پروتکل Aave یکی از پیشگامان صنعت غیر متمرکز مالی (دیفای)
پروژه Aave و اهمیت آن در صنعت نوظهور دیفای
استانی کولچوف فاندر و مدیر عامل آوه (اَوِی هم تلفظ میشود) که در رشته حقوق درس خوانده است، اما علاقمند به حوزه های مالی و سرمایه گذاری است و از طریق کامیونیتی اتریوم وارد فضای رمزارز و بلاکچین شده است. علاقه اش به حوزه های مالی باعث گردیده که در نقاط ضعف سیستم های مالی سنتی تمرکز کند و برای اصلاح آنها ایده هایی در ذهن خود بپروراند.
او معتقد است سیستم های مالی سنتی اختیارات محدودی برای انجام تغییرات به افراد میدهند و بر همین اساس او به دنبال راه دیگری برای بهبود این نقایص بوده است. او میگوید اگر نیاز به اعتماد در سیستم های مالی وجود نداشت (منظور تکنولوژی های جدید)، این سیستم های میتوانستند بسیار سریعتر باشند -چیزی که اکنون قرارداد های هوشمند به شما ارائه میدهند-. بعد از پروراندن ایده اولیه در ذهنش، استانی و دیگر دوستانش کار خود را با یک استخر وام دهی غیرمتمرکز (decentralized lending pool) به نام ETHLend شروع کردند.
او میگوید حجم ارزش حوزه دیفای و نقدینگی موجود در آن ۷۰۰ میلیون دلار شده است. (جالب اینجاست این اظهار نظر استانی در فوریه ۲۰۲۰ بوده است. در زمان نگارش این مقاله حجم نقدینگی قفل شده در حوزه دیفای به بیش از ۸ میلیارد دلار! رسیده است).
پیشینه پروتکل آوه (Aave)
این پروژه از سال ۲۰۱۷ با برگزاری یک آی سی او شروع شده است. اما در آن زمان فضای مناسبی هنوز برای صنعت دیفای شکل نگرفته بود. تیم آوه تصمیم به تحقیق و توسعه محصول خود گرفتند. آوه یک تیم ۲۰ نفره جمع و جور است که نیمی از آنها توسعه دهنده و بقیه نیز به تحقیق و پشتیبانی مشغول هستند. دفتر اصلی این پروژه در لندن مستقر است اما یک دفتر دیگر هم در سوئیس دایر کرده است.
ایده های بسیار جالبی را شکل داده و توسعه داده اند. یکی از امکاناتی که با سیستم وام دهی آوه توسعه یافته به نام فلش-لون (flash loan) است. از طریق این امکان، توسعه دهندگان قادر هستند از فرصت آربیتراژ مارکت استفاده کرده و مقدار زیادی وام از سیستم برای چند لحظه کوتاه -بدون وثیقه- قرض کرده و آربیتراژ را انجام و وام را پس دهند. در این بین منفعت زیادی کسب میکنند اما همه این ها منوط به این است که تمام این فرایند فلش-لون در یک تراکنش (بلاک تایم اتریوم) انجام شود و الا تمام پروسه برگشت میشود.
مراحل توسعه پروتکل آوه
اولین نسخه ETHLend در مارس ۲۰۱۹ ارائه گردید. به دنبال آن تیم توسعه دهنده با درک نحوه کارکرد مدل pool برای مدیریت لیکوئیدیتی کار بر روی توسعه پروتکل اَوِی را آغاز کردند. افراد از نگهداری پولشان در بانک ها نه تنها سودی نمیبرند که باید مقداری نیز برای نگهداری به بانک پرداخت کنند (البته این موضوع شامل ایران نمیشود!). از سوی دیگر پول همیشه باید در جریان باشد تا خلق ثروت کند. بر این اساس توسعه دهندگان تصمیم گرفتند که مردم را به سمت دیفای ترغیب کنند.
تیم توسعه دهنده پروتکل Aave به سختی کار کردند تا بتوانند امکانات مهیجی از جمله توکن aToken و flashloan را به این پروتکل اضافه کنند. این امکانات بسیار جدید هستند و پیش از این در دیفای وجود نداشته اند.
