ما به این موضوع باور داریم که سرمایه‌گذاری روی بیتکوین کاملاً بستگی به پتانسیل بخش فزاینده‌ای از جمعیت جهانی دارد که آن را به عنوان سرمایه‌ای ارزشمند بپذیرند. ولی قبل از بسط دادن هر مفهومی و به منظور این‌که بتوانید درک درستی از پذیرش بیتکوین توسط کشورها، افراد و همچنین نحوۀ رشد آن در آینده داشته باشید، بهتر است با درک مفاهیمی چون مالکیت و پذیرش بیتکوین، آن هم در شرایط فعلی امروز شروع کنیم. بنابراین ما در مرحلۀ اول به این سوال پاسخ می‌دهیم که «چه کسی و چه جوامعی مالک بیتکوین هستند؟ و چرا؟». به این ترتیب، این مقاله با عنوان میزان مالکیت بیتکوین در سرتاسر نقاط جغرافیایی جهان در شرایط فعلی (همانطور که در ادامه خواهید خواند) ارائه می‌شود. زمانی که درک بهتری نسبت به سرمنشا تقاضا برای یک دارایی دیجیتال همانند بیتکوین داشته باشیم، قطعاً در موقعیت بهتری برای ایجاد فرضیه‌های معقول‌تر، در مورد این‌که این میزان تقاضا در آینده به کجا خواهد رسید، قرار می‌گیریم.
همچنین هدف ما این است که در ابتدا تعیین کنیم چه جمعیتی از مردم هم اکنون مالک بیتکوین هستند، و چگونه این جمعیت در طول زمان بدین شکل توسعه یافته است و علاوه‌براین یافته‌هایی برایتان بازنشر می‌دهیم که نشان می‌دهد این افراد چه کسانی هستند و در کجا زندگی می‌کنند و این‌که چرا تصمیم گرفته‌اند سهمی از بیتکوین داشته باشند. ما به مفهوم مالکیت و پراکنش جغرافیایی در بیتکوین از چند زاویۀ مختلف نگاه کرده‌ایم که شامل موارد زیر است: مالکیت جهانی، مالکیت براساس کشورها، مالکیت براساس طبقه‌بندی کشوری و جمعیت‌شناسیِ مالکیت. ما مالکیت جهانی را آموزنده‌ترین معیار در پیشرفت کلی پذیرش بیتکوین می‌دانیم؛ مالکیت براساس کشور و مالکیت براساس طبقه‌بندی کشوری به ما درمورد چگونگی تاثیر شرایط سیاسی و اقتصادی کشورها بر پذیرش بیتکوین می‌گوید، و اطلاعات دموگرافیک و جمعیت شناسیِ مالکیت به ما جزئیاتی در رابطه با نوع افرادی که با انتخاب خود مالک بیتکوین شده‌اند می‌دهد.
پیشنهاد مطالعه: روش‌های نقد کردن ارز دیجیتال در ایران + PDF جامع
مالکیت جهانی بیت کوین
نتایج نشان می‌دهند که پذیرش بیتکوین با سرعت زیادی درحال رشد است. داده‌های بدست آمده با توجه به نمودار زیر تخمین می‌زنند که مالکیت جهانی بیتکوین در سال ۲۰۱۶ تقریباً ۱.۲ میلیون نفر بوده است. با شروع سال ۲۰۲۲، مالکیت جهانی بیتکوین به عددی در حدود ۲۶۰ میلیون با انحراف معیار حدوداً ۱۹ میلیون نفر رسیده است. بین سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۲ نرخ رشد پذیرش سالانه (CAGR) معادل ۱۴۶ درصد و بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ معادل ۲۳ درصد بوده است. این نرخ رشد به صورت یک منحنی تصاعدی در نمودار نمایش داده شده است. درحالی‌که داده‌ها ممکن است از نظر عددی کاملاً دقیق نباشند (یا حتی دارای خطا باشند)، ما معتقد هستیم که به احتمال زیاد چند صد میلیون نفر در جهان بیتکوین دارند. اگر برآوردهای ما نسبتاً دقیق باشند، به نظر می‌رسد چرخه‌های بازار نقش بسیار پر رنگی در منحنی پذیرش بیتکوین بازی می‌کنند و باعث افزایش میزان آن در بازار گاوی و کاهش آن در زمان بازار خرسی می‌شوند.
