است. پاسخ به دو سوال اساسی در این زمینه بسیار تعیین کننده می باشد.
سوال اول: آیا دارندگان توکن از رشد حجم کل سرمایه کمپانی بهره مند بوده و می توانند بخشی از سود کمپانی را دریافت کنند یا خیر؟
سوال دوم: آیا پروژه مورد نظر بر سرمایه گذاری افراد استوار است یا خیر؟
در صورتی که پاسخ به هر یک از دو سوال مطرح شده مثبت باشد، توکن ارائه شده یک توکن تضمینی (security) خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه: ۱۰ رمزارز برتر برای سرمایهگذاری در سال ۲۰۲۱: کوینهایی که دچار انفجار قیمت خواهند شد!
اهمیت دانستن نوع توکن
حتی با اینکه توکن های تضمینی به واسطه قانونمند بودن مورد تایید طیف وسیعی از کارشناسان سرمایه گذاری قرار دارد، نمی توان سرمایه گذاری در این گونه از توکن ها را بی خطر دانست. از سوی دیگر توکن های خدماتی نیز از توانایی رشد بالقوه ای برخوردار هستند. یک نمونه خوب برای مصداق این مطلب وجود پروژهStorj است. بنابراین نمی توان خوب یا بد بودن یک توکن را به خدماتی یا تضمینی بودن آن نسبت داد.
اهمیت تشخیص این دو گروه از توکن ها برای سرمایه گذاران خصوصا کاربران ایرانی در این است که مشارکت در سرمایه گذاری پروژه های توکن های تضمینی، مستلزم رعایت قوانین مشارکت است که از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا تعیین شده است. سرمایه گذاران در این پروژه ها لزوما باید جزو افرادی (Accredited investor) باشند که مجوز سرمایه گذاری در بخش های پرخطر را دارند. از سوی دیگر اجتناب از مشارکت در پروژه هایی که سرویس خود را در گروه توکن های خدماتی طبقه بندی می کنند اما عملا در گروه توکن های تضمینی قرار می گیرند، نیز برای تمام کاربران ضروری به نظر می رسد. به علاوه پروژه هایی که تحت عنوان توکن های تضمینی مشغول فعالیت بوده، اما قوانین SEC (سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا) را به صورت کامل به اجرا در نمی آورند نیز برای سرمایه گذاری مناسب نخواهند بود.
پیشنهاد مطالعه: کشورهای مختلف برای جلوگیری از کلاهبرداریهای حوزه رمز ارز چه قوانینی دارند؟
عدم رعایت قانون در هر کدام از گونه های توکن معمولا عواقب سنگینی به دنبال دارد و بیشتر دامنگیر کاربران و سرمایه گذاران توکن مربوطه خواهد شد. تقریبا همه به خاطر داریم که ارزش توکن Centra (CTR)، در پی اعلام غیر قانونی بودن فعالیت این کمپانی از سوی SEC، چگونه در طول یک روز چیزی در حدود ۱۰۰ برابر ریزش داشته و در طول ۱ ماه به طور کامل از لیست رمز ارز های مبادلاتی صرافی ها خارج شد.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید بهعنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایهگذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
Sources:
en.wikipedia.org | coinsutra.com | cryptodigestnews.com | strategiccoin.com