یکی از موضوعاتی که در توسعه پروتکل اَوِی بسیار جدی گرفته شده بحث امنیت کد ها و پروتکل است. در تمام مراحل توسعه، کد نرم افزار بارها و بارها بازبینی و ارزیابی میشود. برای ارزیابی کدها از یکی از صاحب نام های این عرصه یعنی OpenZeppelin بهره گرفته شده است. همچنین باگ بانتی هایی نیز در مراحل توسعه در نظر گرفته شده است. هر دو هفته یک بار یک گزارش امنیتی از آسیب پذیری های کشف شده در این لینک منتشر میشود تا کامیونیتی همیشه از این موضوع آگاه و به روز باشد.
گرچه کامیونیتی متخصص برای این حوزه شکل گرفته اما همچنان یکی از موانع توسعه دیفای، آموزش است زیرا این ابزار ها جدید هستند و لازم است که افراد عادی و مردم بتوانند به سادگی از آنها استفاده نمایند. روی اینترنت و مخصوصا یوتیوب فیلم ها و محتوا های آموزشی قرار داده شده اما هنوز بسیار ناچیز هستند و از این رو موضوع آموزش میبایست بسیار جدی گرفته شود.
وایت پیپر پروتکل Aave
در این وایت پیپر ابتدا مفاهیم فنی وام دهی و وام گیری به شکل ساده ای تشریح گردیده است. ابتدا وام دهندگان با فراهم کردن نقدینگی از انواع دارایی ها یک پول (pool) ایجاد میکنند و سپس وام گیرندگان با نرخ بهره ای مشخص میتوانند از این استخر، قرض بگیرند.
ساختار فعلی پروتکل به شکل زیر است:
پارامترها و فرمول های محاسباتی و ریاضی موجود در این ساختار همگی در وایت پیپر ذکر شده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از این لینک وایت پیپر را مطالعه کنید.
حجم بازار پروتکل آوه
در زمان نگارش این مقاله حجم بازار پروتکل آوه بالغ بر ۱.۸ میلیارد دلار است و در برگیرنده طیف وسیعی از توکن های مختلفی مثل DAI,USDC,USDT, TUSD, LEND, YFI, KNC, LINK, BAT و موارد بسیار دیگری است.
از این میان توکن بومی (LEND) با ۳۰۷ میلیون دلار بالاترین جایگاه و پس از آن تتر با ۲۸۵ میلیون دلار و لینک با ۲۵۰ میلیون دلار در جایگاه بعدی قرار دارند.
لیست کامل توکن ها در این لینک قابل مشاهده است.
بیزینس مدل یا شیوه کسب و کار در پروتکل Aave چگونه است؟
در حال حاضر بر اساس کارمزد صورت میگیرد. شیوه قرض دهی پروتکل آوه شبیه کامپاند است. تنها تفاوت آن این است که در آوه، به جای تمرکز بر مجموع دارایی های قفل شده، از دارایی های قفل شده در اکوسیستم اتریوم مجددا استفاده میشود. این همان تفاوتی است که به توسعه دهندگان کمک کرده تا افراد بیشتری را به صنعت دیفای جلب کنند و این خود دلیلی است که آنها امکان فلش لون را ایجاد کرده اند.
فلش لون، لیکوئیدیتی بدون محدودیت (به جای دارایی های قفل شده) به صنعت دیفای میآورد. در فلش لون، توسعه دهندگان این امکان را دارند که از وام های تحت وثیقه بتوانند قرض کنند مشروط بر آنکه این قرض را به pool برگردانند آن هم تنها در خلال یک تراکنش اتریوم (یک بلاک). این امکان کاربردها زیادی از جمله آربیتراژ، نقدینگی و ریفاینانس دارد.
فلش لون تمایز بسیار زیادی با دیگر پروتکل ها در فضای دیفای ایجاد کرده است. یکی از خوشبینی ها برای این امکان این است که توسعه دهندگان بتوانند محصولات مالی بدون نیاز به سرمایه واقعی ایجاد نمایند تا بتوانند امکان مشارکت بخش وسیعتری از افراد را در حوزه دیفای فراهم کنند.