بالاترین نرخ مالکیت بیتکوین متعلق به کشورهایی با بازارهای نوظهور و درحال توسعه است
بالاترین نرخ مالکیت بیتکوین متعلق به کشورهایی با بازارهای نوظهور و درحال توسعه استیکی از مشاهدات کلیدی در رابطه با میزان مالکیت بیتکوین در کشورها، نشان می‌دهد نرخ بالای مالکیت بیتکوین به سمت کشورهایی با بازارهای نوظهور یا درحال توسعه گرایش دارد. اگر به نمودار زیر توجه کنید مشاهده خواهید کرد که از ۲۰ کشور با بالاترین سرانۀ مالکیت بیتکوین در سال ۲۰۲۲ تنها ۴ کشور، جزو کشورهای پیشرفته بوده و مابقی آنها کشورهایی با بازارهای نوظهور و درحال توسعه هستند. جای تعجب هم ندارد که بیشترین درصد مالکیت در جایی متمرکز می‌شود که بالاترین نیاز را داشته باشد. سه کشور از پنج کشور اول با بالاترین نرخ مالکیت در نمودار زیر در طول پنج سال گذشته تورم تک‌رقمی را به خود ندیده‌اند و حتی یکی از آنها ابر تورم را تجربه کرده است. تعداد زیادی از کشورهای موجود در لیست دچار سرکوب‌های مالی با شدت‌های مختلف شده‌اند، و بخش عظیمی از جمعیت‌شان جوان است؛ یعنی بخش زیادی از جامعه از لحاظ دانش فناوری سطح بالایی دارند ولی اغلب به دلیل جوانی فاقد حساب بانکی هستند. بنا به گزارش شبکۀ خبری بلومبرگ، فقط ۳.۷ درصد از هندی‌ها بر روی سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند، این درحالی است که ۶.۳ درصد آنها بیتکوین دارند. این به دلیل کاربری آسان بیتکوین است چون تنها با داشتن اینترنت و گوشی هوشمند و بدون نیاز به چیز دیگری، بیتکوین به کاربرانش امکان دسترسی به طیف وسیعی از خدمات مالی مثل تجارت اینترنتی، پس‌انداز از نوعِ غیر از ارز محلی، نقل و انتقالات بین‌المللی و غیره را می‌دهد. برای بخش بزرگی از جمعیت جهان، دسترسی به سرویس‌های مالی به‌شدت محدود است؛ همین امر سبب می‌شود که بیتکوین برای مردم آن کشور تبدیل به روشی جذاب برای دسترسی به آنچه که در دسترس‌شان نیست، گردد.
برخلاف کشورهای درحال توسعه و عطش آنها نسبت به مالکیت طلای دیجیتالی به نام بیتکوین، جالب است بدانید که ما اغلب به مسئلۀ جدیدی از عدم درک درست از ماهیت بیتکوین در هنگام صحبت کردن با مخاطبان غربی‌مان مواجه می‌شویم. با توجه به سیستم‌های مالی نسبتاً خوبی که در کشورهای توسعه‌یافته در جریان است، غربی‌ها اغلب تمایل زیادی به درک ویژگی‌های مفید بیتکوین ندارند و حتی اگر هم تمایل داشته باشند، در شرایط فعلی نیاز به داشتن بیتکوین به عنوان سرمایه را در خود احساس نمی‌کنند. البته این نوع تفکر در میان بیش از ۴ میلیارد نفری که در سرتاسر جهان و تحت حاکمیت رژیم‌های استبدادی هستند، صادق نیست. تصادفی نیست که مالکیت بیتکوین اغلب در جاهایی که ارزهای محلی و یا سیستم‌های مالی، غیراستاندارد هستند، متمرکز شده است. در میان چنین جوامعی ویژگی‌های مفید بیتکوین بسیار چشمگیرتر است.
این موضوع در هیچ نموداری به اندازۀ زمانی که کشورها را براساس تعداد مالکان بیتکوین رتبه‌بندی می‌کنیم (نمودار بالا)، به وضوح نشان داده نمی‌شود. درصد استفاده از بیتکوین در کشورهای درحال توسعه با اقتصاد نوظهور نه تنها بیشتر است بلکه بیشترین جمعیت جهان نیز در این کشورها قرار گرفته‌اند. نتیجه این است که ۸۶ درصد مالکان بیتکوین در خارج از کشورهای توسعه‌یافتۀ غربی زندگی می‌کنند.
بیتکوین به‌طور فزاینده‌ای به عنوان یک دارایی باارزش شناخته و استفاده می‌شود تا یک وسیلۀ مبادلاتی
بیتکوین به‌طور فزاینده‌ای به عنوان یک دارایی باارزش شناخته و استفاده می‌شود تا یک وسیلۀ مبادلاتیاطلاعات دموگرافیک و جمعیت‌شناسیِ ما نشان می‌دهد که نسبت کاربرانی که بیتکوین را به عنوان یک داراییِ باارزش نگهداری می‌کنند در طول ۷ سال گذشته به‌طور پیوسته افزایش یافته است؛ این درحالی است که استفاده از آن به عنوان یک ابزار مبادلاتی کاهش یافته و همچنین کاربرد آن در بازارهای مالی پر ریسک نیز نسبتاً ثابت مانده است. شایان ذکر است که ما این موضوع را براساس دو منبع مختلف بررسی کرده‌ایم. منبع اول، شامل داده‌هایی است که توسط بانک کانادا جمع‌آوری شده و انگیزۀ دارندگان بیتکوین کانادایی را در طول سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۱ بررسی کرده است. منبع دوم، داده‌های درون-زنجیره‌ای است که در آن تک تک بیت‌کوین‌ها را براساس سن‌شان مستقیماً توسط بلاک‌چین ردیابی نموده‌ایم.
به طور معمول اکثر مالکان بیتکوین مردان زیر ۴۵ سال هستند، البته این روند در کشورهایی مانند آمریکا و کانادا تنوع بیشتری دارد و متفاوت است
به طور معمول اکثر مالکان بیتکوین مردان زیر ۴۵ سال هستند، البته این روند در کشورهایی مانند آمریکا و کانادا تنوع بیشتری دارد و متفاوت استدادههای دموگرافیک و جمعیت‌شناسی، ما را قادر می‌سازند تا تِکه تِکه و به‌صورت ناپیوسته اطلاعات مختلف را پیدا و آنها را مانند پازل در کنار هم قرار دهیم تا بتوانیم با بهره‌گیری از چند مثال واضح یک الگوی جهانیِ دقیق‌تر ایجاد کنیم؛ هرچند این روش با محدودیت‌هایی نیز همراه است. اگرچه چنین داده‌هایی شامل نظرسنجی‌هایی است که اغلب از مخاطبانش سوالاتی متفاوت و پراکنده با رویکردهای جداگانه می‌پرسد و در نتیجه‌گیری هم زیاد دقیق نیست، (مثلا نظر افراد را در مورد رمزارزها می‌پرسد نه خود بیتکوین) یا داده‌های سنی آن با یکدیگر همخوانی ندارد و یا یک موضوع را در کشورها در فواصل زمانی مختلف بررسی می‌کند (نه در یک زمان ثابت و مشخص) ولی با این حال بازهم برخی از این اطلاعات همچنان نقش برجسته‌ای در تحقیقات میدانی دارند. بر این اساس، اکثر مالکان بیتکوین افراد جوانی هستند که تقریباً دو سوم آنها زیر ۴۵ سال سن دارند.
توزیع بیتکوین در بین زنان و مردان بیشتر تمایل به سمت مردان را نشان می‌دهد. این تمایل در کشورهای توسعه‌یافته و پیشرفته بیشتر است، مثلاً در کشور آلمان این نسبت ۶۸ به ۳۲ درصد در سال ۲۰۲۲ بوده است. یکنواخت‌ترین توزیع جنسی بیتکوین در سال ۲۰۲۲ برای کشور نیجریه بوده که نسبت عادلانۀ ۵۰ درصدی بین هر دو گروه دیده می‌شود. آمریکا و کانادا تنها کشورهایی هستند که دارای چندین دادۀ دموگرافیک در طول چندین دورۀ زمانی بوده و ما توانستیم این روند را در توزیع جنسیتی بیتکوین و بازه‌های سنی مالکان آن به‌صورت گسترده‌تری مشاهده و بررسی کنیم. تفسیر ما از بررسی کلی داده‌ها این بود که بیتکوین به عنوان یک دارایی خاص به آرامی در میان مردان جوانی که دانش و فهم تکنولوژی مدرن رایانه‌ای دارند محبوب شده و درحال تبدیل شدن به دارایی‌ای شناخته‌شده‌تر با جذابیت گسترده‌تری در آینده است.