امکان دیگری که در پروتکل ایجاد شده، توکن های aToken به عنوان بهره (سود) وام دهی است که به صورت یک به یک به دارایی های وثیقه گذاشته شده چفت شده و در لحظه میزان سود (بهره) را در کیف پول کاربر نشان میدهد. هر گاه شخصی یک دارایی را سپرده گذاری کند، یک قرارداد هوشمند با میزان برابر از توکن aToken ایجاد شده و توسط وام دهنده (که در اختیار اوست) توزیع میشود. مثلا اگر ۱۰۰ توکن Dai را سپرده گذاری کند به میزان ۱۰۰ توکن aDai میگیرد.
توکن های aToken میتوانند خیلی راحت ذخیره، منتقل و یا ترید شوند. مادامی که دارایی مورد نظر در حال وام دهی به دیگران است، توکن های متناظر aTokens سود کسب شده را مستقیما در کیف پول (و در لحظه) قرار میدهند. کاربر میتواند این توکن ها را به هر جا که خواست روی بلاکچین اتریوم منتقل نماید و به این وسیله کنترل کاملی برای دارایی او فراهم میکند.
همچین پروتکل آوه امکان سوییچ کردن بین نرخ های ثابت و متغیر را برای کاربر فراهم میکند. این امکان، قدرت تصمیم گیری بیشتری برای کاربر در بازار فراهم خواهد آورد. اما نرخ های متغیر چون دارای نوسانات شدیدی است، ریسک زیادی را متوجه کاربر خواهد کرد که باید در این زمینه از دانش و آگاهی کافی برخوردار باشد.
بیشتر بخوانید: دیفای (DeFi) و سرمایهگذاری مبتنی بر توکن
رگولاتری
در بحث رگولاتوری تنها باید گفت که هنوز رگولاتوری مشخص و جامعی برای دیفای تعریف نشده و آنچه که وجود دارد مواردی از رگولاتوری در حوزه های دیگر است و برای هر کیس متفاوت است. اما به هر حال وجود رگولاتوری جامع و کامل میتواند به رشد صنعت دیفای بسیار کمک کند.
امنیت
یکی از دغدغه های اصلی توسعه دهندگان این پروتکل امنیت است و به همان میزان که مقدار نقدینگی در این پروتکل در حال افزایش است حساسیت ها و نگرانی های امنیتی از صحت کارکرد پروتکل نیز افزایش مییابد لذا نیاز به یک مانیتورینگ پیوسته و مستمر و دقیق در این زمینه وجود دارد. در حال حاضر تمامی این ماینتورینگ و رفع باگ ها و خطا های امنیتی در دست توسعه دهندگان این پروتکل است اما مطمئنا پس از برطرف شدن و آسوده شدن خیال توسعه دهندگان از جنبه های امنیتی، این پروتکل و مالکیت آن به کامیونیتی واگذار خواهد شد.
برای رفع نگرانی های امنیتی میبایست کنترل ها و تصمیمات حاکمیتی به اسمارت کانترکت آن اضافه شود. توکن بومی پروتکل آوه، LEND است و توسط آن میتوان در رای گیری تغییرات مربوط به پروتکل شرکت نمود. در مراحل مختلفی این توکن ها به شرکت های سرمایه گذاری جسورانه (VC) فروخته شده تا آنها بتوانند در روند و تصمیمات حاکمیتی این پروتکل سهیم شوند. برنامه این است که علاوه بر آن شرکت های مالی سنتی نیز با خرید این توکن ها بتوانند در این روند مشارکت کنند. هر چه تعداد دارندگان این توکن ها بیشتر و از طیف های گسترده تری باشند، روند و تصمیم گیری ها به سمت غیر متمرکز تری پیش خواهد رفت.
بیشتر بخوانید: آوه با پیشیگرفتن از میکردائو در جایگاه اول برترین پروتکل دیفای از نظر داراییهای مسدودی قرار گرفت
اگر مطالعه این مقاله برای شما مفید بوده، لطفا آن را با دیگران به اشتراک بگذارید. با نظرات خود به ما در تولید محتوای بهتر یاری رسانید.
Source: ۱