توزیع جهانی استخراج بیتکوین
به‌طورکلی انتقال قدرت استخراج بیتکوین از چین، توزیع جهانی ماینینگ را تغییر داد، که در نتیجۀ آن کشورهای دیگری مانند قزاقستان و روسیه تبدیل به ذینفعان اصلی توزیع این نرخ هش در جهان شدند. براساس داده‌های گردآوری‌شده از طریق بررسی جمعیت جهان، نرخ هش فعلی کشورهای پیشرو در استخراج بیتکوین در سال ۲۰۲۳ به شرح زیر است:
- ایالات متحده ۳۵.۴ درصد
- قزاقستان ۱۸.۱ درصد
- روسیه ۱۱.۲۳ درصد
- کانادا ۹.۵۵ درصد
- ایرلند ۴.۶۸ درصد
- مالزی ۴.۵۸ درصد
- آلمان ۴.۴۸ درصد
- ایران ۳.۱ درصد
بسیاری از ماینرهای بیت‌کوینِ چینی پس از ممنوعیت استخراج بیتکوین در چین، به دلیل نزدیکی و فراوانی سوخت‌های فسیلی، فعالیت‌های خود را به قزاقستان منتقل کردند. در سال ۲۰۱۹، سوخت‌های فسیلی ۸۴ درصد تولید برق قزاقستان را تشکیل می‌دادند درحالی‌که انرژی آبی ۱۲ درصد و تاسیسات خورشیدی و بادی کمتر از ۲ درصد سهم داشتند. زغال سنگ، که عمدتاً در مناطق شمالی این کشور یافت می‌شود نیز حدود ۷۰ درصد برق تولیدی این کشور را تامین می‌کند. برق قزاقستان توسط ۱۵۵ نیروگاه با مدل‌های مختلف مالکیتی تامین می‌شود. از اول ژانویه ۲۰۲۲، مجموع ظرفیت نصب‌شدۀ نیروگاه‌ها در قزاقستان به ۲۳۹۵۷ مگاوات با ظرفیت در دسترس ۱۹۰۰۴ مگاوات رسید. بین سپتامبر ۲۰۱۹ و سپتامبر ۲۰۲۱، قزاقستان افزایش قابل‌توجهی را در سهم استخراج بیتکوین خود نسبت به سایر کشورها، از سهم ۱.۳ درصدی به سهم ۲۴.۳ درصدی تجربه کرد. کسب‌وکار استخراج بیتکوین با توجه به مقرون‌به‌صرفه بودن زغال سنگ و بهره‌وری انرژی در این کشور، رونق گرفته است. علاوه‌براین، ماینرهای بیتکوین در قزاقستان از یک برنامۀ دقیق پیروی کرده و در شیفت‌های ۱۲ساعته به طور مداوم برای یک دورۀ دوهفته‌ای تا استخراج موفق بیتکوین کار می‌کنند.
پیشنهاد مطالعه: تعداد بیت کوین استخراج شده چقدر است؟
بااین‌حال، با توجه به گزارشی که توسط رسانۀ روسی Kommersant در آپریل ۲۰۲۳ منتشر شد، روسیه پس از ایالات متحده تبدیل به دومین کشور استخراج‌کنندۀ بیتکوین شده است. اگرچه ایالات متحده با ظرفیت استخراج ۳-۴ گیگاواتی پیشروی قابل‌توجهی در این زمینه دارد، ظرفیت تولیدی روسیه نیز در طول ژانویه تا مارس ۲۰۲۳ به ۱ گیگاوات رسید. این تغییرات در رتبه‌بندی روسیه و پیشی گرفتن احتمالی آن در استخراج از ایالات متحده در آینده، به دلیل همزمانی مواردی همچون اجرای اقدامات مالیاتی و نظارتی ایالات متحده بر روی استخراج بیتکوین در سطوح ایالتی و فدرال و ایجاد محیطی محدود و نامساعد برای این صنعت بوده است.